کمیسیون آزادی‌های مذهبی آمریکا در گزارش سالانه خود از وضعیت کشورهای جهان در رابطه با آزادی باورهای دینی و مذهبی، جمهوری اسلامی ایران را در شمار کشورهایی معرفی کرد که کارنامه آن موجب نگرانی ویژه است.
این کمیسیون به دولت جو بایدن پیشنهاد کرد که ایران را در فهرست حکومت‌هایی حفظ کند که رویکرد آن‌ها در زمینه نقض آزادی مذاهب موجب نگرانی عمیق است، و تحریم مقامات و نهادهای مرتبط با نقض فاحش حقوق شهروندان را ادامه دهد.
کمیسیون آزادی‌های مذهبی آمریکا همچنین خواستار ارجاع پرونده جمهوری اسلامی ایران به دیوان کیفری بین‌المللی لاهه شد زیرا به گفته آن، کارنامه تهران مملو از پایمال شدن حقوق اساسی شهروندان و «جنایت علیه بشریت» است.
این نهاد تأکید کرده که حکومت جمهوری اسلامی در زمینه احترام به حقوق شهروندان ایران در حوزه آزادی مذهب، مرتکب خلاف‌های جدی و سیستماتیک می‌شود و از مسئولیت خود در احترام به این حق اساسی شانه خالی می‌کند.
این کمیسیون گزارش سال ۲۰۲۲ خود را با ادای احترام به زنان و دختران ایران که در ماه‌های اخیر علیه نقض آزادی‌های اساسی خود در برابر جمهوری اسلامی بپا خاستند، با انتشار تصویری از مهسا امینی منتشر کرد.
مهسا، دختر کرد ۲۲ ساله، شهریور پارسال در سفر به تهران در بازداشت «گشت ارشاد» نیروی انتظامی جان داد. مرگ او سرآغاز اعتراضات گسترده جنبش «زن، زندگی، آزادی» شد.
گزارش کمیسیون آزادی‌های مذهبی افزوده است که وضعیت آزادی‌های مذهبی در جریان این اعتراضات وخیم‌تر از گذشته شد.
بر اساس این گزارش، حکومت جمهوری اسلامی و نهادهای آن از توسل به خشونت جنسی برای ایجاد هراس در مردم استفاده می‌کند تا حقوق اساسی خود را مطالبه نکنند.
این کمیسیون با بررسی موارد متعدد نقض آزادی‌های مذهبی در سال ۲۰۲۲، این نتیجه را تکرار کرده که حکومت و نهادهای آن مسلمانان سنی، بهاییان، مسیحیان، زرتشتی‌ها، دراویش گنابادی و غیرمذهبی‌ها را به‌طور هدفمند آزار داده، بازداشت و زندانی می‌کنند، راهی تبعید کرده و یا حقوق اساسی اجتماعی و شهروندی آن‌ها را سلب کرده‌اند.
موارد مشخصی از نقض حقوق شهروندان به‌دلیل باورهای مذهبی آنان، از جمله سنی‌ها و بهاییان در گزارش کمیسیون ذکر شده است.
کمیسیون نوشت که تعقیب و آزار بهاییان در سال ۲۰۲۲ تشدید شد و تبلیغات علیه آنان گسترش یافت. گزارش به تشدید سرکوبگری علیه سنی‌ها و کشته شدن ۹۶ سنی بلوچ در حمله نیروهای امنیتی حکومت به مسجد مکی زاهدان در یکی از رویدادهای اعتراضی سنی‌ها اشاره دارد.
این نهاد دولت آمریکا را نیز فرا خواند تا به ایرانیانی که به خاطر نقض حقوق‌شان در امر آزادی دین و مذهب از ایران می‌گریزند، پناه داده و از طریق قانون‌گذاری و بیانیه‌های مطبوعاتی و رسانه‌ای، حمایت فراحزبی خود را از معترضین ایران ابراز دارد.
