گزارشها از لبنان حاکی است که بر اثر انفجار همزمان دستگاههای پیجر (پیامرسان)، دستکم یازده نفر کشته و حدود چهار هزار نفر از جمله صدها عضو گروه حزبالله، شامل جنگجویان و امدادگران، زخمی شدند.
آمریکا میگوید درباره این اتفاق اطلاع یا دخالتی نداشته است.
وزیر بهداشت لبنان شامگاه روز سهشنبه ۲۷ شهریور اعلام کرد انفجار پیجرها باعث کشته شدن ۱۱ نفر و زخمی شدن چهار هزار تن دیگر شد و وضعیت دستکم ۴۰۰ زخمی خطرناک است.
فراس الابیض همچنین گفته است بیشتر آسیبها از ناحیه صورت، دست و شکم به قربانیان وارد آمده است.
شبکه الحدث که به عربستان نزدیک است در گزارش خود از لبنان اعلام کرد از مجموع زخمیها در بیمارستانهای لبنان، حدود ۵۰۰ نفر بینایی خود را از دست دادهاند.
کمی پیشتر گروه حزبالله در بیانیهای گفته بود بعدازظهر سهشنبه شماری از دستگاههای پیجر مورد استفاده عدهای از «کارکنان واحدها و موسسههای حزبالله» منفجر شدند که بر اثر آن یک دختربچه و دو تن از اعضای این گروه کشته شدند.
این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی سپس در بیانیه دوم خود اسرائیل را به ترتیب دادن این حمله متهم کرد و گفت: «دشمن جنایتکار به خاطر این تجاوز، قصاص خواهد شد.»
همچنین گزارشها حاکی از آن است که پسر حسن فضل الله، از سران پیشین حزب الله، و فرزندان شماری دیگر از اعضای ارشد حزبالله در میان کشتههای این رویداد هستند.
علی عمار، عضو حزب الله در مجلس لبنان، نیز مرگ پسر خود را در برابر دوربینها اعلام کرد.
دولت لبنان نیز انفجار پیجرها را «تجاوز اسرائیل» و «نقض خطرناک حاکمیت لبنان» توصیف کرد.
به دنبال این تحولات ارتش اسرائیل اعلام کرد که در حالت «آمادهباش» قرار دارد.
ارتش اسرائیل در بیانیهای کوتاه گفت که ژنرال هرتسی هالوی، فرمانده ستاد کل ارتش، و فرماندهان ارشد دفاعی این کشور عصر سهشنبه رایزنیهایی برای اقدام تهاجمی و دفاع در همه عرصهها انجام دادند.
به گفته مقامات دفاعی اسرائیل، بنظر میرسد که دو طرف به یک «رویارویی بزرگ» نزدیک میشوند.
موضع آمریکا
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سهشنبه اعلام کرد این کشور از پیش نه اطلاعی و نه دخالتی در انفجار گسترده پیجرهای مورد استفاده حزبالله لبنان نداشته و از ایران خواست که از حادثه سوء استفاده نکند.
متیو میلر در ادامه گفت ما فعلا در حال جمعآوری اطلاعات درباره این حادثه هستیم.
او همچنین از اظهار نظر درباره گمانهزنیها پیرامون اینکه انفجار پیجرها توسط اسرائیل انجام شده، خودداری کرد.
آقای میلر تصریح کرد پیام آمریکا به ایران بدون تغییر باقی مانده است: «ما از ایران میخواهیم که ازهیچ حادثهای برای بیثباتی بیشتر و افزایش تنشها در منطقه سوءاستفاده نکند».
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا یادآور شد واشینگتن خواستار راهحل دیپلماتیک در مناقشه میان حزبالله و اسرائیل است.
او گفت: «میخواهیم راهحلی پیدا کنیم که دهها هزار اسرائیلی و دهها هزار لبنانی ساکن مرزهای دو کشور که به خاطر مناقشات از خانههای خود آواره شدهاند، به زندگی خود بازگردند.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بدون تایید دست داشتن اسرائیل در حادثه انفجار پیجرها، اعلام کرد اعضای یک سازمان تروریستی اهداف مشروعی برای حمله هستند.
آمریکا حزبالله لبنان، تحت حمایت جمهوری اسلامی، را در لیست گروههای تروریستی قرار داده است.
این در حالی است که یک عضو گروه حزبالله که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری رویترز گفته است انفجار پیجرها «بزرگترین نفوذ امنیتی» است که حزبالله طی حدود یک سال گذشته در درگیری با اسرائیل با آن مواجه شده است.
دو منبع از لبنان به رادیو فردا گفتند که در منطقه ضاحیه واقع در حومه جنوبی بیروت، چادرهایی برای اهدای خون نصب شده است.
