سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه می‌گوید که پنج کشور ساحلی دریای خزر بر سر تمام مسائل کلیدی تعیین رژیم حقوقی این دