نیروهای نظامی آمریکا و بریتانیا، در واکنش به حملات چند ماه اخیر حوثی‌ها به کشتی‌ها در دریای سرخ، بامداد جمعه ۲۲ دی‌ماه ده‌ها موضع این شبه‌نظامیان تحت حمایت جمهوری اسلامی را در یمن بمباران کردند.
حوثی‌ها در ماه‌های اخیر حملات پهپادی و موشکی به شماری از کشتی‌ها در دریای سرخ را آغاز کردند. آن‌ها می‌گویند کشتی‌هایی را هدف قرار می‌دهند که با اسرائیل در ارتباط هستند یا مقصد‌شان این کشور است و این اقدام را در انتقام از عملیات نظامی اسرائیل در نوار غزه انجام می‌دهند.
ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده، سنتکام، روز پنجشنبه اعلام کرد که شبه‌نظامیان حوثی از ۲۸ آبان تا کنون ۲۷ حمله در مسیر کشتیرانی بین‌المللی انجام داده‌اند.
پیش از حملات بامداد جمعه، مقام‌های آمریکایی و غربی بارها به حوثی‌ها در مورد ادامهٔ حملات‌شان در دریای سرخ هشدار داده بودند؛ حملاتی که حمل‌ونقل دریایی را مختل و بسیاری از کشتی‌ها را مجبور کرده بود برای در امان ماندن از حملات حوثی‌ها مسیر طولانی شاخ آفریقا را جایگزین مسیر کوتاه دریای سرخ کنند؛ وضعیتی که بر زمان رساندن کالا به مقصد و قیمت آن تأثیر می‌گذارد.
حملات آمریکا و بریتانیا به مواضع حوثی‌ها پس از آن صورت می‌گیرد که شورای امنیت سازمان ملل متحد چهارشنبه قطعنامه‌ای تصویب کرد که در آن از حوثی‌ها خواست به «حملات بی‌شرمانهٔ» علیه آبراه تجاری راهبردی پایان دهند.
اهداف آمریکا و بریتانیا در حمله به مواضع حوثی‌ها
جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، با صدور بیانیه‌ای گفت این حملات در پاسخ مستقیم به حملات «بی‌سابقهٔ حوثی‌ها علیه کشتی‌ها در آب‌های بین‌المللی در دریای سرخ و استفاده از موشک‌های بالیستیک ضد کشتی برای اولین بار در تاریخ» انجام شد.
او با بیان این‌که حملات هدفمند انجام شده، افزود که این حملات «پیام روشنی است مبنی بر این‌که ما حملات به نیروهای خود و به خطر افتادن آزادی کشتیرانی را تحمل نخواهیم کرد».
لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، هم در بیانیه‌ای اعلام کرد هدف این حملات «کاستن از تواناییهای حوثی‌ها در خطرآفرینی برای دریانوردان و تهدید تجارت بین‌المللی است».
ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا، هم گفت هدف این حملات محدود کردن تواناییهای نظامی حوثی‌ها و حمایت از حمل‌ونقل دریایی جهانی است.
مواضعی که بمباران شد
نیروی هوایی آمریکا اعلام کرد که نیروهای آمریکایی و متحدانش بیش از ۶۰ نقطه را در ۱۶ مکان مورد استفادهٔ شبه‌نظامیان حوثی در یمن هدف قرار داده‌اند.
بر اساس این اعلامیه، هدف‌ها شامل هسته‌های فرماندهی و کنترل، انبارهای مهمات، سیستم‌های پرتاب، تأسیسات تولید و سامانه‌های رادار دفاع هوایی بوده و در این حملات از بیش از یکصد قطعه «مهمات هدایت‌شوندهٔ دقیق» استفاده شده است.
رسانه‌ها عربی منطقه گزارش دادند در حملهٔ بامداد جمعهٔ آمریکا و بریتانیا مواضعی متعلق به حوثی‌ها در صنعا، پایتخت یمن، بندر الحدیده و استان‌های صعده و ذمار هدف قرار گرفته است.
یحیی سریع، سخنگوی نظامی حوثی‌ها، در اظهاراتی تلویزیونی گفت که در جریان عملیات مشترک آمریکا و بریتانیا در مجموع ۷۳ حمله علیه این گروه انجام شده و در نتیجهٔ این حملات پنج تن از اعضای این گروه کشته و شش تن دیگر زخمی شده‌اند.
کشورهای شرکت‌کننده در حمله‌ها
ارتش آمریکا و بریتانیا به‌طور مشترک حملات بامداد جمعه به مواضع حوثی‌ها را اجرا کردند.
در بیانیه‌ای که رئیس‌جمهور آمریکا منتشر کرد، چنین آمده است:
«به دستور من نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا همراه با بریتانیا و با حمایت استرالیا، بحرین، کانادا و هلند حملات موفقیت‌آمیزی علیه چند قرارگاه حوثی‌ها در یمن انجام دادند که از آن برای به خطر انداختن آزادی کشتیرانی در یکی از حیاتی‌ترین آبراههای جهان استفاده می‌کردند.»
پیش از این آمریکا تشکیل ائتلافی دریایی با مشارکت ۲۰ کشور برای مقابله با حملات حوثی‌ها را اعلام کرده بود؛ ائتلافی که «نگهبان شکوفایی» نام گرفته است.
