جلسه بررسی رای اعتماد به ۱۷ وزیر پیشنهادی کابینه دوازدهم دولت جمهوری اسلامی به ریاست حسن روحانی، بامداد روز ۲۴ مرداد در مجلس شورای اسلامی برگزار شد. دستور کار این جلسه در این روز پایان نیافت و ادامه آن به روز چهارشنبه، ۲۵اُم، موکول شد. در فهرست وزیران پیشنهادی، از وزیر علوم نامی برده نشده است.
پس از دفاع حسن روحانی از وزیران پیشنهادی‌اش، مجلس وارد بررسی کلیات دولت و اظهارات موافقان و مخالفان شد.
در میان وزیران معرفی‌شده، هشت چهره جدید دیده می‌شوند که عبارت هستند از: محمدجواد آذری جهرمی، مسعود کرباسیان، محمد بطحایی، علیرضا آوایی، امیر حاتمی، محمد شریعتمداری، عباس صالحی و حبیب‌الله بیطرف.
کمپین بین‌المللی حقوق بشر در گزارشی از آنچه «سوابق مخدوش» نامزد وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات نامید، خبر داده‌است که محمد جواد آذری جهرمی، «مسئولیت‌هایی در زمینه امور شنود و استراق سمع» داشته و «بازجویی برخی از زندانیان سابق سیاسی را برعهده داشته‌است».
محمدعلی پورمختار، به عنوان یکی از سه نماینده که در مخالفت با وزیر پیشنهادی ارتباطات سخن گفتند، صراحتاً به سابقه اطلاعاتی آذری جهرمی اشاره کرده و گفت: «آقای جهرمی به دلیل سابقه کمی که دارد، بله‌قربان‌گو خواهد بود و استقلال رأی نخواهد داشت… وزارت ارتباطات را به وزارت اطلاعات دوم تبدیل نکنید».
حسن روحانی در سخنرانی خود در مجلس، همچنین در مورد علیرضا آوایی، وزیر پیشنهادی دادگستری دولت دوازدهم، از «اعتدال» او سخن گفت.
این در حالی است که علیرضا آوایی در زمان اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، ریاست دادگستری تهران را بر عهده داشت و همراه با بیش از ۳۰ تن دیگر از مقام‌های جمهوری اسلامی به دلیل مشارکت در نقض حقوق بشر، بازداشت غیرقانونی، عدم رعایت حقوق زندانیان و افزایش اعدام‌ها در مهر سال ۹۰ در فهرستی قرار گرفت که از سوی اتحادیه اروپا ممنوع‌الورود شده بودند.
آقای روحانی در ادامه همچنین گفت قصد داشته است سه وزیر زن در کابینه‌اش معرفی کند و جایگاه آنان را نیز مشخص کرده بوده اما در نهایت، این امر ممکن نشده است.
حسن روحانی که در آغاز جلسه بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم در مجلس شورای اسلامی سخن می‌گفت، حاضر نشد دلیل عدم معرفی وزیر زن را اعلام کند و گفت: «اینکه چرا نشد بماند برای بعد.»
حسن روحانی در ادامه در سخنان خود در مجلس از هواداری‌اش از بسته نشدن فضای مجازی، و لزوم جلوگیری از حاکم شدن سلیقه افراد به جای اجرای تصمیمات وزارت ارشاد سخن گفت.
هشدار به آمریکا در مورد برجام، ریشه‌کن کردن فقر مطلق، و مسئله معرفی زنان برای منصب وزیر از دیگر موضوعات مورد اشاره رئیس جمهور ایران بود.
رد مسائل مطرح شده دربارهٔ چگونگی انتخاب وزیران پیشنهادی
حسن روحانی در سخنان روز سه‌شنبه در مجلس با رد مطالب مطرح شده در فضای مجازی و حقیقی دربارهٔ چگونگی انتخاب وزیران پیشنهادی‌اش گفت: «رئیس جمهوری در معرفی ۱۷ وزیر تحت تأثیر هیچ جناح، حزب و تشکلی نبود.»
