ابتکار: درباره واگذاری برخی پست‌ها به زنان ابهام شرعی وجود دارد

از راست؛ معصومه ابتکار، شهین‌دخت مولاوردی، و لعیا جنیدی، سه زنی که در دومین کابینه حسن روحانی عضویت داشتند. مولاوردی اخیراً با ابلاغ قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان کنار گذاشته شده است.

معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده ریاست‌ جمهوری می‌گوید در جمهوری اسلامی کماکان درباره حضور زنان در برخی پست‌ها «حساسیت‌ها» و «ابهامات شرعی» وجود دارد.

او در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایلنا از جمله نبودن زنان وزیر در ایران را با فقدان «زمینه‌های کافی برای حضور وزیر زن» مرتبط دانسته است.

خانم ابتکار به وجود «سقف‌های شیشه‌ای» برای حضور زنان در برخی پست‌ها اشاره کرده و افزوده این در حالی است که «به صراحت نمی‌توان گفت در فقه یا شرع ممنوعیت در خصوص آن وارد شده است یا خیر.»

او به تجربه مدیریتی خود در جمهوری اسلامی اشاره کرده و گفته است: «زمانی که در دوره اصلاحات برای اولین بار بنده به عنوان معاون رئیس‌‌جمهور منصوب شدم، این بحث مطرح شد که آیا وجاهت شرعی دارد یا خیر؟ اما هیچ فقیهی نگفت این موضوع از نظر فقهی مشکل دارد.»

مرضیه وحید دستجردی، تنها وزیر بهداشت زن در تاریخ ایران بوده و تا کنون تنها زنی است که در تاریخ حکومت جمهوری اسلامی و در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد به مقام وزارت رسیده که البته با مخالفت روحانیونی چون آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی و آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی نیز روبرو شد.

پیش از انقلاب سال ۵۷ نیز فرخ‌رو پارسا و مهناز افخمی، دو زنی بودند که به ترتیب مقام وزارت آموزش و پرورش و وزیر مشاور در امور زنان دست یافتند.

با آنکه در دو دولت حسن روحانی، زنان بخش قابل توجهی از حامیان وی به شمار می‌رفتند، اما هیچ پست وزارتی به آنها اختصاص نیافت.

وی در مرداد ماه سال ۹۶ و هنگام دفاع از وزرای پیشنهادی خود در مجلس گفت که «خیلی دلم می‌خواست در دولت دوازدهم سه زن را به عنوان وزیر معرفی کنم، افرادش را هم در نظر گرفته بودم، جایگاه‌هایشان هم در نظر گرفته شده بود که نشد. ان شاء‌الله در دوره‌های بعد و فرصت‌های بعد این مسأله جبران می‌شود.»

معصومه ابتکار در توجیه این اقدام روحانی گفته «ما می‌خواهیم مدیر توانمند داشته باشیم... نمی‌خواهیم خانمی در مسئولیتی قرار بگیرد که توان و ظرفیت لازم را برای مدیریت نداشته باشد، چراکه برای دولت و برای زنان مسئله‌ساز خواهد شد.»

به گفته معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری «در استان‌‌ها تحولات خوبی صورت گرفته و زنان بسیاری به عنوان بخشدار، در فرمانداری و مدیران کل استانی تعیین شده‌اند. اگر آقای روحانی نتوانسته، وزیر زن انتخاب کند، اما در حال حاضر ۲۸ معاون وزیر و هم‌تراز معاون وزیر در دولت داریم.»

ابتکار با بیان «رشد ۱۶.۵ درصدی» حضور مدیران زن در طول یکسال گذشته، بیشترین رشد حضور زنان در عرصه‌های مدیریتی را در «سطوح پایه، میانی و عالیه» عنوان کرده و افزوده که «به نظر می‌رسد اوضاع (در این زمینه نسبت به گذشته) بهتر شده باشد.»

با این حال او با بیان اینکه «۴۰ درصد» از کارمندان دولت را زنان تشکیل می‌دهند، اذعان کرد: «درصد حضور زنان در سطوح مختلف در مراکز تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز خیلی بالا نیست.»

ابتکار همچنین اما نگرش روحانی نسبت به حضور زنان در عرصه سیاسی را «مثبت» توصیف کرد و افزود که «تمام خانم‌هایی که در تمام دولت‌ها حضور داشتند، حتی در دولت‌های نهم و دهم ویترن نبودند.»

حسن روحانی با وجود معرفی نکردن وزیر زن برای کابینه دولت دوازدهم، سه زن را سمت معاونت و دستیار خود منصوب کرد.

این سه زن، معصومه ابتکار معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده، لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس‌جمهور، و شهیندخت مولاوردی دستیار رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی بودند که مولاوردی با ابلاغ قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان، از دولت کنار گذاشته شد.

در دولت یازدهم نیز، ابتکار رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست بود و الهام امین‌زاده پست دستیاری حقوق شهروندی را بر عهده داشت.

در ایران با وجود مطالبه زنان برای مشارکت سیاسی و اجتماعی بیشتر و جدی‌تر، کماکان موانع نوشته و نانوشته‌ فرهنگی و قانونی، مانع ورود آنها به ساختار قدرت در جمهوری اسلامی شده است.

با این حال با وجود موانع سیاسی، فرهنگی و دینی، بدلیل تغییر سبک زندگی و به واسطه آموزش دانشگاهی تعداد قابل توجهی از زنان در ایران، حضور آنها در عرصه‌های اجتماعی بسیار پررنگ‌تر از گذشته شده است.

منابع: ایلنا و رادیو فردا؛ ب.ب/م.ا.