در پی سفر رئیسجمهوری ایران به عراق، دو کشور پنج سند و یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند که احداث پروژه راهآهن شلمچه – بصره از جمله آنها است.
همکاری در حوزه صنعت، سلامت، نفت، و تسهیل روادید، دیگر سندهای همکاری دو کشور است که روز دوشنبه ۲۰ اسفند بین دو کشور امضا شد.
در همین حال پرویز اسماعیلی، معاون ارتباطات دفتر رئیسجمهوری ایران، در صفحه توئیتر خود خبر داد که با توافق ایران و عراق، صدور ویزا برای زائران و گردشگران دو کشور، از اواسط فروردین ۹۸ رایگان خواهد شد.
در همین حال به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از تلویزیون عراق، حسن روحانی گفته است که ایران میخواهد در آینده نزدیک یک پروژه ریلی با عراق را آغاز کند. وی همچنین به افزایش همکاریهای امنیتی و ضدتروریستی با عراق اشاره کرده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، میگوید که ایران میخواهد خط آهن ۳۲ کیلومتری شلمچه-بصره راهاندازی شود.
سال ۹۳ نیز در دیدار عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی وقت ایران با باقر جبر الزوبیدی، وزیر حملونقل عراق، دوطرف توافق کرده بودند که خط آهن شلمچه به بصره احداث شود.
پیشتر سعید رسولی سرپرست شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران هزینه احداث این خط آهن را حدود ۴۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده بود.
وی گفته بود که قرار است ۶۰ درصد هزینه این پروژه توسط بنیاد مستضعفان و ۴۰ درصد باقی مانده آن توسط دولت در بودجه سنواتی تامین شود.
به گفته آقای رسولی، هزینه این پروژه پس از تکمیل آن، از طرف دولت عراق به ایران پرداخت شود.
حسن روحانی در دیدار با برهم صالح رئیسجمهوری عراق گفت که «استفاده از پولهای ملی، تجارت ما را از ارزهای خارجی بینیاز میکند».
مقامهای ایران پیش از این گفته بودند که در تلاش هستند در مبادلات با عراق از پول این کشور به جای دلار استفاده کنند.
تهران از سال گذشته فروش گاز به بغداد را نیز آغاز کرده است که البته با بازگشت تحریمها، عراق باید از معافیتهایی در این زمینه برخوردار شود.
به نظر میرسد با بازگشت تحریمهای آمریکا علیه ایران، عراق به یکی از کشورهای کلیدی در مبادلات مالی و تجاری با ایران تبدیل شده است.
در این میان، خبرگزاری رسمی عراق از قول ایرج مسجدی گزارش داده است که ایران در نظر دارد حجم تجارت دوجانبه با عراق را به ۲۰ میلیارد دلار برساند.
به گفته وی، صادرات ایران به عراق طی یکسال گذشته ۲.۵ میلیارد دلار افزایش یافته است که بخشی از آن به خاطر صادرات گاز است. ایران ماهانه ۲۰۰ میلیون دلار صادرات گاز به عراق دارد.
بر اساس آمارهای رسمی گمرک؛ ایران در ۱۱ ماهه امسال ۸.۲ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی به عراق داشته است. کل صادرات غیرنفتی ایران به عراق در سال ۹۶ حدود ۶.۴ میلیارد دلار بود.
ایران به جز صادرات گاز، برق و محصولات غیرنفتی، سالانه سه میلیارد دلار نیز صادرات خدمات فنی و مهندسی به عراق دارد.
واردات ایران از عراق نیز بر اساس آمارهای گمرکی ایران حدود ۵۰ میلیون دلار است.
سفر حسن روحانی سه روز طول خواهد کشید و او قرار است در جریان آن با آیتالله علی سیستانی مرجع تقلید بانفوذ شیعه نیز دیدار کند.
خبرگزاری رویترز میگوید دیدار آقای روحانی از عراق حامل پیامی برای ایالات متحده و متحدان منطقهای آمریکا، در مورد حضور و نفوذ جمهوری اسلامی در عراق خواهد بود؛ عرصهای که میتواند محل افزایش تنشها بین واشینگتن و تهران باشد.
دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا، نیز گفته است حفظ بخشی از نیروهای نظامی کشورش در عراق مهم است چون باعث میشود که «واشینگتن از نزدیک ایران را زیر نظر داشته باشد».