احمد قصابان، مجيد توکلی و احسان منصوری، سه عضو انجمن اسلامی دانشگاه پلی تکنيک، اميرکبير، روز بيست و سوم مرداد، پس از تحمل ۱۵ ماه زندان به طور مشروط از زندان آزاد شدند.
اين سه فعال دانشجويی به اتهام چاپ و توزيع نشريات دانشجويی که مقامات جمهوری اسلامی می گفتند در آنها به مقدسات اسلام توهين شده است، بازداشت شده بودند.
اين در حالی بود که دانشجويان اين نشريات را جعلی خوانده بودند.
علی افشاری، فعال حقوق بشر در واشينگتن و از رهبران پيشين جنبش دانشجويی ايران، در گفت و گويی با راديو فردا، در مورد آزادی اين سه فعال دانشجويی، و برخورد جمهوری اسلامی با فعالان دانشجویی شرکت کرده است.
سه فعال دانشجويی، احمد قصابان، مجيد توکلی و احسان منصوری، از زندان آزاد شده اند. ارزيابی شما از آزادی آنها چيست؟
در روزهايی که فشار بر دانشجويان افزايش پيدا کرده است، اين اتفاق بسيار خجسته و خوبی بود که کل فضای دانشجويی کشور را گرفت.
در همين ارتباط، می توان گفت عملا جشنی غير رسمی به خصوص در دانشگاه پلی تکنيک، امير کبير، برای آزادی اين سه دانشجويی که ناجوانمردانه و به ناحق در زندان به سر بردند، برقرار شده است.
ولی همانطور که می دانيد، اين سه دانشجو بعد از ۱۵ ماه که در زندان بودند، به طور مشروط آزاد شدند و در اين مدت هم گزارش هايی درباره شکنجه شديد آنها انتشار يافت.
دو مسئله را بايد از هم تفکيک کرد. يکی، خواست آزادی اين سه دانشجو بود، که اگر دقت کنيد، در تمامی تجمع ها و حرکت های اعتراضی دانشجويی، به صورت جدی مطرح بود.
يعنی در اين ۱۵ ماه، اين سه دانشجو تقريبا به سمبل دانشجويان تبديل شده بودند.
بله، دقيقا. آنها به سمبل خواسته ها و مطالبات دانشجويان تبديل شده بودند، اما مسئله ديگر، اعاده حيثيت و جبران ظلم رفته بر اين سه دانشجو است، که اساس اين اتهام وارد شده به آنان، ساختگی و جعلی بود.
علی افشاری، فعال حقوق بشر
آنها قربانی يک سناريوی امنيتی با هدف زمينگير کردن جنبش دانشجويان مستقل در دانشگاه امير کبير شدند و در نهايت هم ۱۵ ماه وقت و زندگی آنها در پشت ديوارهای زندان تلف شد.
مسئله مهم، مطالبه ای است که برقرار است و فکر می کنم که اين آزادی، به معنای فراموشی آن نيست و سزاوار اين افراد، آزادی مطلق هست و نه آزادی مشروط.
شما گفتيد که هدف از بازداشت اين سه دانشجو، درحقيقت، زمينگير کردن فعالان دانشجويی و به نوعی، توقف اينگونه فعاليت ها بود. فکر می کنيد واقعا، اين نوع اقداماتی که از سوی مسئولان صورت می گيرد، باعث شده است که چنين اتفاقی پيش بيايد، يعنی دانشجويان کمتر فعاليت سياسی کنند؟
اتفاقا نتيجه کاملا برعکس بوده است. اين همه هياهو شد و می دانيد که از ابتدا به دليل توهين به مقدسات، خواهان اعدام اين افراد بودند. به رغم آن هياهوها و راه پيمايی های زنجيره ای که به راه افتاد و انجام شد، روسياهی به زمستان ماند و برنامه ريزان و طراحان آنها بازنده شدند.
به هرحال، درست است که، اين افراد ۱۵ ماه به ناحق در اسارت باقی ماندند و فشارهای زيادی به دانشجويان دانشگاه اميرکبير وارد شد و آنها مورد توهين و هتک حرمت قرار گرفتند.
ولی در پايان کار می بينيم که اينها با سربلندی آزاد شدند و اصلا اين حکومت است که هزينه های سنگينی پرداخت کرد و روند حوادث هم در طول اين مدت نشان داد که نه تنها حرکت های اعتراضی دانشجويان کمتر نشد، بلکه آهنگ آن گسترده تر و مطالبات دانشجويان نیز راديکال تر شد.
در حال حاضر، دوباره شاهد برخوردهايی با دانشجويان هستيم. نه فقط در تهران، بلکه در شهرهای ديگر هم گزارش هايی در همين خصوص منتشر شده است. اين در حاليست که به زودی هم سال جديد تحصيلی آغاز می شود. آيا احتمال دارد اينگونه برخوردها تشديد شود؟
حکومت همواره از تابستان و فرصت تعطيلی دانشگاه ها سوء استفاده کرده و به تصفيه حساب با فعالان دانشجويی پرداخته است.
مجموعه برخوردهايی هم که امسال در شهرهای مشهد، زنجان، تبريز و تهران، بخصوص دانشگاه آزاد، شاهد بوديم، ازجمله همين انتفام گيری ها بود که با هدف اخلال در روند طبيعی فعاليت های دانشجويی صورت می گيرد.
اگر دقت کنيد، در اواخر ترم گذشته حرکت های اعتراضی دانشجويی با اهداف صنفی گسترش بسياری پيدا کرده بود و اين باعث نگرانی حکومت شده است.
من فکر می کنم، سياست حکومت بيشتر حرکتی مهار کننده است تا از دامنه فعاليت های اعتراضی دانشجويان، بخصوص در ترم آينده بکاهد و آنها را به جای اينکه در موضع تهاجمی قرار گيرند، در حالت دفاعی قرار دهند.
آیا فکر می کنيد اينگونه اقدامات، نتيجه معکوس خواهد داشت؟
به طور قطع. درميان مدت و درازمدت، نتيجه معکوس خواهد داشت.
همانگونه که می بينيد، اين نوع بازداشت ها، که حکومت در نهايت چاره ای جز آزاد کردن اين افراد را ندارد، اراده و ميل به مقاومت و ميل به فعاليت را در دانشجويان گسترش می دهد و در دراز مدت نيز ترس و هراس آنها را از زندان می ريزد.
به طور قطع، اين ۲۰ عزيز و دانشجويی که در تابستان بازداشت شدند، دير يا زود، به جرگه همين سه دانشجوی آزاد شده پلی تکنيکی خواهند پيوست و در اين بين، اين نيروهای امنيتی و کسانی که فکر می کنند با همين بگير و ببند ها، می توانند آنگونه که می پسندند، فضای دانشجویی را کنترل کنند، هستند که دچار مشکل می شوند. زيرا به هر صورت، جريان دانشجويی مسير خود را ادامه خواهد داد.
