فروپاشی شبکهٔ برق کوبا در روز ۲۷ مهر، این کشور را که از رکود شدید اقتصادی و فرسودگی زیرساخت‌ها رنج می‌برد با بحران عمیقی مواجه کرده است.
بحران برق زمانی تشدید شد که نیروگاه برق آنتونیو گیتراس، یکی از بزرگ‌ترین نیروگاه‌های کشور، دقایقی قبل از ظهر جمعه از کار افتاد و منجر به فروپاشی کلی سیستم برق کوبا شد.
دولت کوبا با بحران مالی شدیدی دست‌وپنجه نرم می‌کند که منجر به قطعی‌های روزانه برق تا ۲۰ ساعت در هفته‌های اخیر شده بود. دولت در تلاش است به اندازه کافی سوخت از بازار جهانی خریداری کند تا پنج نیروگاه اصلی حرارتی خود را فعال نگه دارد.
تا شامگاه جمعه، برخی مناطق شاهد بازگشت برق بودند که امیدها به بازیابی تدریجی را افزایش داد. با این حال، علیرغم پیشرفت‌هایی در روز شنبه، قطعی سراسری دیگری در روز یکشنبه رخ داد.
این قطعی گسترده، ده میلیون نفر را در این جزیره کارائیب بدون برق رها کرده و هیچ اطلاع روشنی در دست نیست که نشان دهد برق چه زمانی وصل خواهد شد.
اقتصاد کوبا، که از قبل در وضعیت بحرانی قرار داشت، تقریباً به بن‌بست کامل رسیده است. خدمات عمومی غیرضروری تعلیق شده‌اند، مدارس تعطیل هستند و حتی چراغ‌های راهنمایی در پایتخت نیز کار نمی‌کنند.
فروپاشی شبکه برق کوبا اگر چه غافلگیرانه پیش آمد، اما این بحران سال‌ها در حال شکل‌گیری بود. نیروگاه‌های کوبا فرسوده هستند و به شدت به تعمیر نیاز دارند. علاوه بر این، کوبا خود تقریباً هیچ سوختی تولید نمی‌کند و به واردات وابسته است.
مشکل بزرگ برای کوبا این است که ونزوئلا، متحد سیاسی و اصلی‌ترین تأمین‌کننده سوخت این کشور برای دهه‌ها، در میان بحران اقتصادی که خود درگیر آن است ارسال سوخت به کوبا را کاهش داده است. مکزیک و روسیه نیز صادرات خود را کاهش داده‌اند، و این وضعیت، کوبا را در موقعیت آسیب‌پذیری قرار داده است.
اقتصاد کوبا ابتدا در طی همه‌گیری کووید-۱۹، زمانی که گردشگری بین‌المللی سقوط کرد و تورم افزایش یافت، شروع به سقوط کرد. در همان دوره، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور وقت آمریکا، پس از آن که دوباره کوبا را به عنوان «کشور حامی تروریسم» طبقه‌بندی کرد، تحریم‌های متعددی علیه این کشور اعمال کرد.
در ژوئیه ۲۰۲۱، قطعی برق و افزایش قیمت غذا منجر به موج نادری از اعتراضات عمومی در کوبا شد. هزاران نفر با شعار «ما گرسنه‌ایم» و فریاد «آزادی» به خیابان آمدند و چالش بزرگی برای دولت ایجاد شد.
در طول این اعتراضات، یک نفر کشته و ده‌ها نفر زخمی شدند. صدها نفر نیز بازداشت شدند و طبق گزارش گروه‌های حقوق بشری، ۶۰۰ نفر همچنان در زندان به سر می‌برند.
مقامات کوبایی ایالات متحده را به تحریک اعتراضات مردمی متهم کردند و در پاسخ به آشفتگی اقتصادی، دولت اجازهٔ تشکیل کسب‌و‌کارهای خصوصی کوچک و متوسط را داد که تغییر بزرگی برای این کشور کمونیستی محسوب می‌شود.
در ماه مارس سال جاری نیز بار دیگر صدها معترض در خیابان‌های سانتیاگو د کوبا، دومین شهر بزرگ این کشور، به‌دلیل کمبود برق و غذا به خیابان‌ها آمدند. حکومت کمونیستی کوبا، که از یک سیستم سهمیه‌بندی برای تأمین مقدار مشخصی غذا به ازای هر خانوار استفاده می‌کند، شروع به محدود کردن تخصیص نان کرد، و آن را تنها به کودکان و زنان باردار اختصاص داد.
برخی تحلیلگران می‌گویند شرایط بدتر از بحران اقتصادی است که پس از فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱ در کوبا اتفاق افتاد.
در میان ناامیدی رو به افزایش، تعداد بی‌سابقه‌ای از کوبایی‌ها تلاش می‌کنند به هر وسیله‌ای به ایالات متحده مهاجرت کنند.
کوبا در حال حاضر شاهد بزرگ‌ترین موج مهاجرت خود از زمان انقلاب ۱۹۵۹ است که فیدل کاسترو را به قدرت رساند. این جزیره تنها طی سه سال گذشته حدود ۱۰ درصد از جمعیت خود را از دست داده است.
