شرکت کانادایی هواپیماسازی بماردیر که در رقابت با رقیبان سر سخت خود از ژاپن و برزیل به شدت عقب افتاده است، سعی دارد این عقب افتادگی را در بازار ایران جبران کند.
آلن بلمار مدیرعامل بمباردیر در مصاحبه با خبرگزاری کانادا درباره سعی این شرکت برای جبران عقب افتادن از رقبایش گفته است: «شرکت بمباردیر برای دنبال کردن فرصتها در ایران اندکی دیر اقدام کرد اما به دنبال برداشته شدن تحریمها از سوی دولت کانادا، قادر هستیم خود را به رقیبانمان در این بازار برسانیم. اقدام استفان دیون - وزیر امور خارجه - در لغو تحریمهای ایران که اوایل امسال انجام شد، برای کمک به دسترسی به این بازار موثر بود. ما اکنون نگرانی بابت بردن سهمی از سفارشهای جدید ایران برای هواپیماهای مسافربری نداریم.»
با وجود این سخنان تاکنون مشخص شده است پس از ایرباس و بوئینگ دو شرکت میتسوبیشی ژاپن و امبرائر برزیل بیشترین سفارشها را از طرف شرکتهای ایرانی دریافت کردهاند. این در حالی است که تاکنون گزارشی از سفارش برای بمباردیر کانادا منتشر نشده است.
هواپیماهای شرکت میتسوبیشی ژاپن و امبرائر برزیل به ترتیب با حدود ۸۰ و ۵۰ فروند هواپیما پس از ایرباس و بوبینگ که بیش از ۱۰۰ هواپیما از طرف ایران سفارش گرفتهاند، قرار دارند.
اصغر فخریه کاشان قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بینالملل در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی گفته بود: «تیم امبرائر با همه خطوط هوایی ایران مذاکره داشتند. ما در صنعت هوایی نمیخواهیم همه تخممرغهایمان را در یک سبد بگذاریم و قصد داریم منابع تامینی نیازهایمان را توزیع کنیم.»
معاون وزیر راه ایران خبر داده است که مذاکره با دو شرکت میتسوبیشی و امبرائر برای خرید هواپیما در حال انجام است.
پایگاه خبری نیکی ژاپن از مذاکره برای خرید ۸۰ فروند جتهای منطقهای با ظرفیت ۸۰ تا ۱۰۰ صندلی میتسوبیشی توسط دو شرکت ایران ایر و آسمان خبر داده است.
جت ام آر جی ژاپنی که ایران قصد خرید آن را دارد از پیشرفتهترین گزینههای حال حاضر جهان در کلاس هواپیماهای مسافربری زیر ۱۰۰ نفره است.
رویترز گزارش داده است که ایران علاقمند است ۵۰ فروند هواپیما از شرکت هواپیماسازی برزیلی امبرائر خریداری کند.
در زمینه ساخت هواپیما، امبرائر در برزیل در زمینه تولید هواپیماهای غیر پهنپیکر پس از بوئینگ و ایرباس قرار دارد.
امبرائر پیش از این تایید کرده بود ایران علاقمند است از این شرکت هواپیما خریداری کند و مدلهای مورد علاقهاش در هواپیما کلاس ای است زیرا هزینه تعمیر و نگهداری پایینی دارند.
مدل ای یک و ای دو هم کلاس هستند، ولی مدلهای ای دو مدرنتر محسوب میشوند و دارای موتورها و سیستمهای پروازی مدرنتری هستند و با توجه به طراحی بهترشان مصرف سوخت کمتری هم دارند.
در مدلهای کلاسای چهار سری ۱۷۰، ۱۷۵، ۱۹۰ و ۱۹۵ وجود دارد که این سریها تقریبا از یک پلت فرم استفاده میکنند ولی در طول و تعداد صندلی کمی با هم تفاوت دارند. این سریها به ترتیب ۸، ۸۸، ۱۱۴ و ۱۲۲ نفر ظرفیت دارند.
یکی از بزرگترین نیازهای صنعت هوایی ایران به هواپیماهایی با ظرفیت سرنشین ۸۰ تا ۱۴۰ نفر باز میگردد. هماکنون سه هواپیمای فوکر ۱۰۰، بیایئی ۱۴۶ و مکدانل داگلاس امدی-۸۰ در خطوط هوایی ایران نیاز هواپیماهای ۸۰ تا ۱۴۰ نفره را تامین میکنند.
