در حالی که بوئینگ ۷۳۷ مکس که جدیدترین ساخته بوئینگ است طی چند روز اخیر اولین پرواز آزمایشی خود را قبل از تولید انبوه انجام داده، مدیران ایران ایر پس از خرید ۱۱۸ ایرباس خبر از مذاکره برای خرید هواپیمای مدرن بوئینگ ۷۳۷ مکس میدهند.
محمدرضا خوشنویسان عضو هیات مدیره ایران ایر گفته است «مناسبترین گزینه هواپیماهای آمریکایی برای ناوگان ایرانی، بویینگ مدل ۷۳۷ است.»
بر اساس گزارش خبرگزاری فارس عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی هم گفته است ایران با شرکت بوئینگ برای خرید هواپیماهای برد متوسط و بردکوتاه مذاکراتی داشته است.
وی گفته است که بوئینگ را وارد دور میکنیم تا رقابت سالم در صنعت هوایی ایران ایجاد شود.
خبرگزاری بلومبرگ هم گزارش داده است که ایران از کارخانه بوئینگ مدلهای ۷۷۷ که دور برد ترین هواپیمای جهان است را برای پروازهای دور برد و بوئینگ ۷۳۷ مکس که جدیدترین ساخته بوئینگ است را برای پروازی کوتاه و میان برد خود میخواهد.
ولی بوئینگ ۷۳۷ چه خصوصیاتی دارد که ایران خواهان خرید آن است. ایران ایر به تازگی ۱۱۸ هواپیما از ایرباس خریده که ۴۵ فروند آن شامل مدل ۳۲۰ میشود مدلی که رقیب اصلی ۷۳۷ است. اما چرا ایران سفارش بیشتری برای ۳۲۰ نداده و منتظر نهایی شدن مذاکرات با بوئینگ برای خرید مدل ۷۳۷ مانده است.
بر اساس برخی تحلیلها بهترین گزینه برای تأمین نیاز ایران برای هواپیماهایی با ظرفیت بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ صندلی، بویینگ ۷۳۷ است که از آن به عنوان امنترین جت مسافربری جهان نام برده میشود. این هواپیما در تیپهای مختلف از ۱۲۰ تا ۲۴۰ نفر ظرفیت دارد.
۷۳۷ به تنهایی میتواند ۶۰ درصد نیاز ناوگان ایران را تأمین کند. از بزرگترین حسنهای این مدل مصرف پایین سوخت و هزینه تعمیرات پایین است. به دلیل بازه مناسبی که این مدل، از نظر مسافر، پوشش میدهد، با تهیه تعداد زیادی از آن، ایران میتوانند هزینه تعمیر و نگهداری را به طور چشمگیری کاهش دهد.
انتخاب بین بوئینگ و ایرباس انتخابی مانند انتخاب بین بنز و بی ام و است. با این همه برخی تحلیل گران مدل ۷۳۷ مکس را دارای برخی برتریها به ایرباس ۳۲ میدانند.
طبق ادعای بوئینگ مدل ۷۳۷ مکس نسبت به رقیب اصلی خود ایرباس ۳۲۰ نئو تا هشت درصد هزینههای عملیاتی کمتری در هر صندلی دارد.
شرکت رایان ایر هم که پروازهای ارزان قیمت را در اروپا انجام میدهد دارای ناوگانی است که تمام هواپیماهای آن را بوئینگ ۷۳۷ تشکیل داده و به این وسیله و با کاهش هزینه عملیاتی، توانسته قیمت بلیط خود را به شکل چشمگیری کاهش دهد به گونهای که در برخی خطوط پروازی قیمت بلیط این شرکت از بلیط قطار نیز ارزانتر است. به این وسیله این شرکت طی چند سال اخیر رشد قابل توجهی داشته و جزو پر سودترین شرکتهای هوایی جهان شده است.