مجروح شدن سفیر ایران
رسانههای ایران میگویند مجتبی امانی، سفیر جمهوری اسلامی در بیروت، نیز مجروح شده است. شبکه خبر سیمای جمهوری اسلامی و خبرگزاری مهر این خبر را منتشر کردند و خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، به نقل از یک منبع آگاه نوشت که آقای امانی بر اثر انفجار پیجر دچار «جراحت سطحی» شده است.
همسر سفیر جمهوری اسلامی نیز در شبکه ایکس (توئیتر سابق) تأیید کرد مجتبی امانی زخمی شده و افزود که حال او «خوب» است.
وزارت بهداشت لبنان در بیانیهای از همه شهروندانی که دستگاههای پیجر دارند خواست فورا این دستگاهها را از خود دور کنند. این بیانیه همچنین از همه بیمارستانها خواسته است که به حالت آمادهباش درآیند.
وزارت بهداشت لبنان همچنین گفته است صدها زخمی در نتیجه انفجار دستگاههای پیجر حزبالله، به بیمارستانها رسیدند.
یکی از خبرنگاران رویترز گزارش داده که آمبولانسها در حال حرکت به سمت حومه جنوبی بیرون بودهاند.
یک منبع نزدیک به حزبالله به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که گمان میرود این حملهای از سوی اسرائیل باشد.
موج انفجار این پیجرها بعد از نخستین انفجار که حدود ساعت ۳ و ۴۵ دقیقه بعدازظهر به وقت محلی رخ داد، به مدت یک ساعت ادامه داشته است.
نیروهای امنیت داخلی لبنان گفتهاند تعدادی از دستگاههای ارتباطی بیسیم در سراسر لبنان، بخصوص در حومه جنوبی بیروت منفجر شدند و زخمی برجا گذاشتند.
تصاویری از دوربینهای مداربسته نشان میدهد یک دستگاه کوچک دستی نزدیک به صندوقدار یک مغازه خودبهخود منفجر میشود.
در یک ویدئوی دیگر، انفجار دستگاه باعث زخمی شدن و افتادن یک خریدار در بازار میوه میشود.
دیدهبان حقوق بشر سوریه، نهادی که در لندن مستقر است، روز سهشنبه اعلام کرد چهارده نفر در سوریه به دلیل انفجار پیجرهای مورد استفاده اعضای حزبالله مجروح شدهاند.
این نهاد میگوید ملیت این افراد هنوز مشخص نیست و آنها در دمشق و حومه آن زخمی شدند.
در همین حال مقامات امنیتی پیشین اسرائیل با تأکید بر اینکه این کشور هیچ مسئولیتی در این رابطه برعهده نگرفتهاند، به شبکه کان اسرائیل گفتند موساد به طور اصولی از چنین قابلیتهایی برخوردار است.
سیما شاین، مسئول پیشین «میز ایران» در موساد به شبکه کان گفت اگر انفجار همزمان پیجرها کار اسرائیل باشد، این کشور برای مقابله با واکنشهای احتمالی حزبالله آماده بوده است.
به گفته خانم شاین، زخمی شدن این افراد و احتمالا شماری از مهرههای مهم حزبالله، ضربه به توان آنها برای ورود به کارزار جنگی احتمالی علیه اسرائیل بوده است.
این مقام پیشین موساد ارزیابی کرد که حزبالله به این رویداد واکنش نشان دهد. خانم شاین گفت اسرائیل در پی دستیابی به شرایط امن برای زندگی مردم خود در شمال است.
گسترش جنگ به لبنان
این رخداد در حالی است که کابینه اسرائیل بامداد سهشنبه در پی یک نشست چند ساعته اعلام کرد که اهداف جنگ خود را گسترش میدهد و تمرکز مبارزه تقریباً یکساله خود علیه گروه افراطی حماس در غزه را به مقابله با حزبالله در مرز شمالی با لبنان گسترش میدهد. حماس از گروههایی است که در فهرست تروریستی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارند.
این اعلامیه همزمان با بازگشت آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، به منطقه در این هفته برای تلاش جهت احیای مذاکرات آتشبس متوقف شده در جنگ اسرائیل و حماس در غزه صورت گرفت.
تا کنون اهداف اسرائیل شامل نابودی حماس و بازگرداندن گروگانهایی بوده که توسط شبهنظامیان فلسطینی در حملات پانزدهم مهر به اسارت گرفته شده بودند.
در حالی که تمرکز جنگ بر غزه بوده، اما تبادل آتش بیوقفه میان نیروهای اسرائیلی و حزبالله، متحد حماس در لبنان، باعث فرار دهها هزار نفر از مردم هر دو طرف مرز شده است.
دفتر نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، روز سهشنبه ۲۷ شهریور در بیانیهای اعلام کرد: «کابینه سیاسی-امنیتی امشب اهداف جنگ را بهروزرسانی کرد، بهگونهای که بخش جدیدی را شامل میشود: بازگشت امن ساکنان شمال به خانههایشان.»
