لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۳ تهران ۱۴:۱۷

«زمان حقیقت»؛ چطور انفجار نطنز از تجهیزاتی ناشی شد که مدت‌ها پیش خریداری شده بود؟


نمایی از سالن سانتریفیوژهای نطنز که در انفجار اخیر آسیب دید.
نمایی از سالن سانتریفیوژهای نطنز که در انفجار اخیر آسیب دید.

یک برنامه تلویزیونی اسرائیل درباره انفجار سالن سانتریفیوژهای نطنز مدعی است که روند خرابکاری برای انفجار از مدت‌ها پیش از روز حادثه در لوله‌ها و تجهیزاتی که ایران از خارج خریداری و وارد کرد، آغاز شد.

این برنامه با نام «زمان حقیقت»، ضمن بازسازی صحنه‌هایی با هنرپیشه‌ها بر اساس روایتی که عمدتاً رونن برگمن، گزارشگر اسرائیلی امور اطلاعاتی در روزنامه‌های نیویورک‌تایمز و یدیعوت آخرونوت، بیان می‌کرد، شامگاه ۲۱ مرداد پخش شد.

این برنامه از شبکه دولتی کان که بودجه آن را دولت اسرائیل می‌دهد، پخش شد.

شماری از مقامات امور اطلاعاتی و جاسوسی پیشین اسرائیل که همگی در دوره‌هایی در پیشبرد اهداف و سیاست کشورشان علیه ایران در سازمان‌های مختلف مانند موساد فعال بوده‌اند، در این برنامه اظهارنظر کردند؛ ارشدترین مقام در این برنامه داوید میدان، مسئول پیشین پروژه‌های موسوم به «تِوِل» (جهان) در موساد، معرفی شد.

با جان بولتون، مشاور امنیت ملی اخراج شده از کاخ سفید و نورمن رول، مسئول پیشین عملیاتی ایران در سی‌آی‌ای نیز در روزهای گذشته در واشینگتن برای این برنامه گفت‌وگو شده بود؛ به نظر می‌رسید که دیدگاه‌های دو مقام آمریکایی علیه ایران تندتر از مقامات اسرائیلی است.

انفجار در سایت نطنز در ساعات بامدادی روز ۱۲ تیر امسال احتمالاً مهم‌ترین اقدام خرابکاری علیه ایران بعد از رخنه دادن ویروس استاکس‌نت به رایانه‌های سایت‌های هسته‌ای ایران بوده است.

ایران ابتدا تلاش داشت این حادثه را کم‌اهمیت جلوه دهد اما تصاویر ماهواره‌ای که به دست دولت‌ها و رسانه‌های غربی رسید، وسعت ویرانی در این بخش از سایت نطنز را نشان داد.

ایران پس از چند روز اذعان کرد که سالن سانتریفیوژها کارایی خود را از دست داده و باید سالنی جدید در مکانی جدید ساخته شود.

مقامات ایران تأکید کرده‌اند که در بررسی‌های خود به دلیل اصلی حادثه را رسیده ولی اعلام آن را به زمان مناسب موکول می‌کنند زیرا انتشار آن، به مفهوم لزوم تغییراتی با مفاهیم عمیق در سیاست راهبردی ایران است و این کشور و منطقه را وارد شرایط جدیدی خواهد کرد.

سران ایران در همین حال گفته‌اند هرکشوری از جمله «رژیم صهیونیستی» در صورت دخالت در این اقدام، در زمان «مقتضی» بهای لازم را خواهد پرداخت.

رونن برگمن در روزهای نخست بعد از حادثه در چند گزارش برای نیویورک‌تایمز و به نقل از «منبع ارشد اطلاعاتی خاورمیانه» نوشته بود که انفجار کار اسرائیل بوده و با بمب صورت گرفته و برنامه اتمی ایران را دستکم برای دو سال به تأخیر انداخته است.

آویگدور لیبرمن، وزیر پیشین دفاع اسرائیل، فاش کرده بود که «منبع ارشد اطلاعاتی» که «نخست‌وزیر باید دهان او را ببندد»، یوسی کوهن، رئیس موساد است که به گفته آقای لیبرمن، از مدتی پیش کارزار خود را برای رسیدن به رهبری حزب لیکود با هدف نخست‌وزیر شدن بعد از پایان دوره ریاست موساد در تیر سال آینده، آغاز کرده است.

رونن برگمن در برنامه «زمان حقیقت» تأکید کرد که «نصب بمب‌ها در درون یک سری از لوله‌ها ماه‌ها قبل صورت گرفت». به نظر می‌رسد که این گفته آقای برگمن شاه‌بیت افشاگری این برنامه بود.

ضمن گفته‌های او، هنرپیشه‌هایی در این برنامه بازسازی شده پس از رسیدن به یک سایت حساس با یک ون بزرگ و در لباس تکنیسین‌ها و یا کارکنان دیگر مرتبط با برنامه اتمی، در حال کارگزاری بمب در درون لوله‌ها دیده شدند.

