پارلمان گرجستان با اکثریت آرا لایحه جنجالی «عوامل خارجی» را که باعث تظاهرات گسترده اعتراضی در پایتخت شده بود، به تصویب نهایی رساند.
روز سهشنبه ۲۵ اردیبهشت در سومین و آخرین رأیگیری، قانونگذاران با ۸۴ رای موافق در مقابل ۳۰ رای مخالف به این قانون که توسط حزب حاکم «رویای گرجی» ارائه شده بود، رأی دادند.
ایالات متحده، اتحادیه اروپا و سازمانهای ناظر حقوق بشر این لایحه را تقلیدی از قانون مشابه در روسیه دانستهاند که توسط ولادیمیر پوتین برای سرکوب مخالفان و ساکت کردن نهادهای مستقل استفاده میشود و به همین دلیل آن را محکوم کردهاند.
قانون موسوم به «عوامل خارجی» هفتههاست که موجب اعتراضات گستردهای در گرجستان و مخالفت گروه بزرگی از شهروندان این کشور شده است.
با این وجود حزب حاکم «رؤیای گرجی» تسلیم این اعتراضات نشده و تندتر از پیش مسیر برخورد با معترضان را ادامه میدهد.
شمار زیادی از مردم گرجستان نیز به دلیل همین تشابه به قوانین سرکوبگرانه روسیه و تهدید برای پیوستن گرجستان به اتحادیه اروپا به آن اعتراض دارند.
حزب حاکم در هفتههای گذشته از قدرت خود در کنترل نیروهای امنیتی برای سرکوب خشونتآمیز معترضان استفاده کرده و با ماشینهای آبپاش، گاز اشکآور و گلولههای پلاستیکی به جان آنها افتاده است.
میزان بازداشتها در روزهای اخیر افزایش یافته است. برخی چهرههای سیاسی شبانه مورد ضربوجرح افراد ناشناس قرار گرفتهاند و بسیاری از معترضانِ عموماً شناختهشده از تماسهای تهدیدآمیز با خود و اعضای خانوادهشان از سوی افراد ناشناس خبر میدهند.
تصویب لایحه موسوم به «عوامل خارجی» و اعتراضهای مردم گرجستان که هر روز به دامنه آن افزوده میشود واکنشهای بینالمللی را به دنبال داشته است.
روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا روز سهشنبه با ستایش معترضان گفت که پارلمان حامی مردم گرجستان است.
وزارت امور خارجه نروژ نیز اعلام کرد که تصویب این لایحه «دموکراسی گرجستان را تضعیف میکند» و «مسیر الحاق این کشور به اروپا را به خطر میاندازد»
آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان نیز با معترضان گرجستانی اعلام همبستگی و از آنها حمایت کرد.
پیش از اعلام رأی نهایی، درگیریهایی بین قانونگذاران «رویای گرجی» و مخالفان در پارلمان درگرفت.
تصاویر تلویزیونی نشان میدهد که مناظرههایی که از حوالی ظهر به وقت محلی آغاز شده بود به سرعت به خشونت کشیده شد و نمایندگان زن و مرد با عصبانیت همدیگر را هل میدهند و با مشت به جان هم افتادهاند.
همزمان هزاران نفر که بخش زیادی از آنها را جوانان تشکیل میدهند در مرکز شهر تفلیس و در مقابل ساختمان پارلمان تجمع اعتراضی برگزار کردند.
یکی از معترضان جوان خارج از ساختمان پارلمان به رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی گفت که «من گرجستانی هستم و بنابراین اروپایی هستم. ما فقط آزادی میخواهیم، همین».
او سپس با معرفی خود گفت که دانشجوی دانشگاه دولتی ایلیا است و برای اعتراض علیه «قانون روسی»، علیه رژیمِ به سبک روسیه مقابل پارلمان آمده تا برای آزادی مبارزه کند.
زن معترض دیگری نیز در گفتوگو با رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی گفت که این قانونگذاری مغایر با قانون اساسی گرجستان است.
او افزود: «تصویب این قانون فقط تلاشی است برای اینکه گرجستان را دوباره تحت تأثیر کامل روسیه قرار دهد و من مطمئنم که ما [معترضان] پیروز خواهیم شد».
دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در تفلیس هشدار داده که تصویب این لایحه «آزادی بیان را تهدید میکند» و از مقامات خواست تا درباره رفتار خشونتآمیز با معترضان بازنگری شود.
یک روز پیش از تصویب این لایحه، اعضای مخالف از حضور در جلسه کمیته حقوقی منع شدند و به این ترتیب به قانونگذاران «رویای گرجی» اجازه دادند تا لایحه را تنها در ۶۷ ثانیه بررسی و تصویب و سپس آن را به جلسه علنی ارسال کنند.
لایحهٔ پیشنهادی در گرجستان میگوید سازمانهای غیردولتی که دستکم ۲۰ درصد از بودجهٔ آنها از کشورهای خارجی تأمین میشود، باید خود را بهعنوان «عوامل خارجی» ثبت کنند.
بنا بر گزارشها صدها «انجیاو» که در حوزههای مختلف، رسانه، آزادی بیان، حقوق اقلیتها، کشاورزی، آموزش و غیره فعالیت میکنند، شامل چنین قانونی خواهند شد.
اما حزب حاکم «رؤیای گرجی» مدعی است این قانون میتواند با ایجاد «شفافیت» از «نفوذ عوامل خارجی» جلوگیری کند.
مشابه این قانون قبلاً در روسیه تصویب شد. در پی اجرای آن بسیاری از رسانهها و نهادهای غیردولتی که بخشی از بودجهٔ آنها یا کل آن از خارج از مرزهای روسیه تأمین میشد، مجبور به متوقف کردن فعالیت خود شدند و در مواردی افرادی نیز با تمسک به این قانون زندانی شدهاند.