آیا دونالد ترامپ فاشیست است؟
- کیوان حسینی
وقتی صحبت از سیاستمدار فاشیست می‌شود، تصویری که احتمالاً به ذهن بسیاری می‌آید یک سیاستمدار عصبانی و خطرناک است که در سخنرانی‌هایش فریاد می‌کشد و احتمالاً هوادارانش را به خشونت و جنگ دعوت می‌کند.
دونالد ترامپ اما این شکلی نیست. او کت و شلوارهای گران‌قیمت می‌پوشد. همیشه سعی می‌کند لابه‌لای سخنرانی‌اش مزه‌پرانی کند و هوادارانش را بخنداند. و هیچ فرصتی را برای به رخ کشیدن ثروتش از دست نمی‌دهد. در تبلیغات او نه از لباس نظامی خبری هست و نه از مشت‌های گره‌کرده و عصبانیت‌های توفانی.
اما آنچه که این روزها آرام آرام به ترجیع‌بند انتقادها از او تبدیل شده، این است: «ترامپ، فاشیست است.»
و کسانی که ترامپ را «فاشیست» می‌خوانند، اکتیویست‌های چپ‌گرا در توئیتر یا فعالان اشغال وال‌استریت نیستند. حتی روزنامه‌نگارهای پیشرو و لیبرال هم از این توصیف تند برای این نامزد بالقوه جمهوریخواهان استفاده نمی‌کنند. کسانی که در تلاشند تا برچسب «فاشیست» را بر پیشانی ترامپ بچسبانند، برخی از بانفوذ‌ترین شخصیت‌های درون حزب جمهوریخواه هستند! یعنی محافظه‌کارانی که همیشه از این توصیف فراری‌اند و معمولا مخالفان خود را هر چه بنامند، «فاشیست» صدا نمی‌زنند.
یکی از مهم‌ترین کسانی که در چند روز اخیر، ترامپ را «فاشیست» خوانده، یک جمهوریخواه نومحافظه‌کار (یا همان نئو‌کان) است به نام مکس بوت که در حال حاضر در کمپین مارکو روبیو، سمت مشاور نظامی و سیاست خارجی دارد و دست بر قضا از آن دست متفکران دست راستی است که معتقد است، قدرت جهانی آمریکا بسیار برای آسایش جهان امروز، حیاتی است. او در توئیتر خود نوشت: «ترامپ یک فاشیست است. و این اصطلاحی نیست که من همینطور بی‌خودی یا همیشه استفاده کنم. ولی او لیاقت این اصطلاح را دارد».
یکی دیگر از محافظه‌کارانی که اخیراً از این اصطلاح استفاده کرد، جان نونان، مشاور امنیت ملی جب بوش است. او نوشت: «ثبت‌نام شهروندان سراسر آمریکا بر اساس هویت مذهبی‌شان، فاشیسم است. نیاز به بحث هم ندارد!»
و بدین‌ترتیب اصطلاح «فاشیست» آرام آرام جای توصیف «نژادپرست» را که پیشتر مدام برای ترامپ تکرار می‌شد، گرفت و حالا بسیاری از سایت‌های مهم و روزنامه‌های معتبر آمریکا، مطلبی درباره اینکه آیا ترامپ فاشیست هست یا نه، منتشر کرده‌اند.
اگر «فاشیست» را یکی از بدترین ناسزاهای سیاسی ممکن در دنیای امروز بدانیم، ترامپ برای رسیدن به جایی که چنین به او حمله شود، راه درازی پیمود.
او کمپینش را با اظهارنظرهای خبرساز درباره مکزیکی‌هایی شروع کرد که به آمریکا مهاجرت می‌کنند. ترامپ گفت که بسیاری از این مهاجرین، «متجاوز و خلافکار» هستند که با خودشان مواد مخدر و جرم و جنایت می‌آورند. و همان روز اول گفت که اگر رئیس‌جمهور شود، همه ۱۱ میلیون مهاجر غیرقانونی آمریکا را به کشورهایشان برمی‌گرداند و بین آمریکا و مکزیک دیوار می‌کشد. از همان روز، گروهی از مفسرین این اظهارنظرهای او را نژادپرستانه توصیف کردند.
بعد ترامپ با اظهارنظرهایی که «ضد زن» توصیف شدند، خبرساز شد. او به شکل تلویحی گفت که مجری زن فاکس‌نیوز به خاطر پریود بودن از او سؤالات سخت پرسیده است.
و بعد یکی از طرفداران کمپین «جان سیاهپوست‌ها اهمیت دارد» را از سخنرانی خودش بیرون کرد.
