یک روز پیش از آغاز دور جدید گفتوگوهای هستهای ایران و قدرتهای جهانی در وین، سفیر فرانسه در آمریکا گفت که ایران و گروه ۱+۵ احتمالاً مهلت پایان ماه ژوئن (دهم تیرماه) برای رسیدن به توافق نهایی هستهای را «از دست خواهند داد».
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ژرار آرو، سفیر فرانسه در واشینگتن روز سهشنبه پنجم خرداد گفت که «به احتمال خیلی زیاد» طرفها موفق نخواهند شد طی پنج هفته پیش رو و حتی بعد از آن به توافق نهایی برسند.
ژرار آرو که در جلسه «شورای آتلانتیک» و در کنار سفیران آلمان و بریتانیا در آمریکا سخن میگفت در مورد روند مذاکرات هستهای با ایران گفت که «کار فنی زیادی باقیمانده و این بدین معناست که هرگونه تفاهمی که حاصل شود میتواند همچنان پر از ابهام باقی بماند».
بنا بر گزارش ارسالی نادر صدیقی، خبرنگار رادیو فردا، از این جلسه، آقای آرو افزودهاست که «ایرانیها تمایلی به انجام توافق زودرس ندارند و مانند گذشته همواره میکوشند تا مسایلی به نکات اعلام شده اضافه کنند.»
سفیر فرانسه در آمریکا به جزئیات گفتوگوها و دشواریهای مربوط به این جزئیات هم اشاره کرده و گفتهاست که «البته رسیدن به یک توافق خوب، خواسته همه طرفهای مذاکره است».
در همین جلسه، پتر ویتیگ، سفیر آلمان در ایالات متحده نیز در مورد ایران سخن گفته و اینگونه اظهار نظر کردهاست که در بهترین حالت، کاهش تحریمها علیه ایران، تا پیش از پایان سال جاری میلادی محقق نخواهد شد.
این در حالی است که یک روز پیش از وی، امیرحسین زمانینیا، معاون وزیر نفت ایران، اظهار امیدواری کرده بود که تحریمهای بینالمللی علیه ایران تا پایان آذرماه سال جاری (۲۱ دسامبر) «به کلی لغو شود».
در حالی که مذاکرات اتمی میان ایران و گروه ۱+۵ همچنان ادامه دارد، طی ماههای گذشته چندین هیات بزرگ اقتصادی از کشورهای اروپایی راهی ایران شدهاند و مقامات وزارت نفت ایران نیز از تمایل شرکتهای غربی به بازگشت به ایران، به شرط لغو تحریمها خبر دادهاند.
دور جدید گفتوگوهای هستهای ایران با قدرتهای جهانی برای ادامه نگارش پیشنویس متن توافق نهایی اتمی با یک روز تاخیر، قرار است چهارشنبه ششم خرداد آغاز شود.
طرفهای مذاکره در این دور، عباس عراقچی و مجید تخت روانچی، معاونان وزیر امور خارجه ایران، و هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به نمایندگی از کشورهای ۱+۵ در مذاکرات هستهای حضور دارد، خواهند بود.
طرفهای مذاکره هستهای هفته گذشته نیز به مدت سه روز در وین طی چندین جلسه مذاکرات اتمی را برای نگارش پیشنویس توافق جامع و نهایی پی گرفتند.
آقای عراقچی طی دو هفته گذشته دوبار تاکید کرده است روند نگارش این پیشنویس کند پیش میرود.
جزئیات اظهارات دیپلمات آلمانی در خصوص توافق و مسئله «اطمینان به ایران»
آنگونه که خبرنگار رادیو فردا از جلسه یادشده گزارش میدهد، نکات مهم نشست روز سه شنبه از جانب پتر ویتیگ سفیر آلمان در واشینگتن بیان شد.
او گفت: «در توافق اتمی لوزان با ایران، دو نکته قابل توجه و تمرکز بود، یکی زمان برداشتن تحریمها بود و دیگری جزئیات راستیآزمایی، پایش و سازوکار آنها.»
آقای ویتیگ تصریح کرده که لوزان همچنین سه هدف را در ارتباط با برنامه اتمی ایران مشخص کرد:
نخست، محدودیت بسیار شدید در ۱۰ سال آینده که براساس آن، ایران توافق کرده تعداد سانتریفیوژها را دوسوم و به عبارتی از ۱۹ هزار به حدود شش هزار و یکصد عدد کاهش بدهد، به مدت پانزده سال فقط زیر چهار درصد غنی سازی بکند و ظرف همین مدت، ذخیره اورانیوم غنی شده با غلظت زیر چهاردرصد هم از حدود ۱۰ هزار کیلوگرم به ۳۰۰ کیلوگرم کاهش یابد. در مدت توافق نیز ایران تأسیسات غنیسازی جدیدی برپا نخواهد کرد».
سفیر آلمان در ادامه گفت که براساس هدف دوم، رآکتور آب سنگین اراک نوسازی خواهد شد تا قادر به تولید پلوتونیوم مورد نیاز سلاحهای هستهای نباشد.
آقای ویتیگ هدف سوم را هدف کلیدی نامید و اظهار داشت که ایران تابع راستیآزماییهای سخت و بیسابقه و مداوم، پایشهای دقیق و بازرسیهای سرزده خواهد بود تا بازرسان از احتمال هرنوع برنامه پنهانی آگاه شوند که موارد پروتکل الحاقی نیز از آن جمله است.
پتر ویتیگ در ادامه سخنان خود در مورد کاهش و رفع تحریمها گفت: «در صورت اجرای کامل توافق از جانب ایران، کاهش و یا لغو تحریمها آغاز خواهد شد که شامل تحریمهای سازمان ملل، اتحادیه اروپا و آمریکا میشود که جملگی نه یکجا، بلکه به تدریج صورت خواهد گرفت، در مرحله نخست هم تحریمهای اقتصادی، بازرگانی و مالی برداشته خواهند شد ولی در هرحال این امر پیش از پایان سال جاری میلادی نخواهد بود».
دیپلمات آلمانی به عدم اطمینان به دولتمردان جمهوری اسلامی ایران هم تأکید کرد و گفت اعتماد و اطمینان در گذشته مخدوش شده و از همین رو، پیشبینیهای دقیقی با جزئیات به عمل آمدهاست.
سفیر آلمان در آمریکا همچنین گفت که: «دستیابی به توافق هستهای به مفهوم چشمپوشی از اعمال دولت ایران در منطقه نیست. تحریمهای دیگر که خارج از توافق هستهای است، به قوت خود باقی خواهند ماند».
پیتر وستمکات سفیر بریتانیا در آمریکا نیز به تأثیر توافق اتمی در مناسبات منطقهای اشاره کرد و گفت: «باید به کشورهای منطقه اطمینان داد که توافق همهجانبه، بهترین راه برای جلوگیری از مسلح شدن جمهوری اسلامی به سلاح هستهای دستکم برای یک دهه آینده است.»