مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه ۲۳ آذر در مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت محدود شدن کار بازرسان باعث می‌شود که تصویر جامعه جهانی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران «بسیار تار» شود.
رافائل گروسی گفت رهبران ایران باید بدانند که برای جلب احترام جامعه بین‌المللی به هیچ وجه نمی‌توانند از بازرسی‌های کامل و دقیق آژانس طفره بروند.
او در بخشی از این مصاحبه که در ابوظبی و در حاشیه سفرش برای بازدید از اولین نیروگاه هسته‌ای امارات متحده عربی انجام شد گفت: «ما باید با هم همکاری کنیم. تلاش خواهم کرد این موضوع را به آن‌ها (ایران) بفهمانم که ما همکار آن‌ها هستیم».
آقای گروسی تاکید کرد که همزمان با مذاکرات احیای برجام، آژانس تنها مرجع «ارزیابی» از پایبندی ایران به مفاد برجام و سایر تعهدات بین‌المللی آن کشور در عرصه هسته‌ای است.
ساعاتی قبل از این مصاحبه، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرد که تهران هیچگاه به آژانس اجازه بازرسی از تاسیسات مونتاژ سانتریفوژها را نخواهد داد.
ایران مدعی است که عوامل اسرائیل در ماه ژوئیه امسال به این تاسیسات حمله کرده‌اند و از آن زمان تاکنون اجازه نداده است که بازرسان آژانس دوربین‌هایی را که در این حمله آسیب دیده‌اند، جایگزین کنند.
رافائل گروسی در بخش دیگری از مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «اگر جامعه بین‌المللی از طریق فعالیت بازرسان ما نتواند تعداد دقیق سانتریفوژها و ظرفیت غنی‌سازی آن‌ها را مشخص کند تصویری که از ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران به دست می‌آید بسیار تار خواهد شد و به احتمال زیاد با واقعیت انطباق نخواهد داشت. به همین دلیل بازرسی ما بسیار مهم است».
آقای گروسی ادعای مقامات ایرانی مبنی بر استفاده از تصویربرداری دوربین‌های آژانس برای حمله خرابکارانه به تاسیسات کرج را یک «ادعای مضحک» خواند. هر چند ایران تاکنون هیچ سندی در اثبات ادعای خود ارائه نداده ولی این موضوع به یکی از اختلافات تهران و آژانس بدل شده است.
در واکنش به خروج یک‌جانبه دولت آمریکا از برجام، ایران حجم غنی‌سازی اورانیوم را از میزان تعیین شده در این توافق افزایش داده است و در ماه‌های اخیر اعلام کرده که غلظت بخشی از اورانیوم غنی شده را به ۶۰ درصد رسانده است.
این در حالی است که میزان غنی‌سازی در برجام، ۳.۶۷ درصد، غلظت مورد نیاز برای سوخت راکتورهای هسته‌ای است.
رافائل گروسی ضمن اذعان به این تغییرات در فعالیت‌های هسته‌ای ایران گفت: «واقعیت این است که ما با ایرانی مواجه هستیم که با سال ۲۰۱۵ متفاوت است و در نتیجه ورای توافق احتمالی در مورد احیای برجام، برای تضمین موفقیت بازرسی‌های آژانس نیز باید تغییراتی در چگونگی همکاری ما با ایران صورت بگیرد».
مدیرکل آژانس افزود: «فقط کشورهای صاحب سلاح هسته‌ای اورانیوم را تا این درجه غنی‌سازی می‌کنند. البته من بارها تاکید کرده‌ام که این بدان معنا نیست که ایران سلاح هسته‌ای دارد ولی به دلیل تولید اورانیوم با چنین درجه‌ای از غلظت بازرسی‌ها برای راستی‌آزمایی باید افزایش یابد».
آقای گروسی در مورد رفتار ایران پس از آغاز ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی گفت این تغییر «بسیار ملموس» است.
او افزود: «رئیس‌جمهوری جدید و اطرافیان او با صراحت نظر متفاوت خود را در مورد فعالیت‌های هسته‌ای و مناسبات ایران با آژانس و جامعه بین‌المللی در دوران دولت قبلی بیان کرده‌اند».
مدیرکل آژانس روند شروع گفت‌وگو و همکاری با دولت ابراهیم رئیسی را «بسیار کند» توصیف کرد.
او خاطرنشان کرد که ایران فعالیت‌ها برای توسعه تاسیسات نطنز را به اطلاع آژانس رسانده است و بازرسان این نهاد روند پیشرفت این فعالیت‌ها را دنبال می‌کنند.
