رئیس شورای اروپا گفته است تصمیم دونالد ترامپ در خروج از برجام نشان داد که «اروپا باید توهماتش را دور بریزد» و همزمان حسن روحانی نیز ادعا کرده که ایران با عدم خروج از برجام «نقشه‌های آمریکا را به هم ریخت».
دونالد توسک روز چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت با اشاره به تصمیم‌های اخیر رئیس‌جمهوری آمریکا درباره برجام و همچنین موضوعات تجاری گفت: این تصمیم‌ها «ما را به این فکر وا می‌دارد که با چنین دوستانی چه نیازی به دشمن داریم».
وی که ساعاتی پیش از آغاز نشست رهبران اتحادیه اروپا در صوفیه، پایتخت بلغارستان، با خبرنگاران سخن می‌گفت افزود: با این حال اروپا باید سپاسگزار تصمیم‌های اخیر آقای ترامپ باشد که نشان داد «ما باید تمامی توهمات را دور بریزیم ... و به خود تکیه کنیم».
رهبران اتحادیه اروپا قرار است شامگاه چهارشنبه در صوفیه درباره ساز و کارهای پیشنهادی برای حفظ برجام به رایزنی بپردازند.
دونالد ترامپ روز ۱۸ اردیبهشت با تأکید بر اینکه برجام «نه آرامش آورد، نه صلح» و جمهوری اسلامی پس از برجام نیز به گسترش برنامه موشک‌های بالستیک و همچنین «حمایتش از تروریسم» ادامه داد، خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران را اعلام کرد.
سه کشور اروپایی شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان نیز ضمن تأکید بر لزوم مذاکره درباره برنامه موشکی و همچنین اقدامات ایران در منطقه گفته‌اند که مایل به حفظ برجام هستند.
همزمان ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا، روز چهارشنبه گفت: لغو برجام «تهدیدی برای امنیت و صلح» در منطقه‌ای آشوب‌زده از جهان خواهد بود و اروپا «ابزار و منابعی» برای حفظ این توافق در اختیار دارد.
آقای یونکر که پیش از رهسپار شدن به سوی صوفیه با خبرنگاران سخن می‌گفت در عین حال تأکید کرد: «نباید خود را فریب دهیم؛ این منابع محدود است. اما باید از همه ابزاری که در اختیار داریم استفاده کنیم».
رئیس کمیسیون اروپا با اشاره به اینکه نمی‌تواند پیش از جلسه امشب اظهار نظری بکند گفت: «احتمالا فردا (پنج‌شنبه) خبرهای بیشتری در این زمینه منتشر خواهد شد».
با این حال آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، هشدار داده است تصمیم دونالد ترامپ در خروج از برجام نباید باعث شود که مناسبات آمریکا و اروپا زیر سؤال برود.
روحانی: ایران با عدم خروج از برجام نقشه آمریکا را به هم ریخت
از سوی دیگر حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، گفته است که دونالد ترامپ تصور می‌کرد با خروج از برجام، ایران نیز از این توافق خارج می‌شود و تحریم‌ها دوباره باز می‌گردد؛ اما به گفته او، با باقی ماندن ایران در توافق هسته‌ای «همه نقشه‌های آمریکا به هم ریخت».
وی در جلسه هیأت دولت در روز چهارشنبه گفت: «طرح ترامپ این بود که شب اعلام کند که از توافق برجام خارج شود» و صبح روز بعد ایران خروجش از برجام را اعلام می‌کند، «ظهر نیز آژانس بین‌المللی گزارش می‌دهد که ایران از برجام خارج شده» و «فردای آن روز قطعنامه‌های سازمان ملل بر می‌گردد و ایران دو مرتبه در سطح جهانی مورد تحریم قرار می‌گیرد».
آقای روحانی همچنین دولت آمریکا را در خروج از برجام «ناقض عهد و متخلف از مقررات بین‌المللی» معرفی کرد و همچنین «عده‌ای که آن طرف هستند» را متهم کرد «تصور می‌کنند با فشار، تحریم، تهدید و حتی نشان دادن علائم جنگ می‌توانند ملت ایران را تسلیم کنند».
رئیس‌جمهوری ایران همچنین از منتقدان داخلی و کسانی که تصور می‌کنند «مسائل جهانی ... را می‌توان با سخنرانی، شعار و تحریک احساسات مردم حل و فصل کرد» انتقاد کرد.
دولت روحانی گفته است که ایران به همکاری خود با پنج کشور باقی‌مانده در توافق هسته‌ای ادامه خواهد داد و در صورتی که از منافع برجام منتفع نشود، تصمیم مقتضی خواهد گرفت.
با این حال آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، گفته است به اروپایی‌ها «بی‌اعتماد» است و طرف‌های ایرانی باید «تضمین‌های لازم» را از آنها بگیرند.
مقام‌های اروپایی دادن تضمین به ایران را رد کرده‌اند.
