در سال ۱۳۸۹ نیز همانند سال‌های گذشته، سینمای ایران با فیلم‌های داستانی و مستند خود در جشنواره‌های متفاوتی حضور داشت؛ از جشنواره فیلم برلین گرفته تا جشنواره فیلم‌های مستند «وان ورلد» جمهوری چک.
سینمای ایران در برخی از این جشنواره‌ها افتخار آفرین بود و در برخی دیگر اثباتی بود برای پویایی این حوزه علیرغم تمامی موانع و دشواری‌ها.
اگرچه پرداختن به تمامی جوانب این عرصه در این مقال نمی‌گنجد، اشاره‌ای هر چند گذرا به برخی از دستآوردها و حواشی سینمای ایران خالی از لطف نیست.
موفقیت فیلمسازان ایرانی در جشنواره‌های بین‌المللی
با نگاهی به دستاوردهای هنری سال ۸۹، به جرئت می‌توان موفقیت فیلم «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین را، شیرین‌ترین واقعه سینمایی سال تلقی کرد؛ فیلمی که سه جایزه اصلی این جشنواره، خرس طلایی و جایزه‌های بهترین بازیگر زن و مرد را به خود اختصاص داد.
اهدای جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم برلین به اصغر فرهادی
اصغر فرهادی که در سال ۲۰۰۹ نیز بخت دریافت خرس نقره‌ای این فستیوال را به خاطر کارگردانی فیلم «درباره الی» داست، در حالی خرس طلایی جشنواره برلین ۲۰۱۱ را دریافت کرد که کمی پیش از آن در گفت‌و گو با برنامه «هفت» شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی گفته بود که با توجه به پررنگ بودن مؤلفه‌های ایرانی در این فیلم، امکان دارد که تماشاگران خارج از کشور به اندازه «درباره الی» نتوانند با این فیلم ارتباط برقرار کنند.
ساره بیات، اصغر فرهادی و لیلا حاتمی در جشنواره فیلم برلینلیلا حاتمی، ساره بیات و سارینا فرهادی، بازیگران زن این فیلم و شهاب حسینی و پیمان معادی، بازیگران مرد این فیلم نیز با نقش‌آفرینی‌های خود دو خرس نقره‌ای بهترین بازیگری را از آن خود کردند.
اما این فیلم، تنها فیلم ایرانی نبود که در جشنواره برلین مورد توجه قرار گرفت. فیلم «باد و مه»، ساخته محمد علی طالبی نیز جایزه همبستگی و عدالت برلیناله را نصیب خود کرد؛ جایزه‌ای که برای نخستین بار در میان مجموعه جوایز این جشنواره جای گرفته است.
«باد و مه» داستان کودکی را روایت می‌کند که در دوران جنگ ایران و عراق بر اثر بمباران مادر خود را از دست داده و خود نیز بر اثر این انفجار قدرت شنوایی و گفتاری خود را از دست داده است که آقای طالبی امیدی به اکرن آن در ایران ندارد، چرا که به گفته وی «سلیقه پخش کننده‌ها و سینما دارها با این فیلم‌ها همخوانی ندارد».
عباس کیارستمی در جشنواره فیلم مونیخعباس کیارستمی، دیگر کارگردان نامدار ایرانی است که در سال ۱۳۸۹ خوش درخشید و با فیلم «رونوشت برابر اصل» جایزه خوشه طلایی، مهمترین جایزه جشنواره بین‌المللی ۲۰۱۰ وایادولید را از آن خود کرد.
این فیلم که روابط پیچیه زن و مرد را به تصویر می‌کشد در جشنواره‌های دیگری نظیر جشنواره فیلم کن، پوسان کره جنوبی، کارلووی‌واری جمهوری چک و همچنین مونیخ به نمایش در آمد و ژولیت بینوش به دلیل نقش آفرینی در این فیلم جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کن را از آن خود کرد.
تقدیر از مهدی منیری، کارگردان مستند تینار در جشنواره بین‌المللی کارلووی واریاگرچه این فیلم در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفت اما وزارت ارشاد جمهوری اسلامی اعلام کرد که «رونوشت برابر اصل» به دلیل پوشش نامناسب ژولیت بینوش و آمریکایی بودن شرکت توزیع آن اکران عمومی نخواهد شد.