این بخش بازسازی شده ظاهراً برای القای این تصور بود که غیر از تجهیزات دستکاری شده که ایران آنها را از خارج خریداری و وارد سایت کرده، مأمورانی در خدمت موساد نیز به خود این تأسیسات رخنه کرده و در لوله‌هایی درون انبار سایت که قرار بود از آنها برای ساخت سانتریفیوژها استفاده شود، بمب‌گذاری کردند.

به گفته رونن برگمن، عواملی که این طرح را برنامه‌ریزی کردند عملاً خود را به شریک ایران در پیشبرد ساخت سالن ارتقای سانتریفیوژها مبدل کردند و در حالی که ایران برنامه تولید سانتریفیوژهای خود را پیش می‌برد، این عوامل پشت پرده هم انتظار روز موعود را می‌کشیدند.

او گفت هم اسرائیل و هم آمریکا توان اطلاعاتی و عملیاتی برای اجرای چنین طرحی را دارند و هر عاملی که آن را اجرا کرده سال‌ها فکر کرده که چطور خود را «شریک» فعالیت‌های نطنز کند، به گونه‌ای که وقتی کلید را فشار می‌دهند، بمب منفجر شود «حتی دیرتر».

به گفته برگمن، «گذاشتند که اقدامات ایران انجام شود و امکان دهند که ایرانی‌ها سایت و سالن را راه‌اندازی کنند و مدتی نیز کار آن به خوبی بگذرد و وقتی ایرانی‌ها مطمئن شوند که همه چیز درست است، سپس کلید را فشار دهند».

داوید میدان، مسئول پیشین بخش «جهان» در موساد گفت «ایرانی‌ها بامداد بیدار شده و دیدند که مقدس‌ترین مقدسات برنامه هسته‌ای آنها نابود شده است».

آهرون زئوی فرکش، یکی از رؤسای پیشین سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل، در این برنامه گفت، این طرح با وجود تدابیر شدید امنیتی ایران درباره سایت‌های هسته‌ای‌اش اجرا شده است.

این ژنرال پیشین گفت، آنچه که در سریال «تهران» در مورد تدابیر امنیتی در ایران دیده شد، در مقایسه با تلاش واقعی ایران برای مراقبت از اماکن حساس خود، «بازی کودکانه» است و نهادهای ایران که می‌دانند اسرائیل (با ماهواره‌هایش) هر روز چند بار آنها را رصد و نقشه‌برداری می‌کند، با برقراری تدابیر امنیتی چشم‌گیر در تلاش محافظت از سایت‌ها هستند.

اشاره او به سریالی بود که شبکه دولتی کان اسرائیل به تازگی پخش کرد؛ این سریال هشت قسمتی حول اعزام جاسوسان موساد با هدف خرابکاری در شبکه برق و ستاد پدافند هوایی خاتم‌الانبیا در ایران و آماده کردن زمینه جهت انهدام سایت‌های هسته‌ای ایران از سوی اسرائیل، تهیه شده بود. اما پخش سریال تخیلی دقیقاً با آغاز آتش‌سوزی‌ها، انفجارها و سپس انفجار نطنز هم‌زمان شد.

داوید میدان، مقام ارشد پیشین موساد، گفت در این کشاکش مخفی، وضعیت ناک‌‌اوت وجود ندارد. باید طیف وسیعی از اهداف و برنامه داشت؛ باید در طرف مقابل ناآرامی ایجاد کرد که هر لحظه ضربه دیگری بخورد.

برنامه «زمان حقیقت» به سایر انفجارها و آتش‌سوزی‌های دوره اخیر در ایران، حمله سایبری محدود اسرائیل به بندر رجایی در جنوب ایران در «پاسخ» به حمله سایبری ایران به سامانه آب اسرائیل، رویدادها و تحرکات سال گذشته ایران در خلیج فارس و حملات موشکی ایران به تأسیسات نفتی عربستان پرداخت؛ مقامات اسرائیلی گفتند کشورشان از دقت و کارایی این حمله به سعودی غافلگیر شد.

جان بولتون نیز رویدادهایی مانند انفجار تیرماه در منطقه پارچین و آتش‌سوزی‌ها در زیرساخت‌های خوزستان و دیگر نقاط ایران در هفته‌های گذشته را «حملاتی» در ردیف «حمله به نطنز» نامید.

او گفت با این «طیف وسیع حملات، دیگر هیچ جایی در درون ایران نیست که ایرانی‌ها بتوانند از آن مراقبت کنند و تنها سخن از اماکن هسته‌ای و نظامی نیست بلکه از نظر (محل‌های زندگی) مقامات آنها نیز هست و نابودی (قاسم) سلیمانی این را به خوبی نشان داد».

آقای بولتون در پاسخ به این پرسش که آیا انفجار نطنز کار موساد اسرائیل است، گفت از حیث ابتکار و توانایی، اسرائیل می‌توانسته آن را «به سهولت» انجام دهد؛ شاید کار کشور دیگری بوده؛ شاید کشوری در خلیج فارس. اما هر کس که کرده باید ادامه دهد.

وی در این گفت‌وگو هر چند به صورت تلویحی اما کاملا مفهوم توصیه به انجام حمله نظامی از سوی اسرائیل از طریق بمباران هوایی سایت‌های اتمی ایران تا قبل از روز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا داشت.

به گفته جان بولتون، اگر کسی می‌خواهد کاری بکند باید تا پیش از روز سوم نوامبر باشد زیرا به ادعای او، ترامپ اگر در کاخ سفید بماند در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش برای رسیدن به توافق با ایران در برابر تهران کوتاه خواهد آمد. او مدعی شد که آقای ترامپ از برنامه هسته‌ای ایران درک درستی ندارد و تنها خواهان دیدار با سران ایران است.

در شبی که این برنامه از تلویزیون اسرائیل پخش شد، دونالد ترامپ بار دیگر در سخنانی در زمینه مسائل داخلی آمریکا، جان بولتون را «احمق» و «جنگ‌افروز» نامیده بود.

نورمن رول، مسئول پیشین عملیاتی ایران در سی‌آی‌ای، در گفت‌وگو با برنامه «زمان حقیقت» در مورد انفجار نطنز، با اشاره به عملکرد جمهوری اسلامی ایران گفت «انسان‌های بدی که کارهای بد انجام می‌دهند، بدبیاری نصیب‌شان می‌شود. آنها باید فکر کنند که چطور به این بدشانسی پایان دهند؛ باید به اقدامات شرورانه‌ که تهدیدی برای جان شهروندان بی‌گناه اسرائیل و جامعه جهانی است، خاتمه دهند».

در همین حال، مقامات اسرائیلی که در این برنامه با آنها گفت‌وگو شد، اذعان داشتند که همه اقدامات کشورشان و جامعه جهانی در قبال ایران و حتی تحریم‌های فلج کننده دو سال اخیر آمریکا، هرگز نخواهد توانست ایران را از اشتیاق برای داشتن برنامه اتمی بازدارد و این اقدامات تنها این برنامه را با تأخیر روبه‌رو می‌کند.

مقامات اسرائیلی همچنین اذعان داشتند که با وجود وضع وخیم اقتصادی و معیشتی و نداشتن بودجه و تظاهرات خشمگینانه ‌مردم ایران در دوره‌ اخیرر و نبود امید و آینده برای میلیون‌ها جوان بیکار و دانش‌آموخته و حتی بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی با دستور دونالد ترامپ، رژیم ایران نه تنها متزلزل نشده بلکه نشانه‌ای از کاهش اراده آن برای حفظ حکومت دیده نمی‌شود و بعد از حدود ۴۲ سال حکومتمداری تجربه کافی را برای رویارویی با شرایط دشوار آموخته است.

این مقامات اسرائیلی بر این باور بودند که سرقت اسناد اتمی ایران با هدف متقاعد کردن دونالد ترامپ به خروج آمریکا از برجام، و سیاست «فشار حداکثری» آمریکا و شروط اعلام‌شده ۱۲گانه مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، ایران را نه به نرمش و تسلیم، بلکه به تحریکاتی در خلیج فارس علیه عربستان و سایر منافع آمریکا کشاند و تهران همچنین سیاست «مقاومت حداکثری» را در پیش گرفت.

به گفته رونن برگمن، دونالد ترامپ در برابر همه تحرکات و تحریکات ایران ساکت بود و هر بار از نشان دادن واکنش نظامی به تهران خودداری می‌کرد تا جایی که سرانجام او دستور ترور «شاهزاده» (قاسم سلیمانی) را صادر کرد هر چند که طرح‌‌های کشتن فرمانده وقت نیروی قدس سپاه از مدت‌ها قبل از سوی آمریکا آماده بود.

اما مقامات اسرائیلی اجماع داشتند که ایران با وجود تحمل مرگ قاسم سلیمانی و انفجار سایت نطنز، در انتظار نتایج انتخابات آبان آمریکا صبوری خواهد کرد و فعلاً واکنشی سخت نشان نخواهد داد تا شاید امکان بازگشت واشینگتن به توافق را حفظ کند.

در بخش پایانی برنامه، رونن برگمن با اشاره به سخنان بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل، در مورد انفجار نطنز، گفت «با رویکرد تازه‌ای روبه‌رو هستیم که می‌گوید از اینکه ایرانی‌ها بدانند چه عاملی پشت حمله است، مضطرب نشد».

اما مقام پیشین ارشد موساد که برنامه با سخنان او به پایان رسید، گفت، هنگام سخن گفتن از موفقیت این یا عملیات در جنگ در برابر ایران باید لحظاتی باشد که با خود تأمل کرده و فکر کنیم که ممکن است روزی برسد که ایران به کشور (حکومت) دیگری مبدل شود... و من به عنوان کسی که تمامی عمر حرفه‌ای‌ام در بخش عملیاتی سازمان (موساد) در نبرد مقابل ایران بوده‌ام، می‌گویم که این امر محتمل است. در شرایط کنونی که دود این رویارویی را در آسمان مشاهده می‌کنیم، بیان چنین امری شاید مانند هذیان‌گویی و کودکانه باشد اما من می‌گویم هذیان نیست و ایران همانگونه که الان دشمن بزرگ اسرائیل است، مانند آن زمان که قبلاً نبود، ممکن است تغییر کند.

XS
SM
MD
LG