در فضای داغ انتخاباتی دهمین دور ریاست جمهوری اسلامی در ایران، در شرایطی که جایی برای حضور کاندیداهای زن نیست، سخنگوی شورای نگهبان در گفتگویی مطبوعاتی، خطی بر همه آنچه در سال‌های گذشته شکل گرفته بود، کشید.
غلامحسین الهام، سخنگوی پیشین شورای نگهبان و عضو کنونی این شورا صراحتا اعلام کرده بود که منظور از «رجل» در قانون اساسی «مرد» است. اما عباسعلی کدخدایی، سخنگوی کنونی شورا، اعلام کرد که شورای نگهبان هیچگاه رجل سیاسی را تفسیر نکرده است و آنچه تاکنون مطرح شده صرفاً از سوی نشریات و نهادهای حقوقی بوده است.
عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان گفته است هزگاه زنی از سوی این شورا رد صلاحیت شده، صرفا به خاطر نداشتن «صلاحیت عمومی» بوده است.
تاکنون تلویحاً «رجل» سیاسی، که یکی از شرایط نامزدهای انتخاباتی در قانون اساسی است، «مرد» سیاسی بودن تفسیر شده بود.
اما آقای کدخدایی تاکید کرده است: هرگاه زنی از سوی این شورا رد شده، صرفاً بخاطر نداشتن «صلاحیت عمومی» بوده است.
عیسی سحرخیز، تحلیلگر سیاسی در ایران، این گفته آقای کدخدایی را گامی به جلو برای زنان ایران می‌داند و به تحلیل کاندیداهای احتمالی در میان زنان می‌پردازد.
عیسی سحرخیز به رادیو فردا می‌گوید: «فارغ از اینکه در این دور از انتخابات، شانسی برای خانم‌ها برای پیروزی در انتخابات نیست یا بسیار اندک است. اما نکته جالب ثبت نام خانم‌ها و موضع اولیه شورای نگهبان است، به این دلیل می‌گویم موضع اولیه چون امکان دارد شورای نگهبان در جریان امر تغییر موضع بدهد. در شرایط کنونی خانم بهروزی که به جناح راست تعلق دارد شاید بشود گفت پیشقدم بوده برای اینکه بحث نامزدی خانم‌ها را در این دوره مطرح کرده و به نوعی پاسخ «نه» به نامزدی احمدی نژاد داده است، خانم بیات نماینده مجلس و خانم ابتکار که در گذشته معاون رئیس جمهوری بوده، اینها هم وارد صحنه شده‌اند.»
برای مثال، یکی از کسانی که گفته می‌شد ممکن است خود را برای نامزدی به وزارت کشور و شورای نگهبان معرفی کند معصومه ابتکار، فعال سیاسی، روزنامه‌نگار، مولف و از اعضای سابق شورای شهر تهران بود. خانم ابتکار خبر قطعی کاندیداتوری خود را بسیار زود تکذیب کرد. موضوعی که به گفته آقای سحرخیز، خود حرکتی سیاسی محسوب می‌شود.
عیسی سحرخیز می‌گوید: «خانم ابتکار اگر این سیاست را پیش می‌برد، فارغ از تعدد نامزدها که در جناح اصلاحات صورت می‌گرفت، کار مثبتی تلقی می‌شد و بودن سه نفر از سه جریان در میان خانم‌ها، این انتخابات را در دو جایگاه مهم جلوه می‌داد. یکی روند عادی خودش و یکی اینکه می‌توانست این انتخابات نقطه عطفی باشد برای اینکه مسئله رجل سیاسی شناختن خانم‌ها را یک سره می‌کرد.»
دکتر نیره توحیدی، استاد مطالعات زنان در دانشگاه کالیفرنیا، نیز هرچند رفتار شورای نگهبان را واضح و روشن نمی‌داند، اما گفته‌ةای سخنگوی آن شورا را مثبت تلقی می‌کند.
نیره توحیدی: مسئله اصلی برای خانم‌ها در ایران این نیست که حتماً یک رئیس جمهور زن داشته باشیم یا زنان بیشتری در دولت داشته باشیم. بخصوص که رئیس جمهور در نظام سیاسی کنونی چندان قدرتی ندارد. با این همه در مجموع، پیگیری این مسئله که زنان می‌توانند در مقام‌های انتخاباتی حق انتخاب شدن داشته باشند، خود نکته مثبت و خوبی است.نیره توحیدی به رادیو فردا می‌گوید: «طبق معمول خیلی مبهم صحبت شده. سخنگوی شورای نگهبان خیلی واضح روشن نکرده که بالاخره این کلمه رجال چه معنایی دارد. مسئله اصلی برای خانم‌ها در ایران این نیست که حتماً یک رئیس جمهور زن داشته باشیم یا زنان بیشتری در دولت داشته باشیم. بخصوص که رئیس جمهور در نظام سیاسی کنونی چندان قدرتی ندارد. با این همه در مجموع، پیگیری این مسئله که زنان می‌توانند در مقام‌های انتخاباتی حق انتخاب شدن داشته باشند، خود نکته مثبت و خوبی است.»