و در واکنش به حملات اخیر در پاریس گفت که اگر رئیس‌جمهور شود، یک بانک اطلاعاتی از تمامی مسلمانان آمریکایی تهیه خواهد کرد و برای مسلمانان این کشور کارت شناسایی ویژه صادر خواهد کرد. او همچنین گفت که مسلمانان را مجبور خواهد کرد تا این کارت شناسایی را با خود حمل کنند.
ترامپ که به خاطر این حرف‌ها حسابی زیر حمله بود، در یک مصاحبه علیه مسلمانان و به طور مشخص «عربها» گفت که بعد از حملات یازده سپتامبر، در نیوجرسی، عربها در خیابان پایکوبی کرده‌اند! این بار بسیاری از کسانی که این حرف را دروغ می‌خواندند، به او حمله کردند. اما ترامپ در پاسخ گفت که با چشم‌های خود دیده که «هزاران هزار نفر» بعد از حملات ۱۱ سپتامبر در خیابان جشن گرفته‌اند.
وقتی حملات اوج گرفت، او به گزارشی از روزنامه واشنگتن پست اشاره کرد که بعد از حملات ۱۱ سپتامبر منتشر شد بود و در آن روزنامه‌نگاری به نام سرگی کووالسکی نوشته بود که بعد از این حملات، پلیس «چند نفر را که همزمان با حملات» در حالی پایکوبی بر روی پشت‌بام بودند، دستگیر کرده است. ترامپ بخش‌هایی از این گزارش را به عنوان سند ادعایش در چندین سخنرانی خواند.
اما کووالسکی (نویسنده گزارش) که اکنون برای نیویورک‌تایمز کار می‌کند، ادعاهای ترامپ را رد کرد و گفت دستگیری «چند نفر» به معنای جشن خیابانی «هزاران هزار» نفر نیست.
ترامپ هم پاسخ این روزنامه‌نگار را بی‌پاسخ نگذاشت. اما اینبار او کاری کرد که حتی برخی هوادارانش در شبکه های اجتماعی، به آن واکنش منفی نشان دادند.
ترامپ در آخرین سخنرانی‌اش به سرگی کووالسکی اشاره کرد و گفت: «باید این بابا را ببینید ...» و بعد ادای او را در آورد و به شکل مسخره‌ای دست‌هایش را در هوا تکان داد. در واقع اشاره ترامپ به معلولیت این روزنامه‌نگار بود که به دلیل یک بیماری مزمن، نمی‌تواند دست‌هایش را کنترل کند. به بیان دیگر دونالد ترامپ در برابر دوربین‌های تلویزیونی و در جریان تبلیغات برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری، در پاسخ به یک روزنامه‌نگار منتقد، معلولیت او را مسخره کرد!
ویدئوی سخنرانی ترامپ که ادای کووالسکی را در می‌آورد اینجا ببینید:
حالا این سؤال با سرعت بیشتری در رسانه‌ها تکرار می‌شود: آیا ترامپ واقعاً یک «فاشیست» است؟ کسی که علیه خارجی‌ها مواضعی تند دارد، علیه زن‌ها اظهارنظرهایی خبرساز داشته، می‌خواهد مسلمان‌ها را به شکل کاملاً تبعیض‌آمیز از بقیه جدا کند و زیر نظر بگیرد و در پاسخ به یک روزنامه‌نگار منتقد، معلولیت او را به سخره می‌گیرد، کجای عرصه سیاست آمریکا جای می‌گیرد؟ و چه چیز در حزب جمهوریخواه با آنچه او می‌گوید و می‌خواهد، همخوانی دارد؟
کمتر از ۲۰ روز دیگر مناظره بعدی جمهوریخواهان برگزار خواهد شد. و از همین حالا هیجان مناظره بعدی به این توصیف تند علیه ترامپ، گره خورده. آیا هیچ یک از نامزدها از واژه «فاشیست» در مناظره استفاده خواهد کرد؟ اگر کسی در یک مجادله تند در مناظره ترامپ را «فاشیست» بخواند، در نظرسنجی‌ها سود می‌کند یا ضرر؟
این سؤالاتی است که احتمالا ذهن بسیاری از مشاوران کمپین‌های تبلیغاتی نامزدهای جمهوریخواه را به خود مشغول کرده و در پایان، کسی برنده خواهد شد که از همین حالا پاسخ درست تک تک این سؤالات و البته صدها سؤال سخت دیگر را در چنته داشته باشد.
ترامپ، «فاشیست» هست یا نه، بهرحال در این لحظه، در نظرسنجی‌ها اول است و بخت اصلی جمهوریخواهان برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ محسوب می‌شود.
