شرکت کشتیرانی مولر-مرسک دانمارک، بزرگترین شرکت حمل محمولههای دریایی، روز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت ماه اعلام کرد به خاطر تحریمهای آمریکا فعالیتهای خود در ایران را متوقف میکند.
سورن اسکو، مدیرعامل این شرکت به خبرگزاری رویترز گفت: «با تحریمهایی که آمریکاییها قرار است وضع کنند، اگر در آمریکا کسبوکار داشته باشید نمیتوانید با ایران کار کنید و حجم کار ما هم در آمریکا وسیع است.»
وی افزود: «من هنوز بهطور دقیق از جزییات زمانبندی خبر ندارم، اما مطمئنم که فعالیت خود (در ایران) را تعطیل میکنیم.»
شرکت کشتیرانی «ام اس سی» نیز که پس از مرسک، دومین شرکت بزرگ جهان در این حوزه است، روز چهارشنبه اعلام کرد ثبت سفارش برای ایران را متوقف میکند.
بیمه آلیانتس، زیمنس و توتال نیز از دیگر شرکتهای بزرگ اروپایی هستند که از توقف فعالیتهایشان در ایران خبر دادهاند.
در حالی که شرکتهای اروپایی در حال خروج از ایران هستند، رهبران اتحادیه اروپا در صوفیه بهدنبال راهکارهایی برای نجات برجام و حمایت از شرکتهای اروپاییاند.
آن طور که امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، در صوفیه گفته، شرکتهای متوسطی که با آمریکا تعامل ندارند، شاید بتوانند با ایران داد و ستد داشته باشند.
با این حال خبرگزاری رویترز مینویسد که روند خروج شرکتها از ایران، تلاش اتحادیه اروپا برای نجات برجام را با تردید مواجه کرده است.
امانوئل مکرون ضمن اذعان به وجود مشکل برای شرکتهای بزرگ در ایران گفت: «شرکتهای بینالمللی که در بسیاری از کشورها منافع دارند، طبق منافع خودشان تصمیم میگیرند. این شرکتها باید همچنان از این آزادی برخوردار باشند.»
اما همچنان که سباستین کورتز، صدر اعظم اتریش، گفته تنها «چند هفته» برای نجات برجام زمان باقی مانده و هنوز مشخص نیست که اروپا چنین توانی دارد یا نه.
روز چهارشنبه شرکت نفتی توتال در اطلاعیهای اعلام کرد که تصمیم هفته گذشته دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، برای خروج از برجام و احیای تحریمها علیه ایران حضور این شرکت در پروژه پارس جنوبی را دچار چالش کرده و توتال بدون معاف شدن از تحریمهای آمریکا قادر به ادامه کار در ایران نیست.
این شرکت فرانسوی بهطور مشخص گفته که توتال نیازمند تضمینهای لازم برای گرفتار نشدن در تحریمهای ثانویه آمریکا است.
دونالد ترامپ روز ۱۸ اردیبهشت با تأکید بر اینکه برجام «نه آرامش آورد، نه صلح» و جمهوری اسلامی پس از برجام نیز به گسترش برنامه موشکهای بالستیک و همچنین «حمایتش از تروریسم» ادامه داد، خروج ایالات متحده از توافق هستهای شش قدرت جهانی با ایران را اعلام کرد.
یران گفته است که اگر منافعش در برجام تضمین نشود از آن خارج میشود.