مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها و اداره کنترل کیفیت دارو در آمریکا روز سهشنبه ۲۴ فروردین در یک بیانیه مشترک خواستار «توقف» تزریق واکسن «جانسون و جانسون» شدند.
دلیل این توصیه بروز لخته شدن خون در حداقل شش زن به فاصله ۶ تا ۱۳ روز پس از تزریق این واکسن عنوان شده است. هر شش مورد لخته شدن خون در یکی از رگهای اصلی رخ داده است که خون را از مغز خارج میکند و در عین حال پلاکتهای خون بیماران نیز کاهش چشمگیری یافته است. زنانی که به این عارضه دچار شدهاند بین ۱۸ تا ۴۸ سال دارند.
تاکنون بیش از ۶.۸ میلیون دوز واکسن «جانسون و جانسون » درآمریکا تزریق شده و این شش مورد از لخته شدن خون تنها عوارض جانبی هستند که تاکنون گزارش شده است.
نهادهای بهداشتی اتحادیه اروپا نیز در هفتههای گذشته اعلام کردند که حدود ۲۰۰ مورد از لخته شدن خون در افرادی که واکسن «آسترازنکا» دریافت کردهاند، شناسایی شده است.
در پی انتشار این توصیه تزریق واکسن «جانسون و جانسون» توسط نهادهای بهداشتی فدرال متوقف شده و دولتهای ایالتی نیز قرار است ارائه این واکسن را متوقف کنند. بخش اعظم واکسنهایی که در آمریکا تزریق میشوند محصول شرکتهای «فایزر» و «مدرنا» هستند و در نتیجه بعید است روند واکسیناسیون در اين کشور افت چشمگیری پیدا کند.
کمیته مشورتی واکسیناسیون در مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها قرار است روز چهارشنبه این موضوع را بررسی کند و کارشناسان اداره کنترل کیفیت دارو نیز از روز سهشنبه تحقیقات در مورد دلایل بروز لخته شدن و کاهش پلاکتهای خون را آغاز کردهاند.
این نهادها توصیه کردهاند که دریافتکنندگان واکسن «جانسون و جانسون » در صورت دچار شدن به سردرد، درد در ناحیه شکم و پاها و یا تنگی نفس به فاصله سه هفته پس از تزریق حتما به پزشک مراجعه کنند.
به پزشکان نیز توصیه شده که در چنین مواردی از روش متعارف کاهش غلظت خون موسوم به هپارین استفاده نکنند چون ممکن است خطرناک باشد و روشهای درمانی جایگزین را اجرا کنند.
نهادهای پزشکی اتحادیه اروپا در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدهاند که حالت لخته شدن خون در بیمارانی که واکسن «آسترازنکا» تزریق کردهاند شبیه عوارض واکنش سیستم ایمنی بدن به روش هپارین (تزریق داروی ضد انعقاد خون) است.
شرکت «جانسون و جانسون» در بیانیهای گفت از موارد بروز لخته شدن خون اطلاع دارد ولی ارتباط این موارد با واکسن محصول این شرکت هنوز اثبات نشده است.
نهادهای مسئول کنترل دارو در آمریکا در ماه فوریه واکسن «جانسون و جانسون» را تایید کردند و این تصمیم تبلیغات و سر و صدای فراوانی به پا کرد چون فقط به یک تزریق نیاز دارد و نگهداری و توزیع آن در مقایسه با سایر واکسنها بسیار سادهتر است.
در هفتههای گذشته روند تولید این واکسن دچار اختلال شد و شرکت «جانسون و جانسون» نتوانست تعداد سفارش داده شده را تحویل دهد. این شرکت در روزهای اخیر اعلام کرد که مشکلات خط تولید را برطرف کرده و تا پایان ماه مه ۱۰۰ میلیون دوز واکسنی را که دولت آمریکا سفارش داده بود، تحویل خواهد داد.
بروز لخته شدن خون قبل از اين فقط در مورد افرادی که واکسن «آسترازنکا» را در کشورهای اتحادیه اروپا و بریتانیا دریافت کردهاند، گزارش شده بود. این واکسن هنوز از آمریکا جواز مصرف نگرفته است.
نهادهای پزشکی اروپا هفته گذشته اعلام کردند که لخته شدن خون معمولا در سنین جوانتر و بیشتر در بین زنان روی میدهد.
واکسنهای «آسترازنکا » و «جانسون و جانسون» از فناوری مشابهی استفاده میکنند که تزریق ویروس ناقل موسوم به آدنوویروس به بدن برای فعال کردن سیستم ایمنی در برابر ویروس اصلی و خطرناک است.