وزیر خارجه آمریکا که از سوی جو بایدن برای موفقیت مذاکرات آتشبس در جنگ غزه به مأموریتی جدید در خاورمیانه اعزام شده، روز دوشنبه، ۲۹ مرداد، مذاکرات جاری را «شاید آخرین فرصت» برای بازگرداندن گروگانهای اسرائیلی توصیف کرد.
او در آغاز دیدار خود با اسحاق هرتسوگ، رئیسجمهور اسرائیل، گفت: «مذاکرات جاری شاید
آخرین فرصت برای آزادی شهروندان ربوده شده باشد.»
آقای بلینکن در آغاز این دیدار که در تلآویو انجام میشود اضافه کرد: اینها لحظاتی تعیینکننده در گفتوگوها برای معامله هستند.
اشاره وزیر خارجه آمریکا به سرنوشت گروگانهای اسرائیلی است که گروه افراطی حماس در حمله غافلگیرانه خود به خاک اسرائیل در ده ماه و نیم پیش ربود و هنوز ۱۱۵ تن از آنها را در دست خود دارد.
وزیر خارجه آمریکا که برای دهمین بار پس از شروع جنگ غزه به خاورمیانه رفته، در ادامه روز دوشنبه با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع و ییسرائل کاتس، وزیر خارجه اسرائیل دیدار خواهد کرد.
بایدن: هنوز توافق ممکن است
ساعاتی پیشتر، همزمان با رد پیشنهادهای جدید توافق آتشبس غزه از سوی گروه افراطی حماس، رئیس جمهور ایالات متحده بار دیگر بر در دسترس بودن این توافق تاکید کرده بود.
حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا گروهی تروریستی شناخته میشود.
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، شامگاه یکشنبه ۲۸ مرداد گفت توافق آتشبس غزه همچنان امکانپذیر است.
آقای بایدن هنگام ترک اقامتگاه کمپدیوید در ایالت مریلند و پیش از سوار شدن به هواپیما در سخنانی کوتاه به خبرنگاران گفت ما تسلیم نمیشویم، هنوز توافق امکانپذیر است.
در تأیید این موضع، وزیر خارجه آمریکا نیز روز دوشنبه گفت: «باید اطمینان حاصل شود که هیچ کس کاری نکند که روندی را مختل کند که توسط آمریکا و کشورهای میانجی (مصر و قطر) پیش میرود».
تونی بلینکن با اشاره به حضور گسترده تجهیزات و نیروهای آمریکایی در منطقه در پی افزایش تهدید از سوی جمهوری اسلامی ایران و حزبالله علیه اسرائیل نیز افزود: آمریکا برای جلوگیری از هر گونه حمله نیروهای خود را در خاورمیانه مستقر کرده است.
با این حال، به نوشته خبرگزاری فرانسه، اظهارات آقای بایدن در حالی بیان شد که گروه افراطی حماس پیشنهادهای جدید درباره توافق را رد کرد و اسرائیل و حماس یکدیگر را عامل عدم دستیابی به توافق دانستهاند.
مخالفت دوباره حماس با پیشنهادها
شامگاه یکشنبه رویترز و دیگر خبرگزاریهای بینالمللی گزارش دادند که گروه افراطی حماس پیشنهادات جدید مطرحشده در مذاکرات آتشبس را رد کرده است.
این گروه افراطی پیشنهادهای جدید را همسو با خواستههای اسرائیل دانسته و مدعی شد که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، بر سر دستیابی به توافق مانع ایجاد میکند.
پیشتر بنیامین نتانیاهو در جلسه کابینه اسرائیل گفته بود که حماس «تا این لحظه خیرهسری کرده و حتی نمایندهای برای مذاکرات به دوحه نفرستاده است».
او همچنین تاکید کرد که فشارها باید بر حماس و شخص یحیی سِنوار، رهبر جدید این گروه، متمرکز شود، نه بر اسرائیل.
گروه حماس در مذاکرات دو روزه دوحه شرکت نکرد اما از طریق کشورهای عرب میانجی در جریان پیشنهادهای جدید قرار میگرفت.
این مذاکرات به اهتمام آمریکا، مصر و قطر، کشورهای میانجی، برگزار شد و اسرائیل نیز در آن شرکت داشت.
کاخ سفید پس از گفتوگوهای دوحه از پیشرفت در مذاکرات خبر داد و وزیر خارجه آمریکا در ادامه تلاشهای دیپلماتیک واشینگتن برای دستیابی به توافق رهسپار اسرائیل شد.
سفر بلینکن به اسرائیل
شامگاه یکشنبه، یک مقام ارشد آمریکا که با خبرنگاران حاضر در هواپیمای حامل آنتونی بلینکن به سوی تلآویو صحبت میکرد گفت مذاکرات آتشبس غزه و آزادی گروگانها «در حال حاضر در نقطه عطف قرار دارد» و «فکر میکنیم که لحظهای حیاتی است».
جو بایدن چند روز پیش در بیانیهای اعلام کرد که آنتونی بلینکن را به تلآویو میفرستد تا ضمن تاکید دوباره بر حمایت واشینگتن از امنیت اسرائیل، «به تلاشهای فشرده برای انعقاد توافق آتشبس ادامه دهد».
آقای بلینکن قرار است پس از دیدار با مقامهای ارشد اسرائیل رهسپار مصر، محل بعدی مذاکرات آتشبس، شود.
مذاکرات قبلی روزهای پنجشنبه و جمعه در دوحه برگزار شد و قرار است در روزهای آتی در قاهره پی گرفته شود.
«پر کردن شکافها»
پس از مذاکرات دو روزه دوحه گزارش شد که ایالات متحده پیشنهادهای جدیدی برای پر کردن شکافها و کاستن از اختلافات طرفهای درگیر ارائه کرده است.
به نوشته رویترز، اختلاف نظرها از جمله شامل موضوع حضور اسرائیل در غزه، به ویژه در امتداد مرز با مصر، در دوره پس از جنگ است.
جاده یا کریدور فیلادلفیا که «محور صلاحالدین» نیز نامیده میشود، باریکهای به طول ۱۴ کیلومتر در مرز نوار غزه و مصر است که از دریای مدیترانه تا گذرگاه کرم شالوم امتداد دارد.
اسرائیل با تاکید بر معتقد است که فلسطینیها در محور فیلادلفیا بیش از هزار تونل برای قاچاق اسلحه، تدارکات و سوخت به نوار غزه حفر کردهاند.
به دنبال خروج اسرائیل از نوار غزه در سال ۲۰۰۵، کنترل این محور مرزی به مصر سپرده شد اما اسرائیل بارها به فعالیت شبهنظامیان در این منطقه و وجود «بیش از هزار تونل در آن برای قاچاق اسلحه و سوخت به نوار غزه» اشاره کرده است.
همچنین بنابر گزارشها، پیشنهادهای جدید آمریکا شامل موارد دیگری از قبیل شرایط تبادل گروگانها و زندانیان نیز میشود.
بحران فعلی پس از آن آغاز شد که گروه افراطی حماس و متحدانش ۱۵ مهرماه سال گذشته با یورش به خاک اسرائیل حدود ۱۲۰۰ نفر را کشتند و نزدیک به ۲۵۰ تن را به گروگان بردند.
اسرائیل در پاسخ به این یورش اقدام به عملیات نظامی در سراسر نوار غزه کرد که به گفته مقامهای زیر نظر حماس تاکنون ۴۰ هزار کشته برجای گذاشته است.