برنامه اين هفته به گفتاری در باره تعريف رمان از تونی موريسون، گفت و گو با مهتا بردبار درباره شعر و شاعری ، و معرفی رمان پر خواننده هفته در آمريکا «ماهی قرمز به سفر می رود»، اختصاص دارد.
تونی موريسون نويسنده و برنده نوبل ادبی رمان را اين گونه تعريف می کند: «رمان بنا به تعريف، از واقعيت متمايز است. رمان را حاصل تخيل- يا ابداع- خوانده اند.
رمان مدعی است که دستش در شرح آنچه به واقع روی داده، يا کجا و کی به واقع روی داده، باز است. در رمان چيزی نيست که نيازی به اثبات آن باشد. هرچند بخش بزرگ آن قابل اثبات است».
تونی موريسون می افزايد: «در مقام يک داستان گو علاقه ای به تميز گذاری ميان واقعيت و تخيل ندارم اما ميان حقيقت و تخيل چرا. چون واقعيت ها بدون هوش انسانی هم وجود دارند اما حقيقت چنين نيست».
با مهتا بردبار همسر دکتر حسام فيروزی پزشک زندانی در هفته های اخير آشنا شده ايم. همسرش به «جرم» دفاع از بيمار خود احمد باطبی زندانی سياسی، به زندان افتاده است. اکنون پزشک را نيز نزد بيمار به زندان اوين برده اند.
اما در اين جا با مهتا بردبار شاعر آشنا می شويم که از آشنايی اش با جهان ادب و علاقه اش به شاعران کهن و معاصر هردو می گويد.
شعری از مهتا بردبار که به گفته خودش نامی ندارد:
نطفه در باد/ نطفه در خاک/ می رقصد و می پيچد/ پيراهن سپيدی دور/ عريانکده شرمندگی/ در بستر خون.
دور من/ دور تو/ دور سلطنت سايه ها/ که آغاز عصر عصيان بود.
ما خواهران و برادران خويشيم/ حرامزادگان غريزه قابيل/ وارثان هبوط آدم/ نطفه در باد/ نطفه در خاک/ می پيچد/ نسخه مرا در قنداق اساطيری ام که بوی گندابه متروک می دهد و مستيهای تلخ آباد.
بيفشان مرا يک بار ديگر روی شانه هايت/ من گيسوی پريشان توام/ شانه ات از من عريانست و من از تو عريان.
نطفه در باد/ نطفه در خاک/ می وزد دستهايت لا به لای بوسه هايم بوی گندم می دهی هرچند اينجا لاشه من و کافور تا ابد همبستر خويشند.
کتاب پر خواننده اين هفته در آمريکا
رمان «ماهی قرمز به سفر می رود» به قلم پتی دن از نشر ترامپتر شامبالا از رمان های پر خواننده هفته آمريکا است.
اين رمان شرح زندگی يک خانواده سه نفری خوشبخت است ويلم که به هفت زبان زنده دنيا آشنايی دارد با دن دختر هلندی ازدواج می کند.
آنها «جيک» از کشور ليتوانی را به فرزندی قبول می کنند. زندگی شاد آن ها اما يک باره با ابتلای «ويلم» به سرطان مغز زير و رو می شود.
دن که حاصل عشق و زندگی ده ساله با ويلم را برباد رفته می بيند، اين دغدغه را می يابد که چگونه جيک سه ساله را برای در گذشت پدری که آن همه دوستش می دارد آماده کند.
آدرس تماس با برنامه در قلمرو ادب:
farda@radiofarda.com
تلفن های ۲۰۲۸۲۸۷۲۰۸ و ۲۰۲۸۲۸۷۲۳۸