موضوع اصلی کتاب «سياست در ايران، گروه ها، طبقات و نوسازی»، نوشته جيمز آلبن بيل، که اخیرا منتشر شد، تحلیل ساختارهای طبقاتی و سیاسی ایران پیش از انقلاب اسلامی و کالبد شکافی آکادمیک سقوط استبداد پهلوی است. اما بسیاری از مباحثی که در این کتاب مطرح شده اند، به ویژه نقش لایه های اجتماعی متمایل به مدرنیته در سقوط استبداد، تضاد و مبارزه بلوک روشنفکران، طبقه متوسط و دانشجویان با شیوه های سنتی استبداد حکومتی و ناکارایی سرکوب و استبداد سنتی در مدیریت جامعه ای متحول، برخی از مهم ترین ابعاد جامعه کنونی ما را نیز تصویر و تحلیل می کنند.
جيمز بيل در كتاب سياست در ايران نشان می دهد که حتی رفرم اجتماعی و اقتصادی بزرگی چون «انقلاب سفید» در آغاز دهه چهل، با بندهایی چون «تقسیم اراضی بین روستاییان بی زمین و حق رای زنان»، که در کنار اهداف گوناگون خود «حفظ نظام» را نیز هدف گرفته بود، به دلیل ارائه محتوای نو در قالب کهن استبداد، ممنوعیت حضور و مشارکت نهادهای مستقل مردمی در عرصه سیاست و مبارزه بلوک روشنفکران، طبقه متوسط و دانشجویان با استبداد، نتوانست نظام و سلطنت پهلوی را حفظ کند.
مولف کتاب سیاست در ایران از پژوهشگران و مدرسان سرشناس ایران شناسی در آمریکا و در ایران نیز نامی آشنا است و بخش هایی از کتاب «عقاب و شیر» او در باره روابط آمریکا و ایران پیش از این به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
کتاب سیاست در ایران، در شش فصل با عنوان های ساختار اجتماعی ايرانی – اسلامی، روشنفكران حرفه ای- ديوان سالار طبقه جديد، براندازان ـ از خود بيگانگی نظام ايدئولوژيک، فن سالاران ـ سياست نارضايتی از روش كار، بند و بست چيان ـ دفاع از نظام شبكه ای و انقلاب سفيد ـ سياست حفظ نظام، تالیف شده و علی مرشدی زاد آن را به فارسی برگردانده است.
جيمز بيل در کتاب سیاست در ایران اصلاحات پهلوی دوم را در پیوند با صورت بندی طبقات در جامعه ایرانی بررسی و طرحی از صورت بندی و تحول طبقاتی جامعه ایرانی از دوران ساسانیان تا دهه های ۴۰ و ۵۰ خورشیدی به دست می دهد و در ادامه ظهور و رشد شتابان طبقه متوسط جدید، گرایش این طبقه به مدرنیته و تمایل آن به حضور فعال در تعیین سرنوشت جامعه و شکست برنامه های شاه ِ پهلوی را در مهار این طبقه بررسی می کند.
جيمز بيل در کتاب سیاست در ایران حد و اندازه های واقعی نقش اساسی و مهم حاشیه نشینان فقیر شهری را در سقوط استبداد سلطنتی تا حدی نادیده می گیرد اما در دو فصل آغازین کتاب خود نقش طبقه متوسط، روشنفکران و دانشجویان را در شکست استبداد به تفصیل بررسی و تحلیل کرده و نشان می دهد که روشنفكران ایرانی، به رغم شمار اندک خود، در مبارزه با استبداد و سقوط پهلوی دوم، نقشی موثر و اساسی داشتند.
مولف کتاب سیاست در ایران فصل سوم کتاب خود را به تحلیل جنبش دانشجویی اختصاص داده و بر آن است که این جنبش، به رغم سرکوب مدام و خشن، از زمینه های اصلی مبارزه علیه استبداد، از عوامل اصلی سقوط نظام شاهنشاهی پهلوی و بستر اصلی تولید و بازتولید تضاد نخبگان با نظام سیاسی بود.
فصل چهارم کتاب سیاست در ایران به تحلیل پدیده فساد در راس و بدنه حکومت و فصل پنجم به بررسی نقش فن سالارانی اختصاص یافته است که با وعده «اصلاح ساختار حکومتی از درون» به حکومت پیوستند و اما در عمل کاری جز تولید و آرایش استبداد و برخی «گام های کوچک اما نامهم» از عهده آنان بر نیامد، چرا که به نظر مولف شاه و فن‌سالاران حکومتی با زبانی نو از رشد و توسعه و پیشرفت و مدرنیزاسیون سخن می گفتند، اما در قالب یکی از کهن ترین و سنتی ترین اشکال استبداد عمل می کردند.
در آخرین فصل کتاب، انقلاب سفيد پهلوی دوم و برخی نتایج آن چون رشد شتابان طبقه متوسط شهری بررسی شده است.
جيمز آلبن بيل که به دوران انقلاب اسلامی چند سالی در ایران اقامت داشت، از سال ۱۹۶۸ تا ۱۹۸۶ استاد علوم سیاسی تطبیقی در دانشگاه تگزاس و از سال ۱۹۸۷ به بعد مدرس کالج های ويليام و ماری و ويليامز برگ بود.
جيمز بيل در كتاب سياست در ايران نشان می دهد که حتی رفرم اجتماعی و اقتصادی بزرگی چون «انقلاب سفید» در آغاز دهه چهل، با بندهایی چون «تقسیم اراضی بین روستاییان بی زمین و حق رای زنان»، که در کنار اهداف گوناگون خود «حفظ نظام» را نیز هدف گرفته بود، به دلیل ارائه محتوای نو در قالب کهن استبداد، ممنوعیت حضور و مشارکت نهادهای مستقل مردمی در عرصه سیاست و مبارزه بلوک روشنفکران، طبقه متوسط و دانشجویان با استبداد، نتوانست نظام و سلطنت پهلوی را حفظ کند.
مولف کتاب سیاست در ایران از پژوهشگران و مدرسان سرشناس ایران شناسی در آمریکا و در ایران نیز نامی آشنا است و بخش هایی از کتاب «عقاب و شیر» او در باره روابط آمریکا و ایران پیش از این به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
کتاب سیاست در ایران، در شش فصل با عنوان های ساختار اجتماعی ايرانی – اسلامی، روشنفكران حرفه ای- ديوان سالار طبقه جديد، براندازان ـ از خود بيگانگی نظام ايدئولوژيک، فن سالاران ـ سياست نارضايتی از روش كار، بند و بست چيان ـ دفاع از نظام شبكه ای و انقلاب سفيد ـ سياست حفظ نظام، تالیف شده و علی مرشدی زاد آن را به فارسی برگردانده است.
جيمز بيل در کتاب سیاست در ایران اصلاحات پهلوی دوم را در پیوند با صورت بندی طبقات در جامعه ایرانی بررسی و طرحی از صورت بندی و تحول طبقاتی جامعه ایرانی از دوران ساسانیان تا دهه های ۴۰ و ۵۰ خورشیدی به دست می دهد و در ادامه ظهور و رشد شتابان طبقه متوسط جدید، گرایش این طبقه به مدرنیته و تمایل آن به حضور فعال در تعیین سرنوشت جامعه و شکست برنامه های شاه ِ پهلوی را در مهار این طبقه بررسی می کند.
جيمز بيل در کتاب سیاست در ایران حد و اندازه های واقعی نقش اساسی و مهم حاشیه نشینان فقیر شهری را در سقوط استبداد سلطنتی تا حدی نادیده می گیرد اما در دو فصل آغازین کتاب خود نقش طبقه متوسط، روشنفکران و دانشجویان را در شکست استبداد به تفصیل بررسی و تحلیل کرده و نشان می دهد که روشنفكران ایرانی، به رغم شمار اندک خود، در مبارزه با استبداد و سقوط پهلوی دوم، نقشی موثر و اساسی داشتند.
مولف کتاب سیاست در ایران فصل سوم کتاب خود را به تحلیل جنبش دانشجویی اختصاص داده و بر آن است که این جنبش، به رغم سرکوب مدام و خشن، از زمینه های اصلی مبارزه علیه استبداد، از عوامل اصلی سقوط نظام شاهنشاهی پهلوی و بستر اصلی تولید و بازتولید تضاد نخبگان با نظام سیاسی بود.
فصل چهارم کتاب سیاست در ایران به تحلیل پدیده فساد در راس و بدنه حکومت و فصل پنجم به بررسی نقش فن سالارانی اختصاص یافته است که با وعده «اصلاح ساختار حکومتی از درون» به حکومت پیوستند و اما در عمل کاری جز تولید و آرایش استبداد و برخی «گام های کوچک اما نامهم» از عهده آنان بر نیامد، چرا که به نظر مولف شاه و فن‌سالاران حکومتی با زبانی نو از رشد و توسعه و پیشرفت و مدرنیزاسیون سخن می گفتند، اما در قالب یکی از کهن ترین و سنتی ترین اشکال استبداد عمل می کردند.
در آخرین فصل کتاب، انقلاب سفيد پهلوی دوم و برخی نتایج آن چون رشد شتابان طبقه متوسط شهری بررسی شده است.
جيمز آلبن بيل که به دوران انقلاب اسلامی چند سالی در ایران اقامت داشت، از سال ۱۹۶۸ تا ۱۹۸۶ استاد علوم سیاسی تطبیقی در دانشگاه تگزاس و از سال ۱۹۸۷ به بعد مدرس کالج های ويليام و ماری و ويليامز برگ بود.