هرچند کارشناسان مسائل زنان معتقدند موانع متعددی در ایران مانع پیشرفت سیاسی و اجتماعی زنان است، اما دکتر توحیدی عقیده دارد با همه محدودیت‌هایی که برای زنان ایران وجود داشته است، زنانی هستند که بتوانند دوشادوش مردان سیاسی در مبارزات انتخاباتی شرکت کنند.
عیسی سحرخیز روند انتخابات ریاست جمهوری را روندی پیچیده می‌داند و معتقد است عوامل متعددی علاوه بر جنسیت و گرایش‌های سیاسی تعیین کننده موقعیت کاندیداها هستند.
او انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را نمونه‌ای از این پیچیدگی می‌داند.
به گفته تحلیلگران سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری دهم، چه زنان تایید صلاحیت بشوند چه نشوند، دهمین انتخابات، حساس خواهد بود.
غلامحسین الهام، سخنگوی پیشین شورای نگهبان و عضو کنونی این شورا صراحتا اعلام کرده بود که منظور از «رجل» در قانون اساسی «مرد» است. اما عباسعلی کدخدایی، سخنگوی کنونی شورا، اعلام کرد که شورای نگهبان هیچگاه رجل سیاسی را تفسیر نکرده است و آنچه تاکنون مطرح شده صرفاً از سوی نشریات و نهادهای حقوقی بوده است.
بیشتر بخوایند:
اما آقای کدخدایی تاکید کرده است: هرگاه زنی از سوی این شورا رد شده، صرفاً بخاطر نداشتن «صلاحیت عمومی» بوده است.
عیسی سحرخیز، تحلیلگر سیاسی در ایران، این گفته آقای کدخدایی را گامی به جلو برای زنان ایران می‌داند و به تحلیل کاندیداهای احتمالی در میان زنان می‌پردازد.
عیسی سحرخیز به رادیو فردا می‌گوید: «فارغ از اینکه در این دور از انتخابات، شانسی برای خانم‌ها برای پیروزی در انتخابات نیست یا بسیار اندک است. اما نکته جالب ثبت نام خانم‌ها و موضع اولیه شورای نگهبان است، به این دلیل می‌گویم موضع اولیه چون امکان دارد شورای نگهبان در جریان امر تغییر موضع بدهد. در شرایط کنونی خانم بهروزی که به جناح راست تعلق دارد شاید بشود گفت پیشقدم بوده برای اینکه بحث نامزدی خانم‌ها را در این دوره مطرح کرده و به نوعی پاسخ «نه» به نامزدی احمدی نژاد داده است، خانم بیات نماینده مجلس و خانم ابتکار که در گذشته معاون رئیس جمهوری بوده، اینها هم وارد صحنه شده‌اند.»
برای مثال، یکی از کسانی که گفته می‌شد ممکن است خود را برای نامزدی به وزارت کشور و شورای نگهبان معرفی کند معصومه ابتکار، فعال سیاسی، روزنامه‌نگار، مولف و از اعضای سابق شورای شهر تهران بود. خانم ابتکار خبر قطعی کاندیداتوری خود را بسیار زود تکذیب کرد. موضوعی که به گفته آقای سحرخیز، خود حرکتی سیاسی محسوب می‌شود.
عیسی سحرخیز می‌گوید: «خانم ابتکار اگر این سیاست را پیش می‌برد، فارغ از تعدد نامزدها که در جناح اصلاحات صورت می‌گرفت، کار مثبتی تلقی می‌شد و بودن سه نفر از سه جریان در میان خانم‌ها، این انتخابات را در دو جایگاه مهم جلوه می‌داد. یکی روند عادی خودش و یکی اینکه می‌توانست این انتخابات نقطه عطفی باشد برای اینکه مسئله رجل سیاسی شناختن خانم‌ها را یک سره می‌کرد.»
دکتر نیره توحیدی، استاد مطالعات زنان در دانشگاه کالیفرنیا، نیز هرچند رفتار شورای نگهبان را واضح و روشن نمی‌داند، اما گفته‌ةای سخنگوی آن شورا را مثبت تلقی می‌کند.
هرچند کارشناسان مسائل زنان معتقدند موانع متعددی در ایران مانع پیشرفت سیاسی و اجتماعی زنان است، اما دکتر توحیدی عقیده دارد با همه محدودیت‌هایی که برای زنان ایران وجود داشته است، زنانی هستند که بتوانند دوشادوش مردان سیاسی در مبارزات انتخاباتی شرکت کنند.
عیسی سحرخیز روند انتخابات ریاست جمهوری را روندی پیچیده می‌داند و معتقد است عوامل متعددی علاوه بر جنسیت و گرایش‌های سیاسی تعیین کننده موقعیت کاندیداها هستند.
او انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را نمونه‌ای از این پیچیدگی می‌داند.
به گفته تحلیلگران سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری دهم، چه زنان تایید صلاحیت بشوند چه نشوند، دهمین انتخابات، حساس خواهد بود.