او همچنین مسئله در میان گذاشته شدن فهرست وزیران با رهبر جمهوری اسلامی را تکذیب کرد، اما افزود: «معمولاً در همه مسایل با ایشان مشورت می‌کنم و ایشان با کمال محبت آنچه مصلحت کشور است را تذکر می‌دهند».
پیشتر علی مطهری، نایب رئیس، و محمود صادقی و غلامرضا حیدری، دو عضو فراکسیون امید مجلس از آنچه «هماهنگی» فهرست کامل دولت دوازدهم با رهبر جمهوری اسلامی توصیف شده بود، انتقاد کرده بودند.
پس از آن دفتر آیت‌الله علی خامنه‌ای اذعان کرد که او در مورد انتخاب وزیران خارجه، دفاع و اطلاعات مداخله می‌کند و در مورد انتخاب وزیران علوم، آموزش و پرورش، و فرهنگ و ارشاد اسلامی هم «حساسیت‌هایی دارد».
انتقاد روحانی از مداخله در کار وزارت ارشاد
در ماه‌های اخیر مسئله مخالفت برخی نمایندگان رهبر جمهوری اسلامی و روحانیون با تصمیمات وزارت ارشاد دولت روحانی در مورد برگزاری کنسرت‌ها جنجال‌برانگیز شده و حسن روحانی روز سه‌شنبه با اشاره به وضعیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «نباید بگذاریم سلیقه در کشور ما حاکم شود».
آقای روحانی افزود: «یک آقایی در جایی سلیقه‌ای دارد، برای خودش محترم است. ما باید قانون را اجرا کنیم. اگر هم وزارت ارشاد وظیفه‌ای بر عهده ندارد، این وظیفه مجلس است که آن وظیفه را از ارشاد بگیرد و به شخص دیگری واگذار کند، آن وقت معلوم باشد که ما وظیفه نداریم».
او افزود: «اما زمانی که این وظیفه وزارت ارشاد و دولت است، دولت نظارت بر کتاب و فیلم نظارت می‌کند، دولت بر اجرای مسائل هنری در کشور نظات می‌کند، جای دیگر حق نظارت ندارد و اگر هم اینجور مداخلات باشد، بهتر است مجلس این کارها را به همان مداخله‌گران واگذار کند و مشخص شود ما وظیفه‌ای بر دوش نداریم».
جنجال لغو کنسرت‌ها از سوی مراکز امنیتی و انتظامی در نقاط مختلف کشور به ویژه استان خراسان رضوی ماه‌ها سوژه رسانه‌ها بود و با آنکه واکنش مقام‌های دولت حسن روحانی را به دنبال داشت، اما در نهایت به گفته علی جنتی، وزیر پیشین ارشاد اسلامی، این وزارتخانه از برگزاری کنسرت در شهر مشهد صرف نظر کرد.
احمد علم‌الهدی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در استان خراسان رضوی، نه تنها به هواداران برگزاری کنسرت در مشهد گفته بود بهتر است این شهر را ترک کنند، بلکه اندکی بعد اعلام کرد که با برگزاری کنسرت «در سراسر کشور» مخالف است.
طرفداری از بازتر کردن فضای مجازی
آقای روحانی در ادامه سخنان خود با اعلام اینکه «نمی‌شود فضای مجازی را قفل زد»، افزود: «قفلی که مردم با اراده باز می‌کنند دیگر نمی‌شود بست. یک قفلی رئیس جمهور باز کرده ممکن است فرد دیگری بیاید و قفل دیگری بزند و دردسر درست کند، بنابراین ما باید از فضای مجازی درست استفاده کنیم البته اگر حواسمان جمع نباشد و دقت‌های لازم را انجام ندهیم، اگر اصول و قانون را مراعات نکنیم، البته می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد».
دولت حسن روحانی و مقام‌های قوه قضائیه بر سر فیلتر شدن تلگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام با یکدیگر اختلاف نظر دارند و در خصوص این موضوع درگیر هستند.