تجهیزات و جنگ‌افزارهای به‌کاررفته در حمله‌ها
- موشک‌های توماهاک
این موشک‌های تهاجمی زمین‌به‌زمین (TLAM) که نیروی دریایی آمریکا در اختیار دارد، از نوع کروز هستند که در ارتفاع پایین به پرواز درمی‌آیند. این موشک‌ها توانایی حمل کلاهک‌های جنگی کلاسیک را دارند و وزن هرکدام‌شان حدود ۴۵۰ کیلوگرم است.
- زیردریایی USS Florida مجهز به موشک‌های کنترل شونده
این زیردریایی یکی از چهار زیردریایی مجهز به موشک‌های کنترل‌شونده است که با سوخت هسته‌ای کار می‌کند و در اختیار نیروی دریایی آمریکا قرار دارد.
- ناوشکن‌های مجهز به موشک‌های هدایت‌شونده
وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرد که علاوه بر ناوشکن «فلوریدا»، تعدادی دیگر از کشتی‌های جنگی اقدام به شلیک موشک‌های توماهاک علیه سایت‌های حوثی‌ها کردند.
- جنگنده‌های بریتانیایی تایفون
این جنگنده‌های تک‌خلبان دوموتوره بخش اصلی ناوگان هوایی نظامی بریتانیا را تشکیل می‌دهند. این جنگنده‌ها با سرعت حدود ۲۲۲۲ کیلومتر در ساعت پرواز می‌کنند و قادر به رسیدن ارتفاع ۵۵ هزار پایی هستند.
دلیل انتخاب این زمان برای حمله
یک مقام بلندپایهٔ آمریکایی به شبکهٔ سی‌ان‌ان گفت که حملهٔ بزرگ روز سه‌شنبهٔ حوثی‌ها به کشتی‌ها در دریای سرخ عاملی بود که باعث پایان صبر بایدن در برابر این حملات شد.
سنتکام اعلام کرده بود شامگاه سه‌شنبه ۱۹ دی نیروهای دریایی ایالات متحده و بریتانیا «بزرگ‌ترین حملهٔ» پهپادی و موشکی شبه‌نظامیان حوثی مورد حمایت ایران را دفع کرده‌اند. بنا بر این اعلان، ۱۸ پهپاد و سه راکت حوثی‌ها توسط نیروهای مسلح امریکا و بریتانیا رهگیری شد.
جو بایدن نیز در بیانیهٔ خود تأکید کرد که این حملات در پاسخ مستقیم به حملات «بی‌سابقهٔ حوثی‌ها علیه کشتی‌ها در آب‌های بین‌المللی در دریای سرخ و استفاده از موشک‌های بالیستیک ضد کشتی برای اولین بار در تاریخ» انجام شد.
واکنش حوثی‌ها
شورای عالی شورشیان حوثی در واکنش به حملهٔ نظامی آمریکا و انگلیس به مواضع‌شان بیانیه‌ای صادر کرد که در آن آمده است: «همهٔ منافع آمریکا و انگلیس به اهداف مشروع نیروهای مسلح یمن در پاسخ به تجاوز تبدیل شده‌اند.»
یحیی سریع، سخنگوی نظامی حوثی‌ها، نیز در نطقی تلویزیونی گفت حملهٔ آمریکا و انگلیس به یمن هرگز بدون پاسخ و مجازات نخواهد ماند. او همچنین بر ادامهٔ هدف قرار دادن کشتی‌های مرتبط با اسرائیل و کشتی‌هایی که به مقصد بنادر اسرائیلی در حال حرکت هستند، تأکید کرد.
محمد عبدالسلام، سخنگوی شورشیان حوثی، هم گفت به‌رغم حملات هوایی آمریکا و بریتانیا این گروه به هدف‌گیری کشتی‌های مرتبط با اسرائیل در دریای سرخ ادامه خواهد داد.
او در پیامی که در شبکهٔ اجتماعی ایکس منتشر شده، افزود «هیچ توجیهی برای تجاوز به یمن» وجود ندارد، زیرا «هیچ تهدیدی برای کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ و عرب وجود نداشت».
او در عین حال اضافه کرد که «هدف قرار دادن کشتی‌های اسرائیلی یا کشتی‌هایی که به سمت بنادر فلسطین اشغالی» در حرکت‌اند، در دریای سرخ ادامه خواهد داشت.
در ادامه چه خواهد شد؟
اگرچه مقام‌های آمریکایی و بریتانیایی حملهٔ بامداد جمعه را موفق توصیف کرده و گفته‌اند این حمله ادامه نخواهد یافت، اما بر آمادگی بر اقدامات بیشتر در صورت ادامه اقدامات حوثی‌ها علیه کشتی‌ها در دریای سرخ تأکید کرده‌اند.
از سوی دیگر، اتحادیهٔ اروپا نیز از قصد خود برای اعزام نیروی دریایی مشترک به دریای سرخ به‌منظور حمایت از حمل‌ونقل دریایی و آبراههای استراتژیک این منطقه خبر داده است.
در سوی مقابل، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفته است که «حملات خودسرانه» نتیجه‌ای «جز دامن زدن به ناامنی و بی‌ثباتی در منطقه نخواهد داشت».
با این اوصاف، می‌توان گفت ادامهٔ اقدامات کشورهای غربی بستگی به واکنش احتمالی حوثی‌ها و ادامه سیاست‌هایشان دارد.
