خبرگزاری بلومبرگ در مقاله ای از تلاش دولت ایران برای جلب میلیاردها دلار در آمریکا خبر داده و می گوید که حمید بیگلری از مقام های پیشین بانک بزرگ «سیتی‌گروپ» مامور انجام چنین ماموریتی شده است.
بلومبرگ می نویسد که جمهوری اسلامی اعلام کرده که برای ترمیم خرابی های ناشی از سال‌ها انزوای بین المللی، ایران تا مدت‌ها نیازمند سالانه ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خواهد بود، یک بلندپروازی ناممکن برای کشوری که حتی پس از برچیدن تحریمها نیز برای سرمایه گذاران خارجی، سرزمینی سرشار از ابهام و هراس انگیز خواهد بود.
با این حال حمید بیگلری آمریکایی ایرانی‌تبار ۵۷ ساله و آموزش‌یافته دانشگاه معروف کُرنل که تا چندی پیش از مدیران ارشد بانک «سیتی گروپ» بود، فرد برگزیده حسن روحانی برای انجام این مهم است.
آقای بیگلری در جامعه مالی و بانکی نیویورک شخص شناخته‌شده و بااعتباری است که دو سال پیش از انقلاب اسلامی زادگاهش را به سوی آمریکا ترک کرد و پس از وقوع انقلاب هرگز به ایران بازنگشت تا این که حسن روحانی به ریاست جمهوری انتخاب شد و اکنون با افزایش نفوذ او در تهران، پی در پی برای حضور در بانک مرکزی ایران، دعوت‌نامه‌هایی دریافت می کند.
حمید بیگلری در مصاحبه ای می گوید که به سترگی چالش پیش رو آگاه است. او می گوید: «ایران دوره طلایی جهانی شدن طی دهه ۹۰ میلادی تا سال ۲۰۰۸ را از دست داد، دورانی که بسیاری از کشتی‌شکستگان به ساحل عافیت رسیدند و ایران دیگر نمی تواند موج بعدی را از دست بدهد.»
سرمایه‌گذاری خارجی، ضرورتی حیاتی
در دوره ای که گفت‌وگوهای هسته ای ایران با قدرتهای بزرگ جهان جریان داشت و بویژه پس از حصول توافق برجام، مقام های دولتی و بازرگانی جمهوری اسلامی در فرصتهای گوناگون، از امتیازهای کم نظیر سرمایه گذاری خارجیان در ایران می گفتند.
در هفته های اخیر از حسن روحانی تا وزیران کابینه اش و افراد غیردولتی در عرصه صنعت و تجارت ایران، بویژه بر آمادگی جلب سرمایه‌گذاران آمریکایی و اروپایی تاکید می کنند.
- آقای روحانی گفته است که برای سرمایه گذاران آمریکایی در ایران محدودیتی وجود ندارد.
- حسین زمانی نیا معاون وزارت نفت جمهوری اسلامی در کنفرانس اقتصادی اخیر در وین پایتخت اتریش بر پتانسیل میادین نفت و گاز ایران برای سرمایه گذاری ۱۸۵ میلیارد دلاری تاکید کرد.
- محسن جلال پور، رئیس اتاق بازرگانی ایرانی در اوایل ماه جاری آبان از اعلام آمادگی برای سرمایه گذاری میلیاردی خارجی خبر داد.
مقام های ایرانی و کارشناسان اقتصادی هم بر نیاز مفرط ایران به تزریق میلیاردها دلار به صنایع گوناگون تاکید دارند. صنایعی که برای رونق گرفتن و ایجاد شغل برای انبوه بی‌شمار بیکاران، به سرمایه و تکنولوژی مدرن به مثابه خون تازه ای محتاجند.
به گفته حمید بیگلری، این بانکدار سرشناس ایرانی‌آمریکایی، اقتصاد مطرود ایران، در واقع به نوعی گیرایی حساسی برای سرمایه گذاران محسوب می شود، چرا که ایران کشوری است با هشتاد میلیون مصرف‌کننده که از کالاهای با کیفیت و خدمات شایسته محروم بوده است.
عوامل بازدارنده
ولی بلومبرگ این نکته را یادآور شده که حتی با اجرایی شدن برجام که در آستانه نوروز آینده عملی خواهد شد، در ایران عوامل بازدارنده چندی وجود دارد که موجب انصراف سرمایه گذاران خارجی می شود. نهادهای سایه وار دولتی، بخش مهمی از اقتصاد این کشور را کنترل می کنند و سیستم قضایی جمهوری اسلامی، در قبال خارجیان رفتاری یک سویه، نامتقارن و انحرافی دارد.
علاوه براین عوامل، گزارش بانک جهانی می گوید که در زمینه سهولت تجارت در میان ۱۸۹ کشور جهان، ایران در ردیف ۱۳۰ قرار دارد، بسیار پایین تر از همسایه خود عربستان سعودی که در مرتبه ۴۹ ایستاده و یا امارات متحده عربی که در رده ۲۲ است. اضافه بر این عوامل، اعتباری هم بر اجرای کامل توافق اتمی نیست و ممکن است در آینده، عناصری در جمهوری اسلامی آن را برهم بزنند و تحریمها بار دیگر تجدید شوند.
بلومبرگ همچنین اشاره می کند که هنگامی که کنگره آمریکا با توافق هسته ای مخالفت می کرد، حمید بیگلری لابی موثری را به سود توافق اتمی سازماندهی کرد و به تدوین نامه ای برای پشتیبانی مدیران بلندآوازه و سرشناس ایرانی – آمریکایی از توافق کمک کرد.
در پی دارایی های ایرانیان خارج
مقاله بلومبرگ در ادامه به ایرانیان مقیم خارج می پردازد و می افزاید که آقای بیگلری در پی جلب اینان برآمده و در این راه تابستان گذشته در برپایی کنفرانسی با نام «آی‌بریج» در برلین نقش موثری ایفا کرده است. [هدف این کنفرانس ایجاد پلی بین کارآفرینان ایرانی در داخل ایران و کارآفرینان و سرمایه‌گذاران ایرانی و غیر ایرانی در اروپا و آمریکا اعلام شده بود.]
دولت ایران تخمین می زند که هفت میلیون ایرانی مقیم خارج از دارایی قابل توجهی در حدود دو هزار میلیارد دلار برخوردارند. با این حال بلومبرگ اضافه می کند که بسیاری از آنها به دلیل شرایطی که جمهوری اسلامی پس از انقلاب ایجاد کرد دل خوشی از آن ندارند و مایل به سرمایه گذاری در ایران نیستند.
رهبران حکومت ایران هم در موارد گوناگون این ایرانیان را خیانتکار نامیده اند. البته ممکن است روحانی فرد متفاوتی باشد. او در جریان سفر اخیرش به نیویورک [برای شرکت در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد] با ایرانیان تماس گرفت.
وحید علاقه‌بند بازرگان ایرانی‌تبار مقیم لندن که ارتباط بازرگانی با ایران هم دارد به بلومبرگ گفته است که حکومت‌گران ایران باید زیستن با ایرانیان مقیم خارج را بیاموزند.
حمید بیگلری خود یکی از نمونه های ایرانیان موفق در خارج است. او که در ۱۹۷۷ میلادی [دو سال پیش از انقلاب اسلامی] برای تحصیل در رشته ریاضیات و فیزیک به دانشگاه کُرنل آمد، با سقوط شاه از بازگشت به ایران خودداری کرد و در عوض در دانشگاه پرینستون در رشته دکترای فیزیک نجومی مشغول به آموزش شد و سپس در لابراتوار فیزیک پلاسما بکار پرداخت ولی در سال ۱۹۹۰ [۲۵ سال پیش] حرفه خود را تغییر داد و در سال ۲۰۰۰ [۱۵ سال پیش] به دعوت مدیر ارشد بانک معروف "سیتی" به این سازمان مالی پیوست و در بحران مالی‌ـ‌اقتصادی سال ۲۰۰۸ میلادی [هفت سال پیش] در صف مقدم مدیرانی قرار داشت که برای مقابله با بحران، تلاش می کردند.
ابهام در برابر بهره‌وری
در مقاله بلندبالای بلومبرگ، به چگونگی آشنایی بیگلری با روحانی و نخستین سفر او به زادگاهش ایران پس از ۳۷ سال دوری هم اشاره شده و آن گاه به این نکته پرداخته که منتقدان داخلی همچنان به پر و پای روحانی می پیچند و حضور بیگلری [در حلقه نردیکان روحانی] را هم متوجه شده اند.
بلومبرگ می افزاید که بیگلری هم مانند بسیاری از دانش آموختگان غرب، از سوی رسانه های محافظه‌کار ایران با عنوان «جاسوس» تحقیر شده است.
ولی در پایان مقاله گفته شده که همراه با منابع نفت، ایران چهارمین ذخیره بزرگ گاز جهان را داراست و بیگلری، [صنعت] پتروشیمی، زیرساختار صنعت جهانگردی و کالاهای مصرفی را سه بخش آماده برای سرمایه گذاری می داند و می گوید که دولت ایران باید دارایی های تحت کنترل خود را بفروشد، استقلال بیشتری برای بانک مرکزی قائل شود و در قوانین و مقررات مربوط به سرمایه گذاری خارجی بازبینی و تجدیدنظر کامل بکند.
به گفته آقای بیگلری انجام این موارد آسان نخواهد بود ولی هر آن چه در این زمینه انجام دهند، بهره‌وری سرشاری خواهد داشت.