آقای روحانی پیش از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفته بود کسانی که به گفته او بارها برای فیلتر کردن شبکه‌های مجازی به دولت فشار آوردند، اکنون هنگام انتخابات، پیشتاز استفاده از فضای مجازی هستند.
با وجود تأکید حسن روحانی بر بازتر کردن فضای مجازی در سخنان روز سه‌شنبه، وی در همین سخنرانی از سوابق وزیر پیشنهادی خود برای وزارت ارتباطات دفاع کرد؛ فردی که به گفته کمپین بین‌المللی حقوق بشر مسئولیت‌هایی «در زمینه امور شنود و بازجویی برخی از زندانیان سابق سیاسی» را برعهده داشته است.
حسن روحانی در دفاع از محمد جواد آذری جهرمی، او را «پرورش یافته فضای بعد از انقلاب»، توصیف کرد و افزود: «آشنایی بنده با ایشان در شورای عالی فضای مجازی بود ایشان شرکت می‌کرد حرف می‌زد و بحث می‌کرد و هم تسلط او بر مسئله ارتباطات و فضای مجازی کاملاً آگاه شدم در جلسه متنوعی شرکت می‌کرد و هم اینکه فکرش نسبت به فضای مجازی بهتر است».
هشدار به آمریکا
«بهانه جویی‌ها و عهدشکنی‌های آمریکا»رئیس جمهوری ایران در بخشی از سخنان خود با اشاره به توافق هسته‌ای، با انتقاد از آنچه «بهانه‌جویی‌ها و عهدشکنی‌های آمریکا» نامید، گفت که ایران به تمامی تعهدات بین‌المللی اش پایبند بوده و خواهد بود ولی در عین حال تهدید کرد که در صورت ادامه سیاست‌های آمریکا، «ایران در مدت زمان کوتاه، نه در مقیاس هفته و ماه، بلکه در مقیاس ساعت و روز به شرایطی بسیار پیشرفته‌تر از زمان شروع مذاکرات بازخواهد گشت».
دیگر موارد مطرح‌شده در جلسه رأی اعتماد
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری ایران، پس از پایان نمایندگان موافق و مخالف کلیات و برنامه‌های دولت، از عملکرد دولت یازدهم دفاع کرد و گفت: «پس از چهار سال اگر اوضاع کشور از هر جهت بررسی شود، قابل افتخار و قابل عرضه در سطح بین‌المللی است».
او با بیان اینکه بحث ایران‌هراسی دیگر وجود ندارد، افزود: «اینکه فردی به اتهام ایرانی بودن نمی‌توانست حساب بانکی داشته باشد، چنین وضعی دیگر وجود ندارد. ما به توافق مهمی رسیدیم. ما از فصل هفتم خارج شدیم و دیگر مخل صلح جهانی شناخته نمی‌شویم».
این سخنان در شرایطی مطرح شدند که شماری از کشورهای منطقه و غرب از ایران به دلیل مداخله در امور داخلی برخی کشورهای خاورمیانه مانند عراق، سوریه و یمن انتقاد کرده اند. تهران این انتقادها را رد کرده است.
محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون موسوم به «فراکسیون امید» نیز در دفاع از دولت پیشنهادی گفت: «برای اینکه دولت بتواند برنامه‌های خود را به خوبی اجرا کند نیازمند همکاری و تفاهم است. البته در انتخاب اعضای دولت، انتخاب‌های بهتری نیز وجود داشت اما این موضوع که از دولت یک صدا شنیده شود، از اهمیت بالایی برخوردار است».
او «عدم مداخله دولت در امور فردی و خصوصی مردم، امکان دسترسی به امکانات و تسهیلات برای همه و ایجاد همدلی بین همه اقوام و فرهنگ‌های ایرانی» را از «برنامه‌های خوب و مهم» ارائه شده به مجلس دانست.
پیش از این بهروز نعمتی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، گفته بود انتظار می‌رود «بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه دوازدهم، سه یا چهار روز طول بکشد».
آقای نعمتی گفته‌است بررسی‌ها در سه نوبت کاری در صحن علنی پارلمان انجام خواهد شد.