چرا ایران خودرو و پژو همدیگر را تهدید می‌کنند؟

پس از توافق هسته‌ای، شرکت پژو یکی از اولین خودرو سازانی بود که اعلام کرد قصد دارد در سریع‌ترین زمان ممکن فعالیتش را در ایران شروع کند.

شرکت ایران خودرو هم از مذاکرات جدی با این شرکت طی یک سال اخیر خبر داده است. اما حال پس از یک سال مذاکره مدیران دو شرکت ایران خودرو و پژو شروع به تهدید یکدیگر کرده‌اند.

سایت فرانسه زبان «چلینج» به نقل از شرکت پژو فرانسه گزارش داده است که «شرکت پژو سیتروئن از مذاکره بی‌پایان با ایران خودرو به ستوه آمده بنابراین تصمیم گرفته تا کمتر از دو هفته دیگر، پرونده این مذاکرات را به‌صورت علنی روی میز بگذارد.»

اما چه اطلاعاتی را پژو ممکن است فاش کند که تهدید به آن کرده است.
ایران خودرو پس از تحریم پژو در سال ۱۳۹۱ با تامین قطعات خودروهای پژو ۲۰۶ توسط تامین کنندگان چینی تولید این خودرو را با نشان پژو در ایران ادامه داد.

حدود ۶۰ درصد قطعات پژو ۲۰۶ در آن سال داخلی سازی شده بود و ایران خودرو برای تولید این محصول سعی کرد با تامین ۴۰ درصد باقی ماننده توسط تولید کنندگان درجه دو چینی به تولید این خودرو با نشان پژو در ایران ادامه دهد. احتمالا تولید بدون اجازه این محصول در ایران که امتیازش به طور کامل به ایران خودرو منتقل نشده بود. می‌تواند از اهرم‌های فشار پژو در دادگاه‌ای بین المللی در صورت قطع امید پژو برای بازگشت به ایران باشد.

البته مدیر عامل ایران خودرو، این رفتار پژو را یک جنگ روانی خوانده است.
هاشم یکه زارع مدیر عامل ایران خودرو به ایرنا گفته است: «سهامداران شرکت پژو این شرکت خودروسازی را تحت فشار شدید قرار داده‌اند که چرا تاکنون پژو نتوانسته در مذاکرات خود با ایران خودرو به موفقیتی دست پیدا کند، زیرا این شرکت به خوبی می‌داند چند شرکت خودروساز درصدد آغاز فعالیت خود در ایران هستند.»

کارلوس تاوارس، رئیس هیئت مدیره پژو سیتروئن در گفتگو با نشریه چلینج گفته است: «من مشکلات را مشاهده می‌کنم. آن‌ها به ما حمله می‌کنند زیرا ما (ایران را) ترک کردیم. مقالات بسیار تهاجمی در مطبوعات ایران علیه ما منتشر می‌شود.»

در حالی پژو تهدید به افشای برخی اطلاعات کرده که ایران خودرو به دنبال گرفتن غرامت به دلیل لغو قرار داد همکاری‌اش توسط پژو است. ایران خودرو در مورد دیگری شرکت مرسدس بنز را برای لغو یک طرفه قرار دادش با ایران خودرو دیزل به دلیل تحریم‌ها، مجبور به دادن غرامت کرده است. شرکت مرسدس بنز هم دادن این غرامت را پذیرفته است.

در اواخر سال ۹۰ و اوایل سال ۹۱، ایران خودرو ۲۵۰ میلیون یورو را از طریق بانک تجارت به حساب سوسیه‌ته بانک پاریس واریز کرد، در مقابل، با وجود اینکه پول قطعات پژو در حساب این شرکت واریز شده بود، پژو از تحویل قطعه به ایران خودداری کرد و ده‌ها کانتینر از قطعات پژو که توسط ایران خریداری شده بود، مدت‌ها در یکی از بنادر بلژیک باقی ماند. در ‌‌نهایت و با تلاش یک ساله طرف ایرانی و بانک تجارت، ۲۵۰ میلیون یورو به حساب بانک تجارت برگردانده شد و هیچ‌گاه قطعات خریداری شده از پژو به ایران تحویل داده نشد.

در سال ۱۳۹۱ پژو ایران راه به دلیل تحریم‌ها جهانی و خرید حدود هشت درصد سهامش توسط شرکت جنرال موتورز ترک کرد. طرف ایرانی در حالی میلیون‌ها دلار صرف ساخت زیر ساخت‌های تولید محصولات پژو کرده بود.

