ثبتنام نامزدهای انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری ایران دوشنبه ۱۴ خرداد وارد روز آخر خود شد و در پایان ساعت مقرر، ۴۳ نفر موفق به ثبتنام شدند. به این ترتیب طی پنج روز مجموع افراد کاندیدا شده به ۸۰ نفر رسید.
این در حالی است که بر اساس آخرین گزارشهای رسمی تا روز یکشنبه ۳۷ نفر ثبتنام کرده بودند.
این انتخابات برای جایگزینی ابراهیم رئیسی برگزار میشود که ۳۰ اردیبهشت همراه با وزیر خارجه و شش نفر دیگر در سانحه سقوط بالگرد در آذربایجان شرقی کشته شدند.
روز دوشنبه ساعاتی پس از گشایش محل ثبتنام نامزدها در ساختمان وزارت کشور، چندین نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، وزیران دولتهای پیشین و مقامهای سابق نامنویسی کردند.
خبرگزاریهای ایران ظهر دوشنبه گزارش دادند که اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت حسن روحانی، نیز برای نامزدی در این انتخابات ثبتنام کرد.
بیشتر در این باره: تفاوت تأییدصلاحیت در انتخابات ایران و یک دموکراسی غربی چیست؟آقای جهانگیری که عضو حزب کارگزاران سازندگی است، در انتخابات ۱۳۹۶ هم نامزد شده بود که در نهایت به نفع حسن روحانی کنارهگیری کرد.
او در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ هم ثبتنام کرد، اما شورای نگهبان این بار او را ردصلاحیت کرد.
گزارش خبرگزاریهای ایران حاکی است که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز عصر دوشنبه وارد ستاد انتخابات وزارت کشور شد و ثبتنام کرد.
آقای قالیباف علاوه بر سابقه نمایندگی و ریاست مجلس در دوره یازدهم، سابقه فعالیت به عنوان شهردار تهران (از شهریور ۱۳۸۶ تا شهریور ۱۳۹۶)، فرماندهی نیروی انتظامی و فرماندهی نیروی هوافضای سپاه را در کارنامه خود دارد.
در همین حال، محمدرضا عارف، معاون اول دولت محمد خاتمی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعلام کرد که برای انتخابات ثبتنام نمیکند.
او گفته که دلایل عدم ثبتنام خود را به زودی اعلام میکند.
یکی دیگر از چهرههایی که روز دوشنبه ثبتنام کرد، مصطفی پورمحمدی وزیر کشور دولت نهم و دبیرکل فعلی جامعه روحانیت مبارز بود.
مصطفی پورمحمدی که در جریان اعدامهای تابستان ۱۳۶۷ در ایران یکی از چهار عضو «هیئت مرگ» بود که احکام اعدام زندانیان سیاسی را صادر میکرد، در انتخابات مجلس خبرگان امسال از حوزه انتخابیه تهران شرکت کرده بود اما رای نیاورد.
محمد مهدی زاهدی، وزیر پیشین علوم، نیز با حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور برای نامزدی در انتخابات چهاردهمین دوره ریاستجمهوری ثبتنام کرد.
در همین حال، سایت «امتداد» خبر داد که زهرا احمدیپور، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی در دولت اول حسن روحانی، به ستاد انتخابات رفت اما اجازه ثبتنام به او داده نشد.
در ساعت پایانی آخرین روز از ثبت نام نامزدهای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری ایران مهرداد بذرپاش نیز در ستاد انتخابات وزارت کشور حاضر شد و نامنویسی کرد.
او که از چهرههای نزدیک به محمود احمدینژاد بود و در دولت رئیسی به وزارت مسکن و شهرسازی رسید، در روز سانحه سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی و هیئت همراهش در یکی از دو بالگرد دیگر بود.
این در حالی است که بر خلاف پیشبینیها، محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی و کفیل ریاستجمهوری، کاندیدای انتخابات نشد.
همچنین در ساعات پایانی نامنویسی از نامزدها، محسن رضایی با انتشار بیانیهای اعلام کرد که نامزد این انتخابات نخواهد شد.
