خبرگزاری بلومبرگ از قول چندین مقام رسمی و آگاه گزارش داده است که اتحادیه اروپا خود را برای تمدید نکردن قرارداد ترانزیت گاز روسیه از خاک اوکراین آماده میکند.
یک مقام اروپایی نیز روز جمعه ۶ بهمن درباره توقف ترانزیت گاز روسیه از مسیر اوکراین به خبرگزاری رویترز گفت نمیخواهد وارد گمانهزنیها شود، اما اتحادیه اروپا همه سناریوهای ممکن را ارزیابی خواهد کرد.
دولت اوکراین نیز موضع شفافی درباره آینده ترانزیت گاز روسیه از این کشور نگرفته، اما میگوید تمایلی به ادامه این کار ندارد.
این کشور سالانه ۱.۵ میلیارد دلار از ترانزیت گاز روسیه به اتحادیه اروپا درآمد دارد و تاریخ انقضای این قرارداد در پایان سال جاری میلادی است.
اتحادیه اروپا پیش از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، سالانه ۱۷۵ میلیارد متر مکعب گاز روسیه را از طریق خطوط لوله دریافت میکرد و نیمی از این رقم از طریق خاک اوکراین راهی اروپا میشد.
پارسال واردات گاز طبیعی اتحادیه اروپا از روسیه به ۲۸ میلیارد متر مکعب سقوط کرد، اما باز هم بیش از نیمی از این رقم از طریق اوکراین و بقیه از طریق ترکیه راهی اروپا شده بود.
اتریش، اسلواکی و جمهوری چک سه کشور اروپایی هستند که وابستگی زیادی به گاز روسیه دارند.
مقامهای آگاه به بلومبرگ گفتهاند قرار است موضوع ترانزیت گاز روسیه از اوکراین در اجلاس ماه آینده اعضای اتحادیه اروپا در بروکسل مورد بررسی قرار بگیرد.
یک مقام رسمی به این خبرگزاری گفته است شاید برخی کشورهای اروپایی که قرارداد واردات گازشان از روسیه تا بعد از سال ۲۰۲۴ ادامه دارد، بتوانند خط لوله «جریان تُرک» را که از خاک ترکیه میگذرد جایگزین مسیر اوکراین کنند.
یک گزینه دیگر، فروش گاز روسیه به خود اوکراین و امضای قرارداد جدیدی میان شرکت اوپراتور ترانزیت گاز اوکراین و اتحادیه اروپا برای تحویل این گاز به مشتریان اروپایی است.
شرکت گازپروم روسیه که انحصار صادرات گاز این کشور از طریق خطوط لوله را دارد، سال ۲۰۲۲ حدود ۸۰ میلیارد دلار صادرات گاز داشت، اما پارسال این رقم به ۲۲ میلیارد دلار سقوط کرد.
روسیه به غیر از کشورهای اروپایی و ترکیه، به چین و برخی کشورهای عضو سابق اتحادیه جماهیر شوروی نیز گاز صادر میکند.
این شرکت پارسال ۲۲.۷ میلیارد متر مکعب گاز به چین صادر کرد که ۵۰ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۲ است.
هنوز آمارهای سال ۲۰۲۳ صادرات گاز روسیه به ترکیه منتشر نشده، اما آمارهای ۱۰ ماهه اداره تنظیم انرژی ترکیه از واردات ۱۸.۴ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی روسیه خبر داده که ۱.۱ میلیارد متر مکعب بیشتر از دور مشابه سال ۲۰۲۲ است.
شرکت گازپروم روسیه پارسال در مجموع کمی بیش از ۹۱ میلیارد متر مکعب صادرات گاز داشت که ۳۰ درصد کمتر از سال ۲۰۲۲ است.
آژانس بینالمللی انرژی روز جمعه با انتشار گزارشی اعلام کرد کل تولید گاز روسیه در سال گذشته نسبت به دوران پیش از تهاجم نظامی به اوکراین حدود ۱۲۲ میلیارد متر مکعب کاهش یافته است.
صادرات گاز روسیه نیز به کمترین میزان از اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی سقوط کرده است.