خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام دولت آمریکا میگوید وزرای خارجه کشورهای گروه هفت، در جریان دیدار دو روزه خود در تورنتو، در مورد توافق اتمی با ایران و اینکه «برجام» به کدام سو میرود، گفتوگو میکنند.
از سوی دیگر به گفته مقامهای ایالات متحده، انتظار میرود طرفها «موضع سختی» را در مورد روسیه اعلام کرده ولی در عین حال مسیر همکاری و مذاکره را باز بگذارند.
نشست وزیران خارجه هفت اقتصاد بزرگ جهان، سرپرست وزارت خارجه ایالات متحده، وزیران کانادا، ژاپن، ایتالیا، فرانسه، آلمان و بریتانیا، و نیز فدریکا موگرینی، مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از روز یکشنبه دوم اردیبهشتماه (به وقت محلی) در تورنتوی کانادا آغاز شدهاست. وزارت خارجه کانادا پیشتر اعلام کرده بود که «نفوذ مخرب» روسیه در غرب، محور اصلی مذاکرات وزرا خواهد بود.
علاوه بر موضوع روسیه، خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام آمریکایی که نامش فاش نشده، میگوید ایالات متحده در مورد «تازهترین وقایع مربوط به توافق اتمی میان ایران و شـش قدرت جهانی، با شرکای اروپایی، فرانسه، آلمان و بریتانیا» گفتوگو میکند.
بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، در حاشیه دیدارها گفته است «یکی از چیزهایی که ما در حال حاضر نگران آن هستیم موضوع [توافق اتمی] است و میخواهیم بدانیم به کدامسو میرود».
همزمان با گزارش رویترز، امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه نیز به یک شبکه تلویزیونی آمریکایی گفته که هیچ «برنامه جایگزینی» برای توافق هستهای با ایران ندارد و ایالات متحده تا زمانی که گزینه بهتری پیدا نشده است باید در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بماند. مکرون نیز قرار است سوم اردیبهشت برای یک دیدار رسمی سه روزه به آمریکا سفر کند.
متحدان اروپایی ایالات متحده از توافق اتمی و لزوم پایبندی به آن حمایت کردهاند. اما دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، از توافق هستهای با ایران به عنوان «بدترین توافق» یاد کرده و در دی ماه سال گذشته ضربالاجلی را برای «رفع نقایص برجام» تعیین کرد که سه هفته دیگر به پایان میرسد.
آقای ترامپ چهار شرط را برای ادامه همراهی آمریکا با برجام تعیین کرده که عبارت هستند از: «دسترسی فوری» بازرسان بینالمللی به تمامی مکانها و تاسیسات ایران، دائمی شدن محدودیتها برای برنامه هستهای ایران، تضمین به عدم نزدیک شدن به سلاح هستهای، و محدودیت برنامه موشکهای دوربرد ایران؛ زیرا به گفته آقای ترامپ، برنامه موشکهای دوربرد و برنامه تسلیحات اتمی ایران «جدانشدنی هستند».
کشورهای اروپایی در اعتراضات و انتقادها از آنچه فعالیتهای بیثباتکننده ایران در منطقه مینامند، و نیز آزمایش موشکهای بالیستیک، نقض حقوق بشر و برخی دیگر از مسائل، با ایالات متحده همراه بودهاند.
این در حالیست که وزیر خارجه ایران، گزینه ازسرگیری «پرشتابتر» فعالیت هستهای جمهوری اسلامی، در صورت خروج آمریکا از توافق اتمی را منتفی ندانستهاست. حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، نیز گفته دولتش درباره خروج احتمالی آمریکا از توافق هستهای «برنامههای لازم را تهیه کرده و دستورات لازم به سازمان انرژی اتمی داده شده است».
بنا بر گزارشها احتمال دارد وزرای خارجه گروه هفت در بیانیه پایانی خود، موضعی «متحد و سختگیرانه» در مورد فعالیتها و اقدامات روسیه از اوکراین تا دیگر مناطق، در پیش گیرند. یک مقام آمریکایی به رویترز گفته لحن بیانیه «تند» خواهد بود اما «میتوان آن را اینگونه تعبیر کرد که در را باز گذاشته است».
وزیر خارجه آلمان نیز روز یکشنبه از مسکو خواست به حال بحران سوریه یاری برساند. روسیه در کنار ایران مهمترین متحدان بشار اسد، رئیس دولت مرکزی سوریه، است. در حالیکه اقدامات روسیه و ایران بارها با اعتراض و انتقاد غرب روبهرو شده، مسکو و تهران میگویند به درخواست دولت دمشق وارد کارزار نظامی آن کشور شدهاند. جنگ داخلی سوریه صدها هزار کشته و میلیونها آواره برجای گذاشته و با گذشت هفت سال از آن، همچنان ادامه دارد.
این نخستین بار از زمان حمله آمریکا، بریتانیا و فرانسه به «اهداف مربوط به جنگافزار شیمیایی» در سوریه است، که مقامهای ارشد گروه هفت، گرد هم میآیند.