موج جدید دستگیریها در سیستان و بلوچستان که پس از «سی و هشتمین جمعه اعتراضی» آغاز شده است، طی شبانه روز گذشته به شهرهای راسک، پیشین و ایرانشهر گسترش یافت و نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی شامگاه شنبه شماری از نوجوانان و جوانان را در ایرانشهر به شکل خشونتآمیزی بازداشت کردند. در همین حال گزارشها حاکی از بازداشت یکی از نیروهای ارشد انتظامات مسجد مکی زاهدان است که برخی منابع او را «راننده مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی» معرفی کردند.
کانال «رصد بلوچستان» در همین زمینه از بازداشت «عبدالواحد شهلیبر، از اعضای ارشد انتظامات مسجد مکی زاهدان و راننده مولوی عبدالحمید اسماعلیزهی» گزارش داد.
بنابر این گزارش، عبدالواحد شهلیبر در پی احضار به دادسرای انقلاب زاهدان، روز شنبه به این دادسرا مراجعه کرد و بلافاصله «بازداشت و به مکانی نامعلوم» منتقل شد.
این کانال که خبرهای اعتراضات در استان سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، افزود که «از علت بازداشت و اتهامات انتسابی به او تاکنون اطلاعی در دست نیست».
همزمان سایت حقوق بشری حال وش نیز بازداشت «یکی از اعضای کلیدی انتظامات مسجد مکی زاهدان» را تایید کرد و افزود: «عبدالواحد شهلیبر، ۳۸ ساله اهل و ساکن زاهدان و از اعضای ثابت و کلیدی مسجد مکی» پس از احضار به دادسرای زاهدان و مراجعه به آن، «بدون هیچ توضیحی بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شد.»
این گزارش از قول یک منبع مطلع افزود که بازداشت عبدالواحد شهلیبر، به عنوان یک چهره کلیدی در انتظامات مسجد مکی زاهدان پس از آن انجام شده است که نیروهای انتظامات این مسجد «طرح سازمان اطلاعات سپاه پاسداران برای ترور مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی» را خنثی کردند.
سایت حقوق بشری حال وش همچنین نوشت: «نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی با بازداشت اعضای کلیدی و اصلی انتظامات مسجد مکی، قصد اعمال فشار و طرح یک سناریوی جدید» این مسجد، به عنوان بزرگترین مسجد اهل سنت ایران را دارند.
مسجد مکی زاهدان و مصلای این مسجد از هشتم مهر ماه و در پی کشته شدن نزدیک به یکصد تن از مردم زاهدان با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، هر جمعه صحنه حضور هزاران تن از مردم زاهدان در نماز جمعه اهل سنت و سخنرانیهای اعتراضی مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی است.
پیش از این نیز، برخی از مقامهای جمهوری اسلامی و از جمله محمدجواد لاریجانی، معاون پیشین قوه قضائیه و برادر صادق لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در یک برنامه تلویزیونی صداوسیمای جمهوری اسلامی از مسجد مکی زاهدان به عنوان «سجد ضرار» نام برده و خواهان تسخیر و تخریب آن شده بودند.
از سوی دیگر، موج جدید بازداشت نوجوانان و جوانان در سیستان و بلوچستان که از عصر و شامگاه جمعه و در پی برگزاری «سی و هشتمین جمعه اعتراضی» در زاهدان و هفت شهر ایرانشهر، چابهار، سوران، پیشین، راسک، جکیگور و سراوان آغاز شده، در روز و شامگاه شنبه نیز ادامه یافت.
سایت حقوق بشری حال وش در همین ارتباط ویدیویی از بازداشت خشونتآمیز چند نوجوان طی شامگاه شنبه سوم تیر ماه به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در ایرانشهر منتشر کرد و افزود: دستکم «سه نوجوان بلوچ شامگاه شنبه در چهار راه پاستور ایرانشهر توسط نیروهای امنیتی لباس شخصی با خشونت بازداشت و به مکان نامعلومی» منتقل شدند.
طبق این گزارش، نیروهای امنیتی با یک پژو ۴۰۵ پلاک شخصی به همراه ماموران یگان امداد و کلانتری در کنار پارک چهار راه پاستور با ضرب و شتم شدید این سه نوجوان را بازداشت کردند.»
طی عصر و شامگاه جمعه نیز «تعداد زیادی» از مردم از جمله «چندین نوجوان در شهرهای زاهدان، پیشین و راسک» نیز به دست نیروهای امنیتی بازداشت شده بودند.
در همین حال سایت حقوق بشری «ههنگاو» شمار بازداشتشدگان بلوچ در شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان را پس از نماز جمعه دوم تیر، دست کم ۱۹ نفر از جمله شش کودک اعلام کرده است.
«سی و هشتمین جمعه اعتراضی» روز جمعه دوم تیر ماه گستردهتر از هفتههای قبل در سیستان و بلوچستان برگزار شد و علاوه بر زاهدان، شعارهای مردم علیه جمهوری اسلامی در بسیاری از شهرهای جنوب این استان از جمله در ایرانشهر، سراوان، چابهار، سوران، پیشین و راسک طنینانداز شد.
گسترش تظاهرات مردمی در روز جمعه به شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان پس از آن رخداد که طی هفته گذشته مقامهای مسجد مکی، مسجد اهل سنت زاهدان، اعلام کردند که «یک فرد وابسته به برخی نهادها» در این مسجد به دست نیروهای انتظامات مسجد مکی دستگیر شده است. دفتر امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز روز ۲۹ خرداد در بیانیهای، بازداشت این فرد در مسجد مکی را تایید کرد.
مقامها و رسانههای حکومتی اما در چند روز گذشته بر شدت حملات خود علیه مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، افزودهاند و رئیس دادگستری استان سیستان و بلوچستان گفت که اقدام نیروهای انتظامات مسجد مکی در بازداشت یک فرد به اتهام تلاش برای ترور امام جمعه اهل سنت زاهدان، «غیرقانونی» بوده است.
استان سیستان و بلوچستان و به ویژه شهر زاهدان از «جمعه خونین» هشتم مهر ۱۴۰۱، صحنه اعتراضات مداوم در روزهای جمعه بوده که به «جمعههای اعتراضی» شهرت یافته است.
دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی با وجود بازداشتهای گسترده و صدور احکام سنگین زندان و اعدام در مورد شماری از معترضان، در سرکوب جمعههای اعتراضی زاهدان ناکام مانده و اکنون در نهمین ماه پس از آغاز اعتراضات بار دیگر جمعههای اعتراضی در دیگر شهرهای این استان نیز برپا شده است.