در حالی که جمهوری اسلامی همچنان مشغول بررسی پاسخ آمریکا به نظرات تهران درباره متن پیشنهادی توافق احیای برجام است، رسانههای اسرائیلی جزئیاتی از این متن را منتشر کردند.
روزنامه هاآرتص روز یکشنبه ششم شهریور در گزارشی نوشت که پیشنویس توافق شامل یک چارچوب زمانی ۱۶۵ روزه و چهار مرحلهای برای ایجاد اعتماد بین طرفین است که از زمان امضای توافق شروع میشود و تا اجرایی شدن کامل آن ادامه دارد.
بر اساس این گزارش، مرحله اول «روز صفر» نام دارد که روز امضای توافق است. قرار است پیش از امضای توافق، طرفین قرارداد آزادی تعدادی از زندانیان از زندانهای ایران در ازای آزادسازی پول مسدودشده تهران در حسابهای بانکی مختلف بینالمللی و کاهش اولیه تحریمها را نهایی کنند.
همچنین بر اساس جزئیاتی که از این پیشنویس منتشر شده، همزمان با این تحولات، ایران ملزم خواهد بود تا همه موارد نقض برجام را متوقف کند، اما میتواند ذخایر اورانیومی را که تاکنون انباشته کرده، حفظ کند.
هاآرتص نوشت پنج روز پس از امضای توافق احیای برجام، این توافق به کنگره آمریکا ارسال خواهد شد و اعضای کنگره به مدت سی روز میتوانند آن را مطالعه و در این دوره، امکان کاهش تحریمهایی که متضمن قانونگذاری است، وجود نخواهد داشت.
همچنین هر دو مجلس کنگره آمریکا باید این توافق را تصویب کنند و اگر این توافق در رأیگیری کنگره تصویب نشود، رئیسجمهور آمریکا حق وتو این تصمیم کنگره را خواهد داشت.
اما هاآرتص نوشت یکی از موضوعاتی که میتواند تصویب توافق از سوی بایدن را دشوار کند، این احتمال است که روسیه ار روابط خود با ایران برای دور زدن تحریمها علیه خود از طریق تأسیس شرکتهایی در ایران استفاده کند.
در مرحله سوم که از زمان تصویب توافق در کنگره آغاز میشود و ۶۰ روز به طول میکشد، نماینده وزارت خارجه آمریکا تصمیم این کشور به بازگشت به برجام را به شورای امنیت سازمان ملل متحد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع خواهد داد.
در مرحله چهارم، که آن هم ۶۰ روز به طول خواهد انجامید، اجرای کامل معاهده فرا میرسد و آمریکاییها و ایرانیها اعلامیه مشترکی مبنی بر تعهد خود به این فرایند را صادر خواهد کرد و واشینگتن تحریمهای اضافی اعمال شده بر شرکتهای دیگر را لغو خواهد کرد.
هاآرتص نوشت که پس از گذشت ۱۶۵ روز از امضای توافق، مرحله نهایی نیز اجرایی میشود و آمریکا رسماً به توافق بازمیگردد، تحریمهای باقیمانده را لغو میکند و اجازه تجارت به ایران میدهد. همزمان، ایران زیربناهای غنیسازی مازاد بر برجام را حذف میکند.
پیشتر در اول شهریورماه، لورا روزن، خبرنگار سرشناس حوزه بینالملل، از قول یک مقام ارشد آمریکایی نوشته بود که در صورت احیای برجام، فعالیت هزاران سانتریفوژ پیشرفته ایران متوقف خواهد شد و ذخایر اورانیوم با غلظت ۲۰ و ۶۰ درصد ایران از کشور خارج میشود.
این گزارش مدعی بود که در این روند هرگونه راه گریز ایران برای ساخت بمب هستهای از ماده پلوتونیوم از تاسیسات آب سنگین اراک با تغییر نوع رآکتور و ممنوعیت بازفرآوری، مسدود میشود و همه سانتریفوژهای فعال در سایت غنیسازی فردو برچیده خواهد شد.
اندکی پیش از آن شبکه قطری الجزیره به نقل از منابع آگاه گزارش داده بود که در مجموع روند لغو تحریمهای ایران «در دو مرحله ۶۰ روزه و چهار فاز» انجام خواهد شد.
این شبکه خبری اضافه کرد که آمریکا به ایران تضمین خواهد داد طی این ۱۲۰ روز، ۵۰ میلیون بشکه نفت خود را بتواند بفروشد، ۷ میلیارد دلار از داراییهای مسدود شدهاش در کره جنوبی آزاد خواهد شد و تحریمها علیه ۱۷ بانک و ۱۵۰ نهاد اقتصادی ایران برچیده میشود.
این در حالی است که هنوز مقامهای ایران و آمریکا رسما جزئیاتی از توافق احیای برجام را منتشر نکرده و بر محرمانه بودن مذاکرات تأکید کردهاند.
همچنین انتشار جزئیاتی از پیشنویس توافق احیای برجام در شرایطی است که قرار است رئیس سازمان جاسوسی اسرائیل، موساد، به منظور گفتوگو درباره این توافق احتمالی در روزهای آینده به واشینگتن برود.