اگرچه این تبادل آتش بهطور رسمی به عنوان «جنگ» اعلام نشده، اما باعث کشته شدن صدها نفر، عمدتاً جنگجویان در لبنان، و دهها غیرنظامی و سرباز در اسرائیل شده است.
این اعلامیه تازه اسرائیل یک روز پس از آن منتشر میشود که یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، گفت: «اقدام نظامی» تنها راه باقیمانده برای بازگشت جوامع شمالی اسرائیل به خانههای خود است.
این تصمیم اسرائیل به احتمال آغاز عملیات نظامی گسترده ارتش که خطر شعلهور شدن یک درگیری همهجانبه را دارد، تعبیر شده است.
در پی این تصمیم، حزبالله در لبنان به این کشور نسبت به عواقب حمله گسترده در لبنان هشدار داد.
پس از حمله غافلگیرانه گروه افراطی حماس به خاک اسرائیل در ۱۵ مهر سال گذشته که در واکنش به آن ارتش اسرائیل وارد جنگ زمینی در باریکه غزه شد، سه هدف رسمی و مصرح از جنگ تا کنون: سلب توانمندیهای نظامی حماس، جلوگیری از تهدید اسرائیل از سوی شبهنظامیان در غزه و بازگرداندن گروگانهای اسرائیلی بود. هنوز ۱۰۱ نفر از ۲۵۱ شهروندان ربوده شده اسرائیلی در دست حماس در غزه هستند.
اسرائیل دهها هزار تن از ساکنان مناطق شمالی خود را در هفته نخست پس از حمله حماس به جنوب اسرائیل، از بیم تکرار اقدام مشابه از سوی حزبالله، به مناطق دیگر اسرائیل برد. هزاران تن دیگر از ساکنان در شهرهایی نیز که بهطور رسمی از سوی اسرائیل تخلیه نشدند، با هزینه خود از بیم مخاطرات ناشی از حملات پیاپی راکتی و پهپادی حزبالله به سایر نقاط اسرائیل رفتهاند.
حزبالله، گروه نیابتی تهران در منطقه، در راستای حمایت از حماس از یک روز پس از حمله شبهنظامیان این گروه شبهنظامی فلسطینی به خاک اسرائیل، حملات راکتی و پهپادی به اسرائیل را آغاز کرد که ارتش اسرائیل روزانه به آن واکنش نشان داده و تا کنون حدود ۴۵۰ تن از اعضای حزبالله، شامل فؤاد شکر، فرمانده ارشد حزبالله را در خاک لبنان کشته است. حدود ۱۰۰ تن دیگر نیز در طرف لبنانی عمدتاً از میان شبهنظامیان فلسطینی فعال در این منطقه توسط اسرائیل از پای درآمدهاند.
حملات حزبالله غیر از مرگ ۵۰ تن در شمال اسرائیل، ۲۶ غیرنظامی و ۲۴ نظامی، آسیب زیادی به خانهها و مزارع وارد کرده است.
مقامات محلی این شهرها و آوارگان از ماهها پیش دولت اسرائیل را برای آغاز جنگی قاطع علیه حزبالله با هدف بازگرداندن آرامش به شمال اسرائیل، زیر فشار گذاشتهاند.
ارتش اسرائیل از مدتی پیش طرحهای نهایی خود را برای جنگ گسترده علیه حزبالله به کابینه ارائه کرده و تصمیم در خصوص شروع جنگ را برعهده نخستوزیر و کادر سیاسی اسرائیل دانسته است.
در بیانیه دفتر نخستوزیری اسرائیل در روز ۲۷ شهریور در خصوص «به روز کردن اهداف جنگ؛ شامل بازگرداندن امن ساکنان شمال به خانه خود»، به صراحت به جنگ در لبنان اشاره نشده است.
وزیر دفاع اسرائیل یک روز پیش برای چندمین بار در دوره اخیر گفت تنها راه باقیمانده برای تضمین بازگشت مردم به خانههای خود در شمال «اقدام نظامی» است.
یوآو گالانت روز دوشنبه در دیدار با عاموس هوخشتاین، فرستاده ویژه آمریکا، به او در تلآویو گفت احتمال دستیابی به توافق (برای دور کردن نیروهای حزبالله از نزدیکی مرز شمالی اسرائیل) در حال از دست رفتن است و میبینیم که حزبالله همچنان خود را به حماس گره زده است.
بنیامین نتانیاهو نیز که بعداً روز دوشنبه با این دیپلمات ارشد آمریکایی دیدار کرد، به او گفت «به دنبال تغییر اساسی» در وضعیت امنیتی برای مرز شمالی اسرائیل است.
گزارشهای روزهای اخیر رسانههای اسرائیلی حاکی بود که دولت جو بایدن به بنیامین نتانیاهو هشدار داده که با گسترش جنگ به اهداف خود نخواهد رسید و او را برای خودداری از آغاز عملیات در لبنان زیر فشار گذاشته است.