نتایج پژوهش مشترک دانشمندان فنلاندی و نروژی که روز پنجشنبه ۲۰ مرداد منتشر شد نشان می‌دهد که طی ۴۰ سال گذشته سرعت گرمایش قطب شمال چهار برابر سایر نقاط کره زمین بوده و احتمالا مدل‌هایی که برای بررسی تغییرات اقلیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند سرعت گرم شدن قطب شمال را دست‌کم گرفته‌اند.
هیات علمی سازمان ملل در زمینه تغییرات اقلیمی در گزارش سال ۲۰۱۹ گفت به دلیل پدیده‌ای که «افزایش در قطب شمال» نامیده می‌شود سرعت گرم شدن دمای این منطقه دو برابر سایر نقاط جهان است. توضیح علمی این پدیده این است که سطح یخبندان و برف اشعه خورشید را بازتاب می‌دهد ولی در صورت ذوب شدن، به حجم آب دریاهای این منطقه می‌افزاید که حرارت خورشید را در خود جذب می‌کند.
هر چند دانشمندان از سال‌ها پیش در این نکته اتفاق نظر دارند که سرعت گرمایش در قطب شمال بیشتر است ولی ارزیابی‌ها از سرعت این روند متناسب با دورانی که تحقیقات انجام شده و یا محدوده‌ای که قطب شمال فرض می‌شود در هر پژوهش متفاوت بوده است.
دانشمندان فنلاندی و نروژی در پژوهش جدید خود تمامی اطلاعات مربوط به دمای قطب شمال را از سال ۱۹۷۹ که اطلاعات ماهواره‌ای در دسترس قرار گرفت، جمع‌آوری و بررسی کرده‌اند. آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که دمای قطب شمال در هر دهه ۷۵ صدم درجه سانتیگراد گرمتر شده و این چهار برابر رقم متوسط گرمایش کره زمین است.
آنتی لیپنون، یکی از این پژوهشگران از اداره هواشناسی فنلاند گفت: «برداشت علمی رایج این است که سرعت گرمایش قطب شمال دو برابر سایر نقاط کره زمین است. در نتیجه برای من بسیار تعجب‌آور بود که نتیجه پژوهش ما نشان داد این سرعت دو برابر تصور رایج است».
این پژوهش که نتایج آن در مجله «ارتباطات زمین و محیط زیست» منتشر شده است خاطرنشان می‌کند که ضریب گرمایش در نقاط مختلف محدوده‌ای که قطب شمال قلمداد می‌شود بسیار متفاوت است.
به عنوان نمونه، بخش اروپا- آسیای اقیانوس منجمد شمالی در نزدیکی مجمع‌الجزایر نوایا زملیا واقع در شمال روسیه در هر دهه حدود ۱.۲۵ درجه سانتیگراد گرمتر شده که هفت برابر رقم متوسط گرمایش کره زمین است.
این پژوهشگران دریافته‌اند که حتی پیشرفته‌ترین مدل‌های کامپیوتری در مقایسه با نتایج پژوهش‌های آماری و میدانی، گرمایش قطب شمال را یک سوم کمتر از رقم واقعی تشخیص داده‌اند.
شاید یکی از دلایل این اختلاف ارزیابی اطلاعات محدودتر و قدیمی‌تری است که در این مدل‌های کامپیوتری به کار برده شده است.
آنتی لیپنون افزود: «احتمالا گام بعدی بررسی دقیق کارکرد این مدل‌هاست. برای من واقعا جالب است بدانم که چرا نتیجه‌گیری این مدل‌ها با آنچه که ما در پژوهش‌های آماری و میدانی به دست آورده‌ایم متفاوت است و این تفاوت تا چه حد می‌تواند روی پیش‌بینی‌های ما از روند گرمایش زمین و به خصوص قطب شمال تاثیر بگذارد».
روند سریع و شدید گرمایش قطب شمال علاوه بر زندگی ساکنان و حیات وحش در این مناطق که برای شکار به سطح یخبندان دریاها وابسته هستند، روی وضعیت اقلیمی و زیست محیطی کره زمین نیز تاثیر فراوانی خواهد داشت.
فقط دریاهای یخ زده گرینلند، که دانشمندان در سال‌های اخیر در مورد ذوب شدن خارج از کنترل آن‌ها هشدار داده‌اند، در صورتی که کاملا ذوب شوند سطح آب دریاهای جهان را حدود شش متر افزایش خواهند داد.
آنتی لیپنون گفت: «عامل اصلی گرمایش زمین فعالیت‌های بشر است. در نتیجه گرمایش قطب شمال حجم بیشتری از لایه‌های یخبندان این منطقه ذوب می‌شود و سطح آب دریاهای جهان بالاتر می‌آید. آنچه که در قطب شمال روی می‌دهد روی زندگی همه ما تاثیر خواهد گذاشت».
