دفتر بررسی و تحلیل ایمنی هواپیمایی کشوری فرانسه روز دوشنبه ۳۰ تیرماه از آغاز بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه هواپیمای سرنگون شده اوکراینی بر فراز تهران خبر داد.
این دفتر در حساب رسمی توئیترش با انتشار تصاویری از جعبه سیاه تحویل شده از سوی ایران نوشت که امور فنی بازخوانی اطلاعات آن شامل مشاهده، ارزیابی و بازکردن آغاز شد.
برای عملیات خوانش اطلاعات جعبهٔ سیاه هواپیمای اوکراینی در آژانس تخصصی فرانسه پنج روز در نظر گرفته شده است اما مسئولین اوکراینی پیش‌تر گفته بودند چنانچه مشکلی پیش نیاید احتمال دارد نتایج این روند تا یکی دو روز آینده منتشر شود.
حدود بیست نفر اعم از نمایندگان ایکائو، سازمان بین‌المللی هوانوردی، سازمان هواپیمایی ایران و نمایندهٔ دادسرای نظامی تهران، کارشناسان اوکراینی و کانادایی و نمایندهٔ شرکت بوئینگ در عملیات بازخوانی اطلاعات جعبهٔ سیاه حضور خواهند داشت.
ایران پس از شش ماه تعویق در رمزگشایی اطلاعات پرواز۷۵۲ که با توضیحات ضدونقیض مسئولین جمهوری اسلامی همراه بود، بالاخره هفتهٔ گذشته تحت تدابیر شدید امنیتی جعبهٔ سیاه این هواپیما را به فرانسه منتقل کرد.
سازمان هواپیمایی ایران روز دوشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که جعبهٔ سیاه هواپیمای سرنگون شده پس از وقوع سانحه بلافاصله تحویل این سازمان شد و «طبق مقررات بین‌المللی در محلی امن نگهداری شد تا این‌که جمعهٔ گذشته پس از ورود به پاریس، پلیس فرانسه مسئولیت محافظت از این پروازنگار را برعهده گرفت».
این توضیحات در حالی منتشر شد که وزیر دفاع ایران بهمن پارسال از سپردن جعبهٔ سیاه هواپیمای اوکراینی به بخشی از صنایع دفاعی برای بازسازی قسمت‌های آسیب‌دیده آن خبر داده بود.
مطابق گزارش‌ها، هر دو پروازنگار که یکی اطلاعات فنی و دیگری مکالمات خدمه را ضبط می‌کند، براثر گرمای انفجار و ضربه شدید آسیب دیده‌اند و به گفتهٔ کارشناسان اوکراینی طی روند بازخوانی مشخص می‌شود آیا صدمه‌ای عمدی به جعبه‌های سیاه وارد شده یا نه.
در همین حال، رئیس‌جمهوری اوکراین با استقبال از واگذاری بازخوانی اطلاعات جعبهٔ سیاه به فرانسه تاکید کرد: ایران باید مطابق معیارهای بین‌المللی تحقیقات انجام دهد تا بستگان قربانیان حقیقت را بدانند و غرامت شایسته از ایران دریافت کنند.
ولودیمیر زلنسکی در بیانیه‌ای که در صفحهٔ فیسبوکش منتشر شد تاکید کرد: «عدالت اجرا خواهد شد و عاملین به جزای کار خود خواهند رسید».
همچنین گروه هماهنگی و پاسخگویی برای قربانیان پرواز ۷۵۲ متشکل از اوکراین، کانادا، سوئد، بریتانیا و افغانستان که شهروندان‌شان در سانحه پرواز ۷۵۲ جان باختند، اعلام کردند: تحویل جعبهٔ سیاه به کارشناسان بین‌المللی اقدام مهمی‌ست که باید ماه‌ها پیش انجام می‌شد اما تنها یکی از گام‌هایی‌ست که برای به نتیجه رساندن تحقیقات این سانحه ضروری‌ست.
در این بیانیه مشترک آمده است: «این گروه برای اجرای عدالت کوشش خواهد کرد و همچنان از ایران تقاضا می‌کند که تحقیقات جامع، شفاف و مستقل پیرامون این سانحه انجام دهد».
پاولو کلیمکین، کارشناس بین‌المللی و وزیر خارجهٔ پیشین اوکراین، معتقد است تا اجرای عدالت، راهی طولانی پیش رو‌ست.
او به رادیو فردا گفت: «ایران فقط در حرف نشان داده که آمادهٔ همکاری است. به همین دلیل فکر می‌کنم مذاکره با این کشور بسیار دشوار و طولانی خواهد بود».
کلیمکینافزود: «حق با ایران نیست، اما تهران تلاش می‌کند که با کمترین هزینه به این ماجرا پایان دهد و حتی قواعد بازی خود را بر دیگران تحمیل کند. بسیار بعید می‌دانم تحقیقاتی که ایران انجام می‌دهد مورد رضایت بستگان قربانیان و دولت‌های مرتبط باشد».
وزیر خارجه پیشین اوکراین با استقبال از بازخوانی اطلاعات جعبهٔ سیاه در فرانسه، ابراز امیدواری کرد که اطلاعات به دست آمده کمک کند یک گام به سوی حقیقت نزدیک شویم و موقعیت ما در مذاکره با ایران نیز تقویت شود.
یگان موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز ۱۸ دی‌ماه پارسال یک هواپیمای مسافربری اوکراینی با ۱۷۶ سرنشین را با شلیک دو موشک مجاورتی پدافند سرنگون کرد.
در آخرین گزارش سازمان هواپیمایی کشوری ایران آمده که این هواپیما به دلیل «خطای انسانی و اشتباه در تنظیمات رادار و فقدان هماهنگی بین مامور سامانه و فرماندهان دفاع ضدهوایی تصادفاً هدف قرار گرفت».
مقامات اوکراینی بارها گفته‌اند پیش از تکمیل تحقیقات شفاف، خطای انسانی را به عنوان دلیل نمی‌پذیرند و هشدار داده‌اند چنانچه موضع ایران سازنده نباشد و مذاکره با این کشور به نتیجهٔ مطلوب نرسد، آماده‌اند این پرونده را به دادگاه بین‌المللی ارجاع دهند.
