سقوط بوئینگ ۷۳۷ مکس شرکت لایـِنایر اندونزی که به کشته شدن ۱۸۹ نفر انجامید، خانوادهها و مردمی را سوگوار کرد و بسیاری از کارشناسان هوایی جهان را در حیرت فرو برد؛ چرا که انتظار آن را نداشتند.
سقوط این هواپیما در عین حال خبر بسیار بدی برای بوئینگ بود، بهخصوص وقتی این احتمال مطرح شد که سیستمهای هدایتی این هواپیما عامل این حادثه مرگبار بودند.
۷۳۷ مکس آخرین مدل ۷۳۷، پرفروشترین ساخته شرکت بوئینگ است. در چند سال اخیر رقابت بسیار سختی بین این مدل و خانواده ایرباس سری ۳۲۰ در جریان بوده است. این نوع از هواپیماها هم اکنون پر فروشترین کلاس در جهان هستند. بوئینگ همیشه روی ایمنی تاکید داشته، اما اگر تازهترین ساخته این شرکت مشکل ایمنی داشته باشد میتواند ضربه سنگینی برای بوئینگ در رقابت با ایرباس باشد.
نتایج ابتدایی تحقیقات علت این سقوط، نشان میدهد سنسورهای جدید که در نوک هواپیما قرار گرفتهاند به دلیل مشکلاتی که شاید نرمافزاری باشد اطلاعات غلطی به سیستمهای مرکزی هواپیما فرستادهاند. این اطلاعات غلط میتوانند سر هواپیما را در حالت خلبان خودکار به سمت زمین سوق دهند. حتی در این شرایط پس از قرار گرفتن هدایت در دست خلبان، باز هم هدایت آن مشکل خواهد بود و میتواند سبب سقوط شود.
اگر این اطلاعات بهطور قطعی تایید شوند ضربه سختی به شرکت بوئینگ وارد میکند.
هواپیمای تازهوارد
اواخر ژانویه ۲۰۱۶ بوئینگ ۷۳۷ مکس نخستین پرواز خود را با موفقیت انجام داد. این پرواز از تاسیسات بوئینگ در سیاتل انجام شد. کیث لورکان مدیر برنامههای بوئینگ ۷۳۷ مکس، در روز پرواز آزمایشی این هواپیما به خبرنگاران گفته بود: «ما یک محصول بسیار عالی و استثنائی در اینجا داریم و تصور میکنیم یکی از پر طرفدراترین هواپیمای مسافربری باشد که تاکنون وجود داشته است».
این هواپیما مجهز به دو موتور توربوفن ساخت شرکت سیافام، و قادر به پرواز در مسیرهای هفت تا ۹ هزار کیلومتری است.
بوئینگ ۷۳۷ مکس از ۱۴۹ صندلی تا ۲۲۰ صندلی را پوشش میدهد. قیمت کوچکترین مدل که مکس هفت است از ۹۰ میلیون دلار آغاز میشود و این در حالی است که پایهی قیمت مدل مکس ۹ از ۱۱۶ میلیون دلار است.
بوئینگ بدنه و بالهای مکس را از نو طراحی کرده و در نتیجه آن موجب کاهش وزن کلی و بهبود آیرودینامیک هواپیما شده است.
بوئینگ میگوید، بالکهای جدید مکس میتواند تا دو درصد در مصرف سوخت صرفهجویی ایجاد کند.
۷۳۷ مکس و ۳۲۰ نئو
مصرف سوخت در بوئینگ ۷۳۷ مکس با توجه به تجهیزات پیشرفتهای مانند استفاده از موتورهای پیشرفته جدیدش تا ۲۰ درصد نسبت به مدلهای قبلی کاهش داشته و طبق ادعای بوئینگ نسبت به رقیب اصلی خود ایرباس ۳۲۰ نئو، تا هشت درصد هزینههای عملیاتی کمتری در هر صندلی دارد.
نکته دیگر اینکه موتور مدل ۷۳۷ مکس و برخی مدلهای ایرباس ۳۲۰ نئو مدل LEAP ساخت شرکت سیافام است ولی بوئینگ با آیرودینامیک بهتر توانسته به عملکرد بهتر پروازی و مصرف سوخت کمتری دست پیدا کند.
طبق ادعای بوئینگ مدل ۷۳۷ مکس نسبت به رقیب اصلی خود ایرباس ۳۲۰ نئو تا هشت درصد هزینههای عملیاتی کمتری در هر صندلی دارد. حتی اگر این ادعا درست هم باشد سقوط این هواپیما اگر به جهت ایمنی رخ داده باشد دلایل اقتصادی جهت خرید این مدل بهجای ایرباس ۳۲۰ را کمرنگ میکند.
خانواده ایرباس ۳۲۰ شامل چهار مدل ۳۱۸، ۳۱۹، ۳۲۰ و ۳۲۱ است. خانواده ایرباس ای۳۲۰ نئو مدل توسعه یافته خانواده ایرباس ای ۳۲۰ است. اصلی ترین تغییر در این سری استفاده از موتورهای جدید با مصرف و صدای کمتر است. در زمینه آیرودینامیک و طراحی بال و سیستمهایهای هواپیما هم، بهینهسازیهایی صورت گرفته است. این هواپیما باریک پیکر در کلاسهای مختلف بین ۱۴۰ تا ۲۰۰ نفر صندلی دارد.
تا کنون از این مدل حدود شش هزار و ۲۴۵ فروند و از بوئينگ ۷۳۷ مکس چهار هزار ۷۸۳ فروند سفارش داده شده است و با اتفاق اخیر برای بوئینگ و با وجود برخی برتریهای فنی، احتمالا شرایط بهسود ایرباس خواهد شد.