شرکت بوئینگ نزدیک ۹ هزار هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ تولید کرده است. بوئینگ ۷۳۷ به عنوان محبوبترین و پرفروشترین جت مسافربری تاریخ هوانوردی از سال ۱۹۶۷ و در ۴ نسل در حال تولید است. و جدیدترین مدل این سری هواپیما مدل مکس است.
اما بوئینگ ۷۳۷ مکس چه خصوصیات فنی دارد؟
در اواخر ژانویه ۲۰۱۶ بوئینگ ۷۳۷ مکس نخستین پرواز خود را با موفقیت انجام داد. این پرواز از تاسیسات بوئینگ در سیاتل انجام شد.
کیث لورکان مدیر برنامههای بوئینگ ۷۳۷ مکس ، در روز پرواز آزمایشی این هواپیما گفت: "ما یک محصول بسیار عالی و استثنائی در اینجا داریم و تصور میکنیم یکی از پر طرفدراترین هواپیمای مسافربری باشد که تاکنون وجود داشته."
از این هواپیما برای نخستین بار در دسامبر ۲۰۱۵ رونمایی شد. این هواپیما مجهز به دو موتور توربوفن ساخت شرکت CFM است و قادر به پرواز در مسیرهای هفت تا ۹ هزار کیلومتر است.
شرکت بوئینگ تاکنون موفق به کسب بیش از سه هزار فروند سفارش برای این هواپیما شده است. بوئینگ ۷۳۷ مکس از ۱۴۹ صندلی تا ۲۲۰ صندلی را پوشش میدهد.
نمونهای از سری هشت مکس با ظرفیت حمل ۲۰۰ مسافر بنام مکس ۲۰۰ و به درخواست رایان ایر برای این شرکت تولید خواهد شد.
قیمت کوچکترین مدل که مکس هفت است از ۹۰ میلیون دلار آغاز میشود و این در حالی است که پایهی قیمت مدل مکس ۹ از ۱۱۶ میلیون دلار است.
بوئینگ ۷۳۷ مکس با توجه به تجهیزات پیشرفتهای مانند استفاده از موتورهای پیشرفته جدیدش تا ۲۰ درصد نسبت به مدلهای قبلی کاهش مصرف سوخت داشته و طبق ادعای بوئینگ نسبت به رقیب اصلی خود ایرباس 320 نئو تا 8 درصد هزینههای عملیاتی کمتری در هر صندلی دارد .
بوئینگ همچنین بدنه و بالهای مکس را از نو طراحی کرده و در نتیجهی آن موجب کاهش وزن کلی و بهبود آیرودینامیک هواپیما شده است.
بوئینگ میگوید، بالکهای جدید مکس میتواند تا دو درصد در مصرف سوخت صرفه جوئی ایجاد کند.
برد بیشترین مدل مکس متعلق به سری مکس ۹ است که تا نزدیک ۹ هزار کیلومتر برد پروازی دارد. این برد حدود دو هزار کیلومتر بیشتر از بالاترین برد پروازی ایرباس ۳۲۰ نئو است. سرعت کروز مکس ۷۳۷ کمی بیشتر از ۷۹ صدم ماخ است در حالی که سرعت کروز ایرباس ۳۲۰ نئو حدود ۷۸ صدم ماخ است.
نکته جالب اینکه موتور مدل ۷۳۷ مکس و و برخی مدلهای ایرباس ۳۲۰ نئو مدل LEAP ساخت شرکت CFM است ولی بوئینگ با آیرو دینامیک بهتر توانسته به عملکرد بهتر پروازی و مصرف سوخت کمتری دست پیدا کند.
شرکت CFM یک شرکت مشترک است که حاصل سرمایه گذاری دو شرکت بزرگ جنرال الکتریک آمریکا و سفران فرانسه است.
نخستین ورود به خدمت این هواپیما در سه ماهه سوم سال ۲۰۱۷ با تحویل به شرکت هواپیمایی Southwest اعلام شده است.