انقراض گونه‌های جانوری در پی هجوم انسان اولیه به آمریکای جنوبی

نقاشی از هاینریش هاردر

زمانی که نخستین انسان‌های ماقبل تاریخ در اواخر عصر یخبندان پا به آمریکای جنوبی گذاشتند با سرزمینی شگفت‌انگیز و پر آب و گیاه مواجه شدند که در آن انواع حیوانات عجیب از تنبل‌های غول‌پیکر تا گورکن‌های به اندازهٔ یک خودرو می‌زیستند.

اما این انسان‌های اولیه به مانند «گونه‌های مهاجم» عمل کردند، به طوریکه جمعیت آنان به سرعت افزایش یافت تا جاییکه با بی‌رحمی به منابع طبیعی آن ناحیه هجوم بردند. زمان زیادی طول کشید تا رشد جمعیت انسان‌ها پس از تشکیل سکونتگاه‌های ثابت و شروع کشاورزی و دامپروری پایدار شد.

به گزارش رویترز، این یافته‌ها در مجله علمی «نیچر» منتشر شده‌اند و جامع‌ترین دیدگاه را درمورد آمریکای جنوبی، که آخرین قارهٔ قابل سکونت به وسیله بشر بوده است، فراهم می‌کند.

محققان دو مرحله مجزای تشکیل جمعیت در این منطقه را شناسایی کردند: نخستین مرحله از حدود ۱۴ هزار سال تا ۵ هزار و ۵۰۰ سال پیش که جمعیت انسان‌ها به حدود ۳۰۰ هزار نفر رسید؛ و دومین مرحله از حدود ۵ هزار و ۵۰۰ سال پیش تا ۲ هزار سال پیش که جمعیت انسان‌ها به حدود ۱ میلیون نفر رسید.

الیزابت هدلی استاد دانشگاه استنفورد می‌گوید «انسان‌ها دقیقاً شبیه دیگر گونه‌های مهاجم هستند. اگر منابع ما به اتمام برسد تحلیل خواهیم رفت. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که انسان‌ها می‌توانند حتی منابع در نواحی وسیع جغرافیایی مثل قاره‌ها را نیز به سرعت مصرف کنند».

پژوهشگران به وسیله روش «تاریخ‌گذاری رادیوکربن» و با استفاده از ۱ هزار و ۱۴۷ مکان باستان‌شناسی تاریخ رشد جمعیت انسان‌ها در آمریکای جنوبی را بازسازی کردند. با این روش می‌توان قدمت همه مواد ارگانیک (موادی که از موجودات زنده ریشه گرفته‌اند) را مشخص کرد.

گونه‌های اجداد ما نخستین بار حدود ۲۰۰ هزار سال پیش در آفریقا ظاهر شدند، سپس به اروپا و آسیا مهاجرت کردند و در نهایت حدود ۱۵ هزار تا ۲۰ هزار سال پیش به قارهٔ آمریکا وارد شدند.

نخستین مرحله تشکیل جمعیت در آمریکای جنوبی به انقراض بسیاری از حیوانات بزرگ شامل فیل‌سانان، گربه‌های دندان خنجری، تنبل‌ها، گورکن‌ها و پرندگان بزرگ فاقد قدرت پرواز منجر شد.

امی گلدبرگ مردم‌شناس دانشگاه استنفورد می‌گوید: «در این بازه زمانی جمعیت انسان‌ها به دلیل استفاده منابع گیاهی و حیوانی دوره‌های کم و زیاد شدن را تجربه کرد».

برخی مردم، به ویژه در نواحی خاصی از «آند»، شروع به پرورش حیوانات اهلی و کشت محصولات کشاورزی شامل کدو و فلفل کردند. اما بیشتر آنها به صورت چادرنشین باقی ماندند.

به عقیدهٔ گلدبرگ، حدود ۵ هزار سال پیش مردم در جوامع پایدار سکنی گزیدند و ۳ هزار سال رشد سریع جمعیت آغاز شد که به سه برابر شدن جمعیت قاره آمریکا انجامید.

او می‌افزاید ما در یافتیم که نه تنها منابع غذایی پایدار بلکه سکونتگاه‌های بزرگ به انسان‌ها اجازه داد تا محیط اطراف را فتح کنند و بی‌قاعده رشد کنند. بیشتر آنان در مناطق کنونی پرو، اکوادر و شمال شیلی زندگی کردند اما تعداد کم اما مهمی نیز در پاتاگونیا ساکن شدند.