ابراهیم عزیزی، نماینده مجلس، عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در دولت حسن روحانی، داوود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه، امیرحسین قاضیزاده هاشمی، رئیس بنیاد شهید، صولت مرتضوی، وزیر کار دولت ابراهیم رئیسی و علی حسینی نیشابوری، نماینده چند دوره مجلس، و علی نیکزاد، نایب رئیس مجلس، از دیگر چهرههایی بودند که در آخرین روز ثبت نام، برای نامزدی در انتخابات آینده ریاست جمهوری نامنویسی کردند.
سخنگوی ستاد انتخابات کشور عصر دوشنبه اعلام کرده بود «امروز شلوغترین روز ثبتنام را داشتیم و تعداد ۸۶ نفر به ستاد انتخابات کشور مراجعه کردند و ثبتنام ۲۲ نفر نهایی شد که یک خانم بودند و ۲۱ نفر هم آقا ثبتنام کردند».
از افراد مشهور جمهوری اسلامی که در روزهای گذشته برای این انتخابات ثبتنام کردند میتوان به علی لاریجانی، محمود احمدینژاد، سعید جلیلی، وحید حقانیان، علیرضا زاکانی، عبدالناصر همتی و یک وزیر دولت رئیسی اشاره کرد.
این موج ثبتنام واکنشهای زیادی برانگیخته است، از جمله سایت خبرآنلاین انتقاد کرده که حضور این تعداد از نامزد در یک انتخابات زودهنگام، «این پرسش را مطرح میکند که آیا همه این داوطلبان دارای برنامه و تیم آماده بودند و اصلا از برگزاری انتخابات زودهنگام غافلگیر نشدند؟ یا اینکه آیا برای دیده شدن از طریق رسانهها یا سهمخواهی، شناسنامه خود را برداشته و راهی ستاد انتخابات کشور شدند؟»
این انتقادها در حالی است که تعداد افرادی که وزارت کشور آنها را ثبتنام کرده است، از دوره پیشین بسیار کمتر است.
در سال ۱۴۰۰ در مدت پنج روز، ۵۹۲ نفر ثبتنام کردند اما امسال تا پایان چهارمین روز ثبتنام از داوطلبان نامزدی ریاستجمهوری، تنها ۳۷ نفر توانستهاند ثبتنام کنند.
حمیده زرآبادی، نماینده مجلس دهم، از جمله نامزدهایی بود که روز دوشنبه با پوششی متفاوت با حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور، ثبتنام کرد.
او در جمع خبرنگاران با گرامیداشت یاد اعظم طالقانی و زهرا شجاعی گفت: «تلاشهای مستمر این دو نفر برای اینکه شورای نگهبان تفسیری از رجل سیاسی داشته باشد، ثمربخش بود و امروز این اتفاق رخ داده است. خود آنان پیش ما نیستند، ولی ما نتایج تلاشهای آن دو را شاهد هستیم».
بیشتر در این باره: دریچهای به انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری از زاویهٔ آمار و ارقامخانم زرآبادی در ادامه افزود: «امیدوارم روزی در یک انتخابات مردم یک زن را به عنوان رئیسجمهور انتخاب کنند».
اعظم طالقانی و زهرا شجاعی چندین دوره برای نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری ایران نامنویسی کردند اما شورای نگهبان صلاحیت آنها را رد کرد.
اصل ۱۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی تصریح میکند که رئیسجمهور باید از میان «رجال مذهبی و سیاسی» انتخاب شود.
استفاده از واژه عربی «رجل» به معنای «مرد»، از همان ابتدای انقلاب تا امروز به مثابه ابزاری برای رد صلاحیت زنان کاندیدا بوده است.
هاجر چنارانی و رفعت بیات، نمایندگان سابق مجلس، نیز در روز آخر ثبتنام کردند و مجموع نامزدهای زن انتخابات ریاستجمهوری به چهار نفر رسید.
در حالی که انتخابات گذشته در ایران شاهد پایینترین میزان مشارکت رایدهندگان بود، نهادها و رسانههای جمهوری اسلامی با استناد به برخی نظرسنجیها مدعی شدهاند که بیش از ۵۳ درصد در این دوره از انتخابات شرکت خواهند کرد.
انتخابات چهاردهمین دوره ریاستجمهوری قرار است روز هشتم تیرماه برگزار شود و بهنظر میرسد که شورای نگهبان بسیاری از این نامزدها را ردصلاحیت کند.