صندوق بين المللى پول در سند چشم اندازى كه روز دوشنبه از اقتصاد منطقه خاورميانه و آسياى ميانه منتشر كرد رشد توليد ناخالص داخلى منطقه را در سال جارى ميلادى به طور متوسط شش و نيم در صد و در سال آينده ميلادى شش در صد پيش بينى كرد.
در باره تاثيرات احتمالى بحران مالى جهانى بر اقتصاد هاى منطقه، كارشناسان صندوق بين المللى پول بر اين باورند كه كشورهاى حوزه خاورميانه و آسياى ميانه از انعطاف لازم براى مقابله با اين بحران برخوردارند.
چشم انداز اقتصادى صندوق بين المللى پول با بررسى ۳۰ كشور منطقه پيش بينى مى كند كه نرخ تورم به طور متوسط در منطقه به ۱۵ در صد در سال جارى برسد هرجند كه اين خوشبينى ممكن است سال آينده ميلادى كمى كاهش يابد.
برابر سند چشم انداز اقتصادى صندوق بين المللى پول، رشد توليد ناخالص داخلى ايران زير نرخ متوسط منطقه خواهد بود و در سال آينده به حدود پنج در صد مى رسد.
نرخ تورم ۲۵ در صدى ايران، برابر پيش بينى هاى صندوق بين المللى پول، با كمى كاهش به حدود ۲۳ در صد در سال آينده ميلادى مى رسد كه بالاترين نرخ در ميان كشورهاى خاورميانه و آسياى ميانه خواهد بود.
روز دوشنبه در ايران روز ملى صادرات جشن گرفته شد و صادر كنندگان نمونه، جوايزى دريافت كردند. محمود احمدى نژاد، رييس جمهورى در اين مراسم خبر از تسهيلات پنج ميليارد دلارى به صادر كنندگان داد.
آقاى احمدى نژاد ابراز اميدوارى كرد كه حجم صادرات غير نفتى ايران از۲۰ ميليارد دلار به ۵۰ ميليارد دلار برسد.
افزايش شمار بيكاران
به گفته محمد جهرمى، وزير كار و امور اجتماعى جمهورى اسلامى، شمار بيكاران در ايران به سه ميليون نفر رسيده است.
سخنان وزير كار و امور اجتماعى در مورد شمار بيكاران در ايران در شرايطى ابراز مى شود كه وى سه ماه پيش اعلام كرده بود كه شمار بيكاران در ايران حدود دو ميليون و ۶۰۰ هزار نفر است.
به گفته آقاى جهرمى، آمارها نشان مى دهد كه از سه ميليون بيكار كشور، دو ميليون و چهارصد هزار نفر جوان هستند.
در باره انگيزه طرح اين آمارها از سوى وزير كار و اينكه چرا برخلاف گفته هاى پيشين وى آمار بيكارى اين اندازه افزايش نشان مى دهد، حيدر حاج اسماعيلى، تحليلگر مسائل كارگرى در تهران به راديو فردا مى گويد: «از آنجا كه سياست هاى اقتصادى دولت نهم ناكارآمد بوده است و نتوانسته اشتغال زايى كند، همچنان كه مرسوم است، تقصير به گردن ديگران انداخته مى شود.»
به باور آقاى حاج اسماعيلى، «طرح كمك به بنگاه هاى زود بازده موفق نبوده است. از سوى ديگر با تحليل هايى كه بانك مركزى انجام داد، به اين نتيجه رسيد كه بنگاه هاى زود بازده كارآيى لازم اقتصادى را ندارند و دادن تسهيلات به آنها به تورم دامن مى زند كه اين مطلب يك اختلاف مهم ميان وزير كار و بانك مركزى بوده است.»
به گفته وى، «مبارزه با بيكارى نياز به برنامه هايى فراتر از بنگاه هاى زود بازده نياز دارد.»
ادامه بحران مالى در جهان
به رغم تصميم دولت هاى اروپا و آمريكا و تصويب بسته هاى صدها ميليارد دلارى نجات براى بازگرداندن اعتماد به بازار مالى و پولى در جهان، ظاهرا بانك ها همچنان در استفاده از اين بسته هاى نجات مردد هستند. اما پس از اين گام هاى اوليه، اكنون دولت ها در كشورهاى گوناگون در تلاشند با شناسايى دلايل پيدايش اين بحران، راهكارهاى دراز مدتى براى پيشگيرى از چنين بحرانى پيدا كنند.
