لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۰:۴۳

چرا غرب به توافقنامه هسته‌ای تهران بدبین است؟


خبرگزارى رویترز در گزارشى با اشاره به مفاد توافقنامه هسته‌اى سه جانبه تهران به تشریح دلایل بدبینى کشورهاى غربى نسبت به این پیشنهاد پرداخته و تأکید کرده است، با توجه به ادامه غنی‌سازی اروانیوم در ایران چنین پیشنهادی نمی‌تواند مانع تشدید تحریم‌ها شود.

در این گزارش آمده است، هر چند ایران به تازگى آژانس بین‌المللى انرژى اتمى را از طرحى در باره مبادله بخشى از اورانیوم غنى‌شده خود آگاه کرده است، ولى به باور دیپلمات‌ها این حرکت نمى‌تواند، تأثیرى بر تلاش‌ها براى تشدید تحریم‌ها علیه جمهورى اسلامى داشته باشد.

بر اساس توافق سه جانبه ایران، ترکیه و برزیل، جمهورى اسلامى ایران طى یک ماه حدود ۱۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم غنى شده خود را به ترکیه ارسال کرده و در مقابل یک سال بعد میله‌هاى سوخت هسته‌اى ر‌آکتور تحقیقاتى تهران را دریافت خواهد کرد.

با این حال کشورهاى غربى و به ویژه ایالات متحده آمریکا که در ماه‌هاى گذشته به تلاش‌هاى خود براى تشدید تحریم‌ها علیه ایران شدت بخشیده بودند، توافقنامه سه جانبه تهران را کافى ندانسته و از ادامه تلاش‌هاى خود براى تشدید تحریم‌ها خبر داده‌اند.

خبرگزارى رویترز در گزارش خود به تشریح دلایل بدبینى کشورهاى غربى به توافقنامه‌ هسته‌اى تهران پرداخته و از زوایاى مختلف این مسئله را مورد بررسى قرار داده است.

گذشت زمان

به گفته مقام‌هاى غربى در هفت ماهى که از زمان ارایه پیشنهاد مشابهى از سوى آژانس بین‌المللى انرژى اتمى به ایران با هدف کاستن از تنش بر سر برنامه اتمى ایران مى‌گذرد، شرایط تغییر کرده است و در این مدت ایران به غنى‌سازى اورانیوم همچنان ادامه داده و از این رو مواد هسته‌اى غنى‌شده به مراتب بیشترى در اختبار دارد.

به نوشته رویترز حتى در صورتى که ۱۲۰۰ کیلوگرم از اروانیوم غنى‌شده ایران به ترکیه منتقل شود، باز هم ایران مواد اتمى لازم براى ساخت یک بمب هسته‌اى در اختیار خواهد داشت.

در حالى که برخى از ناظران بر این باور هستند که توافقنامه تهران به این جهت که در صورت اجرا، باعث خروج نیمى از مواد هسته‌اى از ایران مى‌شوند، عده‌اى دیگر مى‌گویند، چنین معامله‌اى ارزش خود را ازدست داده، چرا که خطر ساخت جنگ‌افزار هسته‌اى توسط ایران همچنان پا بر جا مى‌ماند و این توافقنامه باعث اعتمادسازى نمى‌شود.

افزایش سطح غنى‌سازى اورانیوم در ایران

خبرگزارى رویترز در تشریح علل بى‌اعتمادى کشورهاى غربى به توافقنامه هسته‌اى تهران به تصمیم ایران براى غنى‌سازى ۲۰ درصدى اورانیوم در ماه فوریه سال جارى اشاره کرده و نوشته است، چنین اقدامى به نگرانى کشورهاى غربى دامن زده است، چرا که مواد هسته‌اى موجود در ایران را به غناى مورد نیاز براى ساخت جنگ‌افزارهاى هسته‌اى نزدیک‌تر مى‌کند.

در حالى که مقام‌هاى جمهورى اسلامى مى‌گویند، به دلیل ناامیدى از دریافت سوخت هسته‌اى رآکتور تحقیقاتى تهران به غنى‌سازى ۲۰ درصدى اورانیوم روى آورده‌اند، کشورهاى غربى تهران را متهم مى‌کنند، که با مطرح ساختن شرط‌هاى تازه از پذیرفتن پیشنهاد آژانس در خصوص مبادله اورانیوم غنى‌شده خود با سوخت هسته‌اى رآکتور تهران سر باز زد.

دراین میان جمهورى اسلامى تأکید کرده است، حتى در صورت اجراى موافقتنامه هسته‌اى تهران نیز از غنى‌سازى بیشتر اورانیوم صرف‌نظر نخواهد کرد و در همین راستا اقدام به راه‌اندازى تجهیزات غنى‌سازى تازه‌اى نیز کرده است.

رویترز مى‌افزاید، دیپلمات‌هاى غربى از تصمیم ایران براى ادامه غنى‌سازى ۲۰ درصدى اورانیوم به عنوان عاملى براى به انجام نرسیدن مبادله سوخت یاد کرده و این پرسش را مطرح مى‌کنند، در شرایطى که کشورهاى دیگر آماده تأمین سوخت مورد نیاز رآکتور تهران هستند، چرا جمهورى اسلامى به غنى‌سازى بیشتر اورانیوم ادامه مى‌دهد.

این در حالى است که حتى غنى‌سازى سطح پایین اورانیوم توسط جمهورى اسلامى نیز به منزله زیر پا نهادن قطعنامه‌هاى شوراى امنیت سازمان ملل متحد است که براى کشورهاى عضو سازمان ملل لازم‌الاجرا است.

به گفته دیپلمات‌هاى غربى از آنجایى که ایران در کوتاه مدت از نظر فنى قادر به تولید میله‌هاى سوخت هسته‌اى براى رآکتور تحقیقاتى تهران نیست، از این رو غنى‌سازى ۲۰ درصدى مقادیر بیشترى مواد هسته‌اى توسط جمهورى اسلامى سؤال‌برانگیز است.

عدم شفافیت

از دیگر دلایلى که به نوشته رویترز باعث بدبینى کشورهاى غربى نسبت به توافقنامه هسته‌اى تهران شده است، عدم شفافیت آن در جزییات است.

به گفته مقام‌هاى غربى بر خلاف پیشنهاد ارایه شده از سوى آژانس بین‌المللى انرژى هسته‌اى، در توافقنامه تهران مشخص نشده است که چه کشورى میله‌هاى سوخت هسته‌اى را براى رآکتور تهران تولید مى‌کند، چه کسى بهاى آن را مى‌پردازد و سرنوشت اورانیوم کمتر غنى شده ایران که قرار است به ترکیه منتقل شود، چه مى‌شود.

از این رو مقام‌هاى غربى مى‌گویند، بدون ارایه اطلاعات کافى در این باره نمى‌توانند، بر سر پیشنهاد ارایه شده از سوى ایران به صورت جدى وارد مذاکره شوند، هر چند شمارى از مقام‌هاى عالى رتبه کشورهاى غربى نیز از توافقنامه تهران به عنوان اقدامى براى مقابله با تلاش‌ها به منظور تشدید تحریم‌ها علیه ایران یاد مى‌کنند.

خبرگزارى رویترز همچنین به نقل از برخى از مقام‌هاى غربى نوشته است، اقدام ایران در امضاى توافقنامه تهران یادآور رفتار شناخته شده جمهورى اسلامى است که همواره به هنگام بالا گرفتن فشارها اقدام به ارایه پیشنهادهاى تازه مى‌کند.

دیپلمات‌ها بر این باورند که جمهورى اسلامى تلاش مى‌کند، با ارایه پیشنهاد تازه خود در باره مبادله سوخت هسته‌اى توجهات را از تنش بر سر برنامه هسته‌اى این کشور منحرف کرده و چنین وانمود کند که مبادله اورانیوم غنى‌شده با سوخت هسته‌اى مسئله اصلى به شمار مى‌آید.
حال آنکه پیشنهاد ارایه شده از سوى آژانس بین‌المللى انرژى اتمى تنها گام نخست براى حل مسئله هسته‌اى ایران به شمار مى‌رفت و هیچ گاه به عنوان راه‌حل این مسئله مورد توجه قرار نداشت.

در همین زمینه

XS
SM
MD
LG