هواپیماهای ساخت شرکت بمباردیر کانادا هم درست در این بخش از بازار تولید میشوند. اما فعلا مدلهای تولیدی این شرکت از رقبای ژاپنی و برزیلی خود عقب افتادهاند.
شرکت بمباردیر کانادا قصد دارد با فروش دستکم ۵۰ هواپیما، سهمی از بازار ایران داشته باشد اما این شرکت به دلیل روابط ناپایدار سیاسی بین ایران و کانادا هماکنون وضعیت ضعیفتری نسبت به شرکتهای امبرائر برزیل، میتسوبیشی ژاپن و سوخو از روسیه دارد.
فرهاد پرورش مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران ایر به بلومبرگ گفته است: «بمباردیر برای فروش هواپیما به ایران ایر برای هواپیماهای ۵۰ الی ۱۰۰ صندلی پیشنهادهایی داده است.»
شرکت بمباردیر به تازگی سری جدید هواپیماهای خود با نام سری سی را معرفی کرده است. مدل سیاس ۱۰۰ این شرکت ۱۲۰ نفره و مدل سیاس ۳۰۰ هم ۱۶۰ نفر ظرفیت دارند. موتور این هواپیما توسط شرکت پرت اند ویتنی آمریکا تولید میشود. این شرکت یکی از قویترین سازندگان موتورهای توربوجت دنیاست. در هواپیمای سری سی شرکت بمباردیر در قسمتهای قطعات سیستم ارابه فرود از محصول شرکت لیبهر آلمان، در بخش واحد قدرت کمکی از محصول شرکت هانیول آمریکا و در بخش کنترل و هدایت از محصول شرکت راک ول کولینز آمریکا استفاده شده است.
دیگر مدل این شرکت کانادایی با نام سیآرجی ۷۰۰، ۹۰۰ و ۱۰۰۰ میتواند گزینه خوبی برای صنعت هوایی ایران و همچنین جایگزین شدن با مدلهای فوکر ۱۰۰ باشد. این مدلها به تریتب۸۰، ۹۰ و ۱۰۰ نفر ظرفیت و به ترتیب ۲۴، ۳۸ و ۴۶ میلیون دلار قیمت دارند. بیشترین سرعت این هواپیما حدود ۹۰۰ کیلومتر در ساعت است و میتواند برای پوشش مسیرهای مراکز استانهای ایران گزینه مناسبی باشد.
در بخش هواپیماهای۵۰ نفره که نیاز فرودگاههای درجه دو و کوچک ایران است، شرکت کانادایی بمباردیر، مدل سیآرجی ۱۰۰/۲۰۰ را تولید میکند. این هواپیمای۵۰ نفره کانادایی ۲۴ میلیون دلار قیمت و ۸۶۰ کیلومتر در ساعت نیز سرعت دارد.
شرکت ایتیآر به تازگی موفق به فروش ۲۰ فروند از هواپیماهایش با موتور توربو پراپ به شرکت ایران ایر شده است. این شرکت البته قرار است در صورت خواست ایران ۲۰ فروند دیگر هم به ایران ایر بفروشد.
توربوپراپ نوعی موتور توربینی گازی است که در آن از گردش محور توربین برای گرداندن ملخ و ایجاد پیشرانش استفاده میشود. این نوع موتورها برای هواپیماهایی با برد کم و سرعت زیر ۷۰۰ کیلومتر در ساعت مناسب و به دلیل مصرف سوخت و تعمیرات ارزانترشان نسبت به موتورهای توربو فن دارای صرفه اقتصادی هستند.
رقیب هواپیمای ایتیآر در جهان بمباردیر دش هشت است که مدل ۳۰ نفره آن ۱۳ و مدل ۸۰ نفره آن ۲۴ میلیون دلار قیمت دارد.
البته با وجود هواپیماهای متنوع بمباردیر، که میتوانند نیازهای پروازهای داخلی در ایران را پوشش دهند، به دلیل سیاست های سختگیرانه دولت کانادا که حتی در برخی از سالها سخت گیرانهتر از ایالات متحده بود، سرمایهگذاران ایرانی بسیار دست به عصا با این شرکت مذاکره میکنند و فعلا گویا شرکتهای ایرانی خرید از برزیل و ژاپن را به کانادا ترجیح دادهاند. البته ممکن است پیشنهاد وسوسه انگیزی از سوی بمباردیر ماند ساخت هواپیما در ایران بازی را به نفع این شرکت کانادایی تغییر دهد.