علاوه بر این در اسپانیا، فیلم «زمزمه با باد» ساخته شهرام علیدی، کارگردان کرد زبان ایرانی نیز دو جایزه اصلی هشتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم «یورو عرب» را از آن خود کرد.
در جشنواره فیلم کارلووی واری جمهوری چک نیز، سه فیلم ایرانی خوش درخشیدند.
فیلم «چیزهایی هست که نمی‌دانی» ساخته فردین صاحب زمانی و مستند «تینار» به کارگردانی مهدی منیری جوایز ویژه هیئت داوران این جشنواره را از آن خود کردند و فیم «اوریون» از علی زمانی عصمتی نیز برنده جایزه «نِت بِک» این جشنواره شد.
در ایتالیا، فیلم کوتاه «اویان» به کارگردانی اسماعیل منصف جایزه بزرگ جشنواره سروینو را از آن خود کرد و فیلم کوتاه «ته تلخ قهوه» نیز جایزه بهترین فیلم برداری جشنواره فیلم شورتینی را دریافت کرد.
و در نهایت در پرتغال فیلم «دیگری» به کارگردانی مهدی رحمانی و نقش آفرینی مریلا زارعی و محمدرضا فروتن نیز برنده جایزه World Premier Prize جشنواره آوانکا شد.
حضور فیلم‌های ایران در جشنواره‌های مختلف بین‌المللی
علاوه بر موفقیت فیلمسازان ایرانی در جشنواره‌های مختلف، حضور فیلم‌های ایرانی متعدد در جشنواره‌های بین‌المللی نیز از دیگر نکات حائز اهمیت کارنامه سینمای ایران به شمار می‌رود.
در فروردین ماه سال جاری هفت فیلم ایرانی در جشنواره بین‌المللی فبیو فست پراگ، پایتخت جمهوری چک، به نمایش در آمدند؛ «آرام‌باش و تا هفت بشمار» از رامتین لوافی‌پور، «تهران من، حراج» از گراناز موسوی، «کسی از گربه‌های ایرانی خبر ندارد» ساخته بهمن قبادی، «تهرون» به کارگردانی نادر تکمیل همایون، «چاله» ساخته علی کریم، «زمزمه با باد» ساخته شهرام علیدی و «کشتزارهای سفید» از محمد رسول‌اف.
پوستر فیلم «چیزهایی هست که نمی‌دانی» با نقش آفرینی علی مصفا در کارلووی واریدر تیرماه نیز چهار فیلم ایرانی «چیزهایی هست که نمی‌دانی» فردین صاحب زمانی، «اوریون» ساخته علی زمانی عصمتی، «دویدن در میان ابرها» از امین فرج پور و مستند «تینار» ساخته مهدی منیری در جشنواره بین‌المللی کارلووی واری جمهوری چک به روی پرده رفتند.
مستند «سو فار» يا «تا کنون» ساخته احمد جلالی فراهانی، روزنامه نگار و مستندساز ايرانی، در جشنواره فیلم‌های مستند کپنهاگ دانمارک، که بزرگترین جشنواره فیلم‌های مستند در کشورهای اسکاندیناوی به شمار می‌رود، به نمایش در آمد.
روژان محمد، بازیگر کرد در نقش شیلان در فیلم «ماندوو»فیلم «ماندوو» اثر ابراهیم سعیدی، کارگردان ایرانی کردزبان نیز دیگر فیلمی است که در جشنواره‌های لوکارنو، سالونیک یونان و جشنواره فیلم دبی به روی پرده رفت.
جشنواره فیلم دبی علاوه بر فیلم ماندو، شش فیلم دیگر ساخته کارگردانان ایرانی را نیز به نمایش در آورد؛ «مرهم» از علیرضا داوود نژاد، «لطفا مزاحم نشوید» ساخته محسن عبدالوهاب، «گل‌های کرکوک» ساخته کارگردان کردزبان، فریبرز کامکاری، «شکارچی» از رفیع پیتز و مستند «امین» ساخته شاهین پرهامی.
نمایی از فیلم «شرایط» ساخته مریم کشاورز که در جشنواره فیلم های مستقل ساندنس حضور داشتفیلمهای «شرایط» ساخته مریم کشاورز که تجارب جنسی دو دختر نوجوان ایرانی را به تصویر می‌کشد و مستند «موج سبز» از علی صمدی احدی در جشنواره ساندنس به نمایش درآمدند.
«موج سبز» که همان‌طور که از نامش پیداست مستندی است در مورد وقایع پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران، علاوه جشنواره ساندنس در جشنواره‌های برلین و فیلم‌های مستند «وان‌ورلد» پراگ نیز به نمایش در آمد.
جشنواره «وان ورلد» پراگ همچنین میزبان دیگر مستند ایرانی «سلام راگبی» ساخته فرامرز بهشتی نیز بود؛ مستندی که از روزنه نگاه به مشکلات بازیکنان زن راگبی در ایران، معضلات زنان در جمهوری اسلامی را به تصویر می‌کشد.
در نهایت در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین نیز علاوه بر فیلم‌هایی از جعفر پناهی و دو فیلم «جدایی نادر از سیمین» و «باد و مه»، مستند کوتاه «گم و گور» ساخته محمدرضا فرزاد، «خانه فاطمه کجاست؟» از فریدون نجفی و انیمیشن «داستان‌های یک خطی ۶» ساخته بزاد فرهت به روی پرده رفت.
محکومیت جعفر پناهی و محمد رسول‌اف و اعتراض‌های گسترده به محکومیت پناهی
جعفر پناهی که پس از بازداشتش در اسفندماه سال گذشته و به دنبال آن محکومیت حبس شش ساله‌اش از شرکت در جشنواره‌های مختلف بازماند، اما حضورش در این جشنواره‌ها و جهان سینما با به نمایش در آمدن آثارش و ابتکارات متفاوت هنرمندان به خوبی احساس شد.
صندلی خالی جعفر پناهی در جشنواره فیلم کنجشنواره کن جعفر پناهی را به عنوان یکی از داوران بخش مسابقه این جشنواره برگزید.
در مراسم افتتاحیه جشنواره بین‌المللی کن، زمانی که آقای پناهی به دلیل حبس نتوانست در این جشنواره حضور پیدا کند، یکی از صندلی‌های هیئت داوران به احترام جعفر پناهی خالی گذاشته شد.
پس از کن، جشنواره فیلم ونیز نیز اعلام کرد که یکی از بخش‌های این جشنواره را با فیلم کوتاه «آکاردئون» پناهی آغاز خواهد کرد.
جشنواره فیلم ابوظبی نیز در مهرماه با نمایش «آکاردئون» کلید خورد.
خواندن نامه جعفر پناهی از زندان در جشنواره کن
ایزابلا روسلینی در کنار صندلی خالی جعفر پناهی، جشنواره فیلم برلین
این جشنواره همچنین در حمایت از جعفر پناهی و محمد رسول‌اف، میزگردی با باعنوان «سینمای سانسور» به محدودیت آزادی بیان در ایران اختصاص داد.
اصغر فرهادی، عباس کیارستمی و رفیع پیتز از جمله کارگردانان ایرانی هستند که در جشنواره‌های بین‌المللی خواستار آزادی جعفر پناهی شده‌اند.
علاوه بر این جشنواره‌های بین‌المللی و بسیاری از هنرمندان در ایران و سرتاسر جهان نیز به احکام صادر شده برای جعفر پناهی و محمد رسول‌اف را ابراز کرده‌اند.
جشنواره فیلم فجر و حواشی آن
در بیست و نهمین دوره از جشنواره فیلم فجر فیلم‌های «جرم» مسعود کیمیایی و «جدایی نادر از سیمین» هر کدام موفق به دریافت پنج سیمرغ شدند.
مسعود کیمیایی (راست) جایزه خود را از معاون سینمایی وزارت ارشاد میگیردمهدی هاشمی و ویشکا آسایش نیز سیمرغ‌های بهترین بازیگری را به خود اختصاص دادند.
همچنین مهناز افشار و حامد بهداد نیز برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگری نقش دوم شدند.
از دیگر جوایز این جشنواره می‌توان به اهدای سیمرغ بهترین صدابرداری به محمود کلاری نیز اشاره کرد.
اما جشنواره فجر با حواشی نیز همراه بود.
پیش از آغاز این جشنواره تعدادی از کارگردانان ایرانی از جمله، تهمینه میلانی، سیروس الوند و محمد علی طالبی از ایجاد ناگهانی بخش «نوعی نگاه» و قرار گرفتن فیلم‌هایشان در این بخش اعتراض کرده و اعلام کردند که فیلم‌های خود را از جشنواره خارج خواهند کرد.
ویشکا آسایش برای نقش آفرینی در «ورود آقایان ممنوع» برنده سیمرغ شدعلاوه بر این چندی پیش از آغاز جشنواره ناصر صفاریان، اسدالله نیک‌نژاد، انسیه شاه‌حسینی و شهریار بحرانی از داوری جشنواره فجر انصراف دادند.
از دیگر حاشیه‌های این جشنواره حضور حسن عباسی تحت عنوان «منتقد و کارشناس استراتژیک رسانه» در هیئت داوران این جشنواره بود؛ فردی که خود را رئیس موسسه‌ای با نام «مرکز بررسی‌های دکترینال امنیت بدون مرز» معرفی می‌کند.
اما جشنواره فجر نیز برای برخی از هنرمندان فضایی بود، هرچند تنگ، برای ابراز عقیده و اعلام نظر.
حامد بهداد زمانی که دیپلم افتخار این جشنواره را دریافت کرد از دستیابی به «شادی و آزادی بیشتر» ابراز امیدواری کرد.
محسن طنابنده، دیگر بازیگر سینمای ایران، هنگام دریافت دیپلم افتخار خود خواستار آزادی جعفر پناهی و بازگشت او به دامان سینما شد و پس از نشان دادن علامت پیروزی به تماشاگران صحنه را ترک کرد.
سخنان محسن طنابنده در مورد جعفر پناهی در جشنواره فیلم فجر
و در نهایت مسعود کیمیایی، پس از دریافت جایزه خود پشت تریبون جشنواره قرار گرفت و گفت: «من با کمال فروتنی، با کما تواضع، با این هفتاد سال سن، از تشکیلات قوه قضائیه می‌خواهم یک تجدید نظری برای جعفر پناهی بکنند.»
سینمای ایران در برخی از این جشنواره‌ها افتخار آفرین بود و در برخی دیگر اثباتی بود برای پویایی این حوزه علیرغم تمامی موانع و دشواری‌ها.
اگرچه پرداختن به تمامی جوانب این عرصه در این مقال نمی‌گنجد، اشاره‌ای هر چند گذرا به برخی از دستآوردها و حواشی سینمای ایران خالی از لطف نیست.
موفقیت فیلمسازان ایرانی در جشنواره‌های بین‌المللی
با نگاهی به دستاوردهای هنری سال ۸۹، به جرئت می‌توان موفقیت فیلم «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین را، شیرین‌ترین واقعه سینمایی سال تلقی کرد؛ فیلمی که سه جایزه اصلی این جشنواره، خرس طلایی و جایزه‌های بهترین بازیگر زن و مرد را به خود اختصاص داد.
اهدای جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم برلین به اصغر فرهادی
اصغر فرهادی که در سال ۲۰۰۹ نیز بخت دریافت خرس نقره‌ای این فستیوال را به خاطر کارگردانی فیلم «درباره الی» داست، در حالی خرس طلایی جشنواره برلین ۲۰۱۱ را دریافت کرد که کمی پیش از آن در گفت‌و گو با برنامه «هفت» شبکه سوم سیمای جمهوری اسلامی گفته بود که با توجه به پررنگ بودن مؤلفه‌های ایرانی در این فیلم، امکان دارد که تماشاگران خارج از کشور به اندازه «درباره الی» نتوانند با این فیلم ارتباط برقرار کنند.
اما این فیلم، تنها فیلم ایرانی نبود که در جشنواره برلین مورد توجه قرار گرفت. فیلم «باد و مه»، ساخته محمد علی طالبی نیز جایزه همبستگی و عدالت برلیناله را نصیب خود کرد؛ جایزه‌ای که برای نخستین بار در میان مجموعه جوایز این جشنواره جای گرفته است.
«باد و مه» داستان کودکی را روایت می‌کند که در دوران جنگ ایران و عراق بر اثر بمباران مادر خود را از دست داده و خود نیز بر اثر این انفجار قدرت شنوایی و گفتاری خود را از دست داده است که آقای طالبی امیدی به اکرن آن در ایران ندارد، چرا که به گفته وی «سلیقه پخش کننده‌ها و سینما دارها با این فیلم‌ها همخوانی ندارد».
این فیلم که روابط پیچیه زن و مرد را به تصویر می‌کشد در جشنواره‌های دیگری نظیر جشنواره فیلم کن، پوسان کره جنوبی، کارلووی‌واری جمهوری چک و همچنین مونیخ به نمایش در آمد و ژولیت بینوش به دلیل نقش آفرینی در این فیلم جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کن را از آن خود کرد.
علاوه بر این در اسپانیا، فیلم «زمزمه با باد» ساخته شهرام علیدی، کارگردان کرد زبان ایرانی نیز دو جایزه اصلی هشتمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم «یورو عرب» را از آن خود کرد.
در جشنواره فیلم کارلووی واری جمهوری چک نیز، سه فیلم ایرانی خوش درخشیدند.
فیلم «چیزهایی هست که نمی‌دانی» ساخته فردین صاحب زمانی و مستند «تینار» به کارگردانی مهدی منیری جوایز ویژه هیئت داوران این جشنواره را از آن خود کردند و فیم «اوریون» از علی زمانی عصمتی نیز برنده جایزه «نِت بِک» این جشنواره شد.
در ایتالیا، فیلم کوتاه «اویان» به کارگردانی اسماعیل منصف جایزه بزرگ جشنواره سروینو را از آن خود کرد و فیلم کوتاه «ته تلخ قهوه» نیز جایزه بهترین فیلم برداری جشنواره فیلم شورتینی را دریافت کرد.
و در نهایت در پرتغال فیلم «دیگری» به کارگردانی مهدی رحمانی و نقش آفرینی مریلا زارعی و محمدرضا فروتن نیز برنده جایزه World Premier Prize جشنواره آوانکا شد.
علاوه بر موفقیت فیلمسازان ایرانی در جشنواره‌های مختلف، حضور فیلم‌های ایرانی متعدد در جشنواره‌های بین‌المللی نیز از دیگر نکات حائز اهمیت کارنامه سینمای ایران به شمار می‌رود.
در فروردین ماه سال جاری هفت فیلم ایرانی در جشنواره بین‌المللی فبیو فست پراگ، پایتخت جمهوری چک، به نمایش در آمدند؛ «آرام‌باش و تا هفت بشمار» از رامتین لوافی‌پور، «تهران من، حراج» از گراناز موسوی، «کسی از گربه‌های ایرانی خبر ندارد» ساخته بهمن قبادی، «تهرون» به کارگردانی نادر تکمیل همایون، «چاله» ساخته علی کریم، «زمزمه با باد» ساخته شهرام علیدی و «کشتزارهای سفید» از محمد رسول‌اف.
مستند «سو فار» يا «تا کنون» ساخته احمد جلالی فراهانی، روزنامه نگار و مستندساز ايرانی، در جشنواره فیلم‌های مستند کپنهاگ دانمارک، که بزرگترین جشنواره فیلم‌های مستند در کشورهای اسکاندیناوی به شمار می‌رود، به نمایش در آمد.
جشنواره فیلم دبی علاوه بر فیلم ماندو، شش فیلم دیگر ساخته کارگردانان ایرانی را نیز به نمایش در آورد؛ «مرهم» از علیرضا داوود نژاد، «لطفا مزاحم نشوید» ساخته محسن عبدالوهاب، «گل‌های کرکوک» ساخته کارگردان کردزبان، فریبرز کامکاری، «شکارچی» از رفیع پیتز و مستند «امین» ساخته شاهین پرهامی.
«موج سبز» که همان‌طور که از نامش پیداست مستندی است در مورد وقایع پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران، علاوه جشنواره ساندنس در جشنواره‌های برلین و فیلم‌های مستند «وان‌ورلد» پراگ نیز به نمایش در آمد.
جشنواره «وان ورلد» پراگ همچنین میزبان دیگر مستند ایرانی «سلام راگبی» ساخته فرامرز بهشتی نیز بود؛ مستندی که از روزنه نگاه به مشکلات بازیکنان زن راگبی در ایران، معضلات زنان در جمهوری اسلامی را به تصویر می‌کشد.
در نهایت در جشنواره بین‌المللی فیلم برلین نیز علاوه بر فیلم‌هایی از جعفر پناهی و دو فیلم «جدایی نادر از سیمین» و «باد و مه»، مستند کوتاه «گم و گور» ساخته محمدرضا فرزاد، «خانه فاطمه کجاست؟» از فریدون نجفی و انیمیشن «داستان‌های یک خطی ۶» ساخته بزاد فرهت به روی پرده رفت.
محکومیت جعفر پناهی و محمد رسول‌اف و اعتراض‌های گسترده به محکومیت پناهی
جعفر پناهی که پس از بازداشتش در اسفندماه سال گذشته و به دنبال آن محکومیت حبس شش ساله‌اش از شرکت در جشنواره‌های مختلف بازماند، اما حضورش در این جشنواره‌ها و جهان سینما با به نمایش در آمدن آثارش و ابتکارات متفاوت هنرمندان به خوبی احساس شد.
در مراسم افتتاحیه جشنواره بین‌المللی کن، زمانی که آقای پناهی به دلیل حبس نتوانست در این جشنواره حضور پیدا کند، یکی از صندلی‌های هیئت داوران به احترام جعفر پناهی خالی گذاشته شد.
پس از کن، جشنواره فیلم ونیز نیز اعلام کرد که یکی از بخش‌های این جشنواره را با فیلم کوتاه «آکاردئون» پناهی آغاز خواهد کرد.
جشنواره فیلم ابوظبی نیز در مهرماه با نمایش «آکاردئون» کلید خورد.
خواندن نامه جعفر پناهی از زندان در جشنواره کن
پس از آن فستیوال برلین نیز جعفر پناهی را به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران خود برگزیده و در اعتراض به عدم امکان حضور وی در این جشنواره، یک صندلی خالی را در گروه داوران به وی اخصاص داده و در هر بخش از جشنواره نیز یکی از فیلم‌های وی را به نمایش در آوردند.
اصغر فرهادی، عباس کیارستمی و رفیع پیتز از جمله کارگردانان ایرانی هستند که در جشنواره‌های بین‌المللی خواستار آزادی جعفر پناهی شده‌اند.
علاوه بر این جشنواره‌های بین‌المللی و بسیاری از هنرمندان در ایران و سرتاسر جهان نیز به احکام صادر شده برای جعفر پناهی و محمد رسول‌اف را ابراز کرده‌اند.
جشنواره فیلم فجر و حواشی آن
در بیست و نهمین دوره از جشنواره فیلم فجر فیلم‌های «جرم» مسعود کیمیایی و «جدایی نادر از سیمین» هر کدام موفق به دریافت پنج سیمرغ شدند.
همچنین مهناز افشار و حامد بهداد نیز برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگری نقش دوم شدند.
از دیگر جوایز این جشنواره می‌توان به اهدای سیمرغ بهترین صدابرداری به محمود کلاری نیز اشاره کرد.
اما جشنواره فجر با حواشی نیز همراه بود.
پیش از آغاز این جشنواره تعدادی از کارگردانان ایرانی از جمله، تهمینه میلانی، سیروس الوند و محمد علی طالبی از ایجاد ناگهانی بخش «نوعی نگاه» و قرار گرفتن فیلم‌هایشان در این بخش اعتراض کرده و اعلام کردند که فیلم‌های خود را از جشنواره خارج خواهند کرد.
از دیگر حاشیه‌های این جشنواره حضور حسن عباسی تحت عنوان «منتقد و کارشناس استراتژیک رسانه» در هیئت داوران این جشنواره بود؛ فردی که خود را رئیس موسسه‌ای با نام «مرکز بررسی‌های دکترینال امنیت بدون مرز» معرفی می‌کند.
اما جشنواره فجر نیز برای برخی از هنرمندان فضایی بود، هرچند تنگ، برای ابراز عقیده و اعلام نظر.
حامد بهداد زمانی که دیپلم افتخار این جشنواره را دریافت کرد از دستیابی به «شادی و آزادی بیشتر» ابراز امیدواری کرد.
محسن طنابنده، دیگر بازیگر سینمای ایران، هنگام دریافت دیپلم افتخار خود خواستار آزادی جعفر پناهی و بازگشت او به دامان سینما شد و پس از نشان دادن علامت پیروزی به تماشاگران صحنه را ترک کرد.
سخنان محسن طنابنده در مورد جعفر پناهی در جشنواره فیلم فجر
و در نهایت مسعود کیمیایی، پس از دریافت جایزه خود پشت تریبون جشنواره قرار گرفت و گفت: «من با کمال فروتنی، با کما تواضع، با این هفتاد سال سن، از تشکیلات قوه قضائیه می‌خواهم یک تجدید نظری برای جعفر پناهی بکنند.»