از جمله رييس جمهورى فرانسه كه رياست دوره اى اتحاديه اروپا را بر عهده دارد، پيشنهاد تشكيل يك حكومت اقتصادى در اروپا داده است كه سياست هاى مالى و پولى اين اتحاديه را هماهنگ كند.
البته اين پيشنهاد بلافاصله با مخالفت قويترين قدرت اقتصادى اروپا، يعنى آلمان روبرو شد.
دكتر فريدون خاوند، تحليلگر اقتصادى راديو فردا در باره آخرين تحولات در بازارهاى مالى و پولى مى گويد: اگرچه كشورها توانسته اند تا اندازه اى اعتماد را به بازار باز گردانند كه نشان آن آرامشى است كه به بازارهاى سهام برگشته است، اما در حال حاضر خطر بحران اقتصادى و ركود است كه سايه خود را بر روى اقتصاد جهان انداخته است.
آقاى خاوند مى گويد: نگرانى عمده اكنون اين است كه انتقال اين بحران به كشورهاى چين و هند پيامدهاى بسيار ناگوار خواهد داشت. نشانه هاى انتقال اين بحران به چين، به گفته آقاى خاوند، بازتاب خود را در كاهش آهنگ نرخ رشد اقتصادى و بحران مسكن در اين كشور نشان مى دهد.
قيمت نفت نصف شد
سه ماه پس از ثبت ركورد بهاى ۱۴۷ دلار براى هر بشكه نفت خام، بهاى طلاى سياه با كاهشى بيش از ۵۰ درصد به رقم ۷۰ دلار رسيد.
- دكتر فريدون خاوند، در باره تاثير كاهش نفت بر اقتصاد ايران مى گويد: ايران با چالش هاى بيشترى در مقابله با ديگر كشورهاى نفت خيز روبرو خواهد شد، چون ايران بر خلاف ديگر كشورهاى صادر كننده نفت، ارزهاى دريافتى از محل نفت را ذخيره نكرده است.
بانك مركزى جمهورى اسلامى هم در يك بررسى پيش بينى كرده است كه درآمدهاى ارزى ايران از محل فروش نفت ۵۴ ميليارد دلار كمتر خواهد بود.
در تاثير پذيرى از همين فرايند است كه توليد كنندگان نفت روز جمعه در يك نشست اضطرارى گردهم مى آيند تا راهكارهاى پيشگيرى از ادامه سقوط بهاى نفت را بررسى كنند.
دكتر فريدون خاوند، در باره تاثير كاهش نفت بر اقتصاد ايران مى گويد: ايران با چالش هاى بيشترى در مقابله با ديگر كشورهاى نفت خيز روبرو خواهد شد، چون ايران بر خلاف ديگر كشورهاى صادر كننده نفت، ارزهاى دريافتى از محل نفت را ذخيره نكرده است.
به گفته وى، ايران راهكارهاى چندانى در اختيار ندارد، تنها اميد دولت جمهورى اسلامى اين است كه قيمت نفت بار ديگر رشد كند.
در اين ميان حسن روحانى، رييس مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام، روز دوشنبه، در نشست تخصصى «بحران اقتصاد جهانى و تأثير آن بر اقتصاد ايران»، گفت: اگر دولت طبق قانون برنامه چهارم، از درآمد ارزى استفاده مى كرد، امروز مى بايست در حساب ذخيره ارزى ١٥٠ ميليارد دلار پول ذخيره بود.
به گفته آقاى روحانى، «مى توان پيش بينى كرد كه ركود در اقتصاد جهانى، موجب كاهش تقاضاى انرژى و نفت و نهايتاً منجر به افت قيمت نفت در بازارهاى بين المللى شود كه كاهش درآمدهاى نفتى ايران را به دنبال خواهد داشت.»
به گفته وى، به دليل همين نوسانات قابل پيش بينى و براى پيشگيرى از شوك هاى نفتى بود كه در مادۀ ٦٠ قانون برنامه سوم توسعه «حساب ذخيره ارزى» پيش بينى شد. اما آقاى روحانى مى گويد: متأسفانه در چند سال اخير بدون توجه به تكانهاى شديد ناشى از نوسانات قيمت نفت، بی محابا اقدام به برداشت از حساب ذخيره ارزى شده است.
مجله اقتصادى هفتگى راديو فردا روزهاى چهارشنبه ساعت نوزده و سى و پنج دقيقه به وقت تهران پخش مى شود و دوبار ديگر تكرار مى شود: نيمه شب چهارشنبه يعنى ۳۵ دقيقه پس از نيمه شب و روزهاى پنجشنبه ساعت سيزده و پنج دقيقه به وقت تهران.