برخلاف طرف ایرانی، این شرکت فرانسوی سرمایه گذاری در ایران نکرده و بدون زیان مادی توانست از ایران خارج شود.

یکی از مسائل مهمی که توسط طرف ایرانی به پژو فشار وارد می‌کند اجبار برای سرمایه گذاری در ایران است.

پژو در گذشته حاضر به سرمایه گذاری در ایران نشده بود و با این روش سود‌های سرشاری را در همکاری با ایران نصیب خود کرده بود. در حالی که رقیب فرانسوی این شرکت یعنی رنو برای تولید خودرو در ایران سرمایه گذاری مستقیم کرده بود و به دلیل همین سرمایه گذاری و زیان ۵۰۰ میلیون یورویی در زمان تحریم‌ها نتوانست بازار ایران را ترک کند. ولی پژو به راحتی این کار را کرد.

هاشم یکه زارع مدیر عامل ایران خودرو شرط همکاری جدید با پزو را سرمایه گذاری مستقیم توسط این شرکت فرانسوی اعلام کرده و گفته است «ایران خودرو در مذاکرات اخیر خود با شرکت پژو فرانسه شرایط جدید خود را اعلام کرده که سرمایه گذاری ۵۰ درصدی پژو با ایران خودرو و تبدیل ایران به یک مرکز صادرات خودرو به کشورهای منطقه از آن جمله است که مسئولان این شرکت شروط ایران را نیز قبول کرده‌اند.»

با وجود فشار‌های طرف ایرانی شرکت پژو کمی نسبت به گذشته نرمش از خود نشان داده است ژان کریستوف کمار مسئول منطقه آفریقا و خاورمیانه پژو سیتروئن می‌گوید: «ابتدا ما نوع دیگری از روابط را پیشنهاد دادیم. ولی حالا ما شیوه شراکتمان با چینی‌ها را پیشنهاد می‌دهیم یعنی ایجاد شرکتی مشترک به صورت پنجاه پنجاه، انتقال فناوری و دانش در زمینه صنعتی سازی.»

وی پیش‌تر به رویترز گفته بود:» توافق میان ایران و قدرتهای غربی راه را برای پیشرفت قابل توجه مذاکراتمان هموار خواهد کرد. برخلاف شرایط قبلی که تحت آن ایران خودرو مدلهای قدیمی‌تر پژو را مونتاژ می‌کند، تحت شراکت جدید با استفاده از جدید‌ترین معماری و موتورهای پژو، خودرو تولید خواهد شد و دستاورد پروژه مذکور یک جهش نسلی خواهد بود. «

منظور از معماری جدید برای ایران تولید پلت فرم جدید pf۱ در ایران است. شرکت پژو بر روی این پلت فرم (شاسی، قوای محرکه و سیستم تعلیق) چهار خودرو خود را شامل پژو ۲۰۸ در بخش خودرو‌های هاچ بک، پژو ۲۰۰۸ در بخش خودرو‌های کراس اوور، پژو ۳۰۱ در بخش خودرو‌های سدان پژو و سیتروئن الیزه در بخش خودرو‌های سدان سیتروئن را می‌سازد.

طبق اطلاعاتی که گروه پژو سیتروئن اعلام کرده است با این پلت فرم محصولات پژو در ایران خودرو و محصولات سیتروئن در سایپا تولید خواهند شد. تولید یک پلت فروم برای چهار محصول دست پژو را برای سرمایه گذاری در ایران باز‌تر خواهد کرد. چرا که با سرمایه گذاری بر روی تولید یک موتور و شاسی جدید می‌تواند چهار محصول خود را در ایران تولید کند.

البته این طرح را یک خطر جدی تهدید می‌کند و آن هم مذاکرات فولکس واگن با ایران خودرو و فیات با سایپا برای شروع همکاری و گرفتن جای پژو سیتروئن در ایران است. برای همین مقامات پژو مذاکراتشان با طرف ایرانی را تشدید کرده‌اند.

به نوشته فیگاروT ژان کریستوف کمار مسئول منطقه آفریقا و خاورمیانه پژو سیتروئن در ماههای اخیر برای پیشبرد این قرار داد سفر‌هایش به ایران را افزایش داده است وی به لوفیگارو گفته است:» ما آماده امضا توافق هستیم. سفر روحانی به فرانسه (که برای اواسط ماه نوامبر پیش بینی شده است) باید باعث تسریع امور شود. «