نمایندگان مجلس ایران روز یکشنبه ۲۲ مرداد، تغییراتی را در قانون مبارزه با مواد مخدر تصویب کردند که بر پایه آن مجازات اعدام جرایم مرتبط با مواد مخدر، از جمله در مورد کسانی که اکنون محکوم به اعدام شده‌اند، محدود می‌شود.
به گزارش خانه ملت، خبرگزاری رسمی مجلس شورای اسلامی، با الحاق یک ماده به قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب آبان ماه ۶۷، حکم محکومان به اعدام در جرایم مرتبط با مواد مخدر، با در نظر گرفتن شرایطی به «حبس درجه یک تا سی سال» و جزای نقدی تبدیل خواهد شد.
بر پایه این گزارش، از جمله شرایطی که طبق این قانون مانع از تبدیل مجازات اعدام به حبس درجه یک می‌شود، استفاده از سلاح سرد یا به همراه داشتن سلاح گرم «حین مقابله با مأموران»، سردستگی، پشتیبانی مالی، سرمایه‌گذاری یا استفاده از کودکان کمتر از ۱۸ سال برای قاچاق، و داشتن سابقه محکومیت قطعی اعدام، حبس ابد، یا حبس بیش از ۱۵ سال است.
به این ترتیب چنانچه فرد محکوم به اعدام واجد این شرایط نباشد، محکومیت او به «حبس درجه یک تا سی سال» و تحمل جریمه مالی تبدیل خواهد شد.
بر پایه ماده‌ای که با تصویب نمایندگان به قانون مبارزه با مواد مخدر افزوده شده، همچنین در میزان حبس متهمانی که به محکوم به حبس ابد شده، و واجد شرایط شمرده شده در این ماده نیستند، نیز تخفیف اعمال خواهد شد.
یکی از شرایطی که در این قانون برای صدور حکم اعدام در جرایم مرتبط با مواد مخدر در نظر گرفته شده، «ساخت، تولید، توزیع، فروش و وارد کردن» بیش از ۵۰ کیلوگرم موراد مخدر سنتی، یا بیش از دو کیلوگرم موارد مخدر صنعتی است.
این طرح با رأی موافق ۱۶۵ نماینده، در مقابل ۲۲ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع به تصویب رسیده است.
مشخص نیست دقیقاً چه تعداد از محکومان جرایم مرتبط با مواد مخدر، پس از اجرای این طرح، از اعدام یا حبس ابد رها می‌شوند، اما پیشتر سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس گفته بود که با اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر٬ «بیش از پنج هزار زندانی از اعدام نجات پیدا می‌کنند و حکم‌شان به ۲۰ تا ۳۰ سال زندان تغییر می‌کند».
به تازگی سازمان عفو بین‌الملل و بنیاد برومند با صدور یک بیانیه مشترک، با انتقاد از تغییرات در طرح تبدیل مجازات اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر، خواستار برچیدن کلی مجازات اعدام برای مجرمان مواد مخدر شدند و از نمایندگان مجلس خواستند در این طرح بازنگری کنند.
سازمان عفو بین‌الملل و بنیاد برومند در بیانیه خود با استناد به گفته مقام‌های ایرانی، شمار اعدام‌شدگان مجرمان مواد مخدر از سال ۱۳۶۷ تا کنون را نزدیک به ۱۰ هزار تن اعلام کرده‌اند.
مطابق با قانون کنونی فعلی ساخت، توزیع، فروش یا وارد کردن بیش از ۵ کیلوگرم بنگ، چرس، تریاک، شیره، سوخته یا تفاله تریاک و بیش از۳۰ گرم هروئین، مرفین، کوکائین، و دیگر مشتقات شیمیایی مرفین و کوکائین، حکم اعدام دارد.