سازمان عفو بين الملل، در گزارشی جدید، سنگسار را «مجازاتی شنیع و غیر قابل قبول» خوانده و از جمهوری اسلامی خواسته است آن را متوقف کند.
عفو بين الملل، که با مجازات مرگ تحت هر شرايطی مخالف است، در گزارشی جديد که روز سه شنبه، ۲۵ دی، منتشر شد، به شدت به مجازات سنگسار در ایران اعتراض کرده است.
در گزارش این سازمان مدافع حقوق بشر از قول رییس برنامه خاورمیانه و شمال آفریقای این سازمان آمده است: «ما از اقداماتی که اخیرا در جهت اصلاح صورت گرفته و گزارش های حاکی از این که مجلس در حال گفت و گو در باره اصلاح قانون مجازات است، تا دست کم برخی از احکام سنگسار در مواردی که مصلحت ایجاب می کند به حال تعلیق درآید، استقبال می کنیم.»
اما در عین حال این سازمان از مسئولان جمهوری اسلامی خواسته است از این مرحله «بسیار فراتر روند و برای اطمینان از این که قانون مجازات جدید نه اجازه سنگسار برای اعدام را بدهد و نه شیوه های دیگر اعدام را برای زنا مجاز بداند گام های لازم را بردارند.»
در گزارش جدید عفو بین الملل همچنین به موردی از اجرای حکم سنگسار در تابستان گذشته اشاره شده است: «به رغم آنکه مجازات سنگسار از شش سال پيش به حال تعلیق درآمده بود، پنجم ژوییه ۲۰۰۷ (۱۴ تير ۱۳۸۶) جعفر کیانی در روستای آقچه کند تاکستان سنگسار شد.»
این نخستین سنگساری بود که از زمان صدور دستور تعلیق آن توسط قوه قضاییه رسما تایید شد. اما عفو بین الملل می گوید: در ماه مه ۲۰۰۶ نیز یک زن و یک مرد در شهر مشهد سنگسار شده اند.
در حال حاضر سازمان های مدافع حقوق بشر بیم دارند که مکرمه ابراهیمی نیز به همین سرنوشت دچار شود.
اتهام خانم ابراهیمی «زنا» با جعفر کیانی اعلام شده است. جمهوری اسلامی پیوند زناشویی این زوج را، که از آنان دو فرزند نیز باقی است، از لحاظ شرعی صحیح ندانسته و هر دو را به سنگسار محکوم کرده است.
گفته می شود خانم ابراهیمی هم اکنون همراه با یکی از دو فرزند خردسالش در زندان چوبین قزوین به سر می برد.
سنگسار در قانون مجازات جمهوری اسلامی به صراحت ذکر شده است. ماده ۱۰۴ این قانون مقرر می دارد که «سنگ ها باید به اندازه ای بزرگ باشند که باعث درد شوند، ولی نه آن قدر بزرگ که قربانی را فورا بکشند.»
در گزارش عفو بين الملل گفته شده است که هم اکنون در ایران، به جز مکرمه ابراهیمی، دست کم هشت زن و دو مرد دیگر نیز در انتظار اجرای حکم سنگسار به سر می برند.
عفو بین الملل در گزارش جدید خود همچنین به «تلاش های شجاعانه مدافعان محلی حقوق بشر در ایران که پس از سنگسارهای مه ۲۰۰۶ در مشهد کارزار قانون بی سنگسار را به راه انداختند» اشاره شده است.
نشانه های پیشرفت
دروئری دایک، پژوهشگر سازمان عفو بین الملل در زمینه مسایل ایران در گفت و گو با رادیو فردا با اشاره به فعالیت های مثبت کمپین «قانون بی سنگسار» در ایران، درباره نکات مطرح شده در این اطلاعیه می گوید:«از هنگام آغاز کمپین قانون بی سنگسار، چهار زن و یک مرد از سنگسار نجات یافته اند. حاجیه اسماعیل وند، صغرا مولایی، زهرا رضایی، پریسا- الف و نجف شوهر وی از سنگسار نجات یافته اند.»
وی اظهار داشت: «همچنین سنگسار یک زن دیگر به نام اشرف کلهری موقتا متوقف شده است. از آنجایی که سازمان عفو بین الملل عملکرد کمپین قانون بی سنگسار را یک موفقیت می داند؛ این اطلاعیه را صادر کرد که تاکید بیشتری داشته باشد تا قانون سنگسار توسط مجلس شورای اسلامی عوض شود. »
آقای دایک، درباره بررسی مجلس شورای اسلامی برای لغو مجازات سنگسار در برخی موارد می گوید:« در حال حاضر نشانه هایی وجود دارند که حاکی از این است بحث هایی برای حذف مجازات سنگسار در برخی موارد وجود دارد. برای مثال آیت الله حسینعلی منتظری، روحانی برجسته اظهار داشته که بر اساس قوانین اسلامی اثبات زنا بسیار سخت است زیرا چهار نفر باید آن را دیده باشند و اثبات تحقق این امر بسیار مشکل است. همچنین آیت الله صانعی در سال گذشته میلادی فتوایی در همین مورد داده است. نشانه های پیشرفت وجود دارد اما مواردی هم هست که موافق مجازات سنگسار هستند برای مثال محمد جواد لاریجانی، مشاور رییس قوه قضاییه در امور بین المللی پیشتر گفته بود که سنگسار مصداق شکنجه نیست.»
این پژوهشگر سازمان عفو بین الملل در ادامه با اشاره به اینکه این سازمان مدافع حقوق بشر معتقد است که سنگسار نوعی شکنجه است، می گوید:« به نظر ما و اکثر مدافعان حقوق بشر و از نظر قانون بین المللی درباره حقوق بشر، سنگسار نوعی شکنجه است. قانون مجازات اسلامی کیفیت اعدام و نوع سنگ هایی که باید برای این کار به کار برده شوند، مشخص کرده است.»
وی می افزاید: قانون ۱۰۲ مجازات اسلامی می گوید مرد باید تا کمر و زن تا سینه باید در خاک قرار بگیرند. ماده ۱۰۴ هم در رابطه با مجازات زنا می گوید که بزرگی سنگ در رجم نباید به حدی باشد که با اصابت یک یا دو عدد سنگ، شخص کشته شود.»
این پژوهشگر سازمان عفو بین الملل افزود: «من از نظر پزشکی نمی توانم بگویم که به هنگام سنگسار چه اتفاقی از نظر فیزیکی برای شخص می افتد اما می توانم تصور کنم که چه دردی را متحمل می شود.»
ابراز انزجار آلمان از سنگسار در ایران
پس از انتشار گزارش عفو بين الملل، دولت آلمان نيز نسبت به اجرای مجازات سنگسار در جمهوری اسلامی ابراز انزجار کرد.
مارتين يگر، سخنگوی وزارت خارجه آلمان، گفت: کشورش ضمن تقبيح مجازات های ظالمانه، انزجار خود را از اجرای اعدام در ملأ عام و سنگسار اعلام می کند.
آقای يگر افزود: موضوعاتی که در گزارش اخير عفو بين الملل آمده جديد نيست و پيش از اين نيز شنيده می شد؛ اما با ذکر شدن در اين گزارش سنديت يافته اند و می توان به آنها استناد کرد.