در حالی که کشور مصر بار ديگر دو جنبش رقيب فتح و حماس را به مذاکرات آشتی جويانه دعوت کرده، آينده سياسی محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی، در هاله ای از ابهام قرار گرفته است.
سازمان حماس همچنان اصرار می ورزد که از نهم ژانويه ۲۰۰۹ ، يعنی چهار ماه ديگر، دوران رياست عباس به پايان می رسد و او را دیگر به رسميت نخواهد شناخت.
در این میان، يکی از مسایل پیش روی محمود عباس، فلج بودن پارلمان فلسطين است.
پس از آنکه در اواخر ژوئن ۲۰۰۶، گيلعاد شاليط، سرباز اسرائيلی، در جريان حمله چريک های حماس به يک مقر نظامی درون خاک اسرائيل به گروگان گرفته شد، اسرائيل اقدام به زندانی کردن بسياری از رهبران حماس کرد.
عزيزالدوبک، رييس پارلمان فلسطينی، مهمترين مقامی است که در این عمليات اسرائيل زندانی شد.
ژوئن سال بعد، ۲۰۰۷، اختلافات داخلی حماس و فتح تا به آنجا رسيد که به درگیری های مسلحانه شديد ميان نيروهای آنان در غزه انجامید و صدها نفر در چند هفته کشته شدند. در پی این درگیری ها، نوار غزه به اختيار کامل حماس درآمد و فتح از آنجا بيرون رانده شد.
در حال حاضر، کرانه باختری رود اردن تحت کنترل فتح قرار دارد.
در این حال، فلج بودن پارلمان، به محمود عباس امکان داد که با يک فرمان ويژه، دولت اسماعيل هنيه و اکثريت حماس را منحل و آن را غير قانونی اعلام کند و دولت تازه ای تشکيل دهد. اما دولت جديد با نخست وزيری سلام فياض، تنها در کرانه باختری از قدرت برخوردار است.
همچنین طبق فرمان ويژه ديگری که محمود عباس صادر کرد، انتخابات بعدی رياست جمهوری و پارلمانی به جای آنکه جداگانه برگزارشوند، بايد همزمان و در يک روز صورت گيرند.
تا پيش از صدور اين فرمان، انتخابات رياست جمهوری باید در ژانويه ۲۰۰۹ و انتخابات پارلمانی در ژانويه ۲۰۱۰ انجام می گرفتند.
اما براساس فرمان جديد، دوران رياست جمهوری چهار ساله محمود عباس يک سال طولانی تر می شود و تا ژانويه ۲۰۱۰ ادامه می يابد.
این فرمان از سوی شورای ملی فلسطين و شورای انقلابی جنبش فتح به رسمیت شناخته شده است.
اما حماس اکنون اعلام کرده است که این فرمان «يکجانبه» را قبول ندارد و از نهم ژانويه ۲۰۰۹ رياست جمهوری عباس را به رسميت نمی شناسد.
حال، محمود عباس به سختی مردد است که آيا امکان مشارکت دوباره حماس را در انتخابات بعدی برای رياست جمهوری و پارلمانی مطرح کند و يا اينکه اين سازمان را به دليل مشکلاتی که ايجاد شده است، از مشارکت محروم کند.
«اعتصاب در غزه»
حماس اين روزها در حال برخورد با پرستاران، پزشکان و معلمانی است که در غزه اعتصاب کرده اند. اعتصابيون می گويند، به دليل آنکه از فتح طرفداری کرده اند، با برخورد حماس مواجه شده اند.
شماری از اعتصابيون نيز وابسته به سازمان افراطی «جهاد اسلامی» هستند. آنها نيز می گويند، حماس در حق آنان تبعيض روا می دارد و «بيش از حد در امور دانشگاه ها و مراکز ديگر دخالت می کند.»
اين در حالی است که دولت سلام فياض ناچار است حقوق ده ها هزار کارمند و معلم اهل غزه را به حساب آنها واريز کند.
در این شرایط، احتمال در گرفتن هرج و مرج سياسی شديد درسرزمين های فلسطينی، که موجب فروپاشی تشکيلات خودگردانی پس از ۱۴ سال از برپایی اش شده، اسرائيل را عميقا نگران کرده است.
اسرائيل در ماه های اخير اقداماتی را با هدف «تقويت موقعيت محمود عباس» انجام داده و تا کنون بيش از هزار و ۵۰۰ زندانی امنيتی فلسطينی را آزاد کرده است.
اسرائيل در روزهای اخير همچنين امکان داد که کشور اردن هاشمی بيش از يک هزار قبضه اسلحه و تيربار وارد کرانه باختری کند و آنرا در اختيار نيروهای امنيتی فلسطينی بگذارد.
صلاح البردويل، يک مقام حماس در غزه، می گويد: «عرفات مهره بهتری بود. محمود عباس در اين چهار سال چه چيزی ازاسرائيل گرفته است؟»
به گفته او، اهود اولمرت، نخست وزیر اسرائیل، به خود اجازه می دهد در برابر دوربين ها، عباس را «مواخذه» کند و از او بپرسد: «وقتی به لبنان رفتی چرا با سمير قنطار ديدار کردی؟» و عباس به لکنت زبان می افتد و در جواب می گويد: «من نمی خواستم. خودش ناگهان به دیدارم آمد.»
نخست وزير اسرائيل که هر روز امکان کناره گیری اش از اين مقام جدی تر می شود، تقريبا هر دو هفته يک بار با محمود عباس ملاقات می کند. شيمون پرز، رییس جمهوری اسرائیل، نيز با او ديدارمی کند. اما سازمان های اطلاعاتی اسرائيل می گويند، هر اقدامی که برای «تقويت موقعيت» آقای عباس شده، او را تقويت نکرده است.
روزنامه اسرائيلی «معاريو» در این خصوص نوشت: مقامات اسرائيلی در نشست های پشت درهای بسته، آقای عباس را «مرغ پا درهوا» می نامند و نگرانند که حکومت فلسطينی ازبين برود، و افزون بر غزه، کرانه باختری نيز به زودی تبديل به «حماسستان» شود و همه معادلات برهم بخورد.
در این حال، اسرائیل خود را با دو گزینه مواجه می بیند.
يک گزينه، مشارکت دادن حماس در امور و احتمال پيروزی آن است. درآن صورت، اسرائيل و جهان بايد رسما با رييس جمهوری منتخب حماس که ممکن است اسماعيل هنيه باشد، گفت و گو کند.
گزينه دوم، خارج کردن حماس از میدان است که از هم اکنون حماس، با اطمينان زياد، آن را «غير ممکن» دانسته و به سختی نسبت به عواقب آن هشدار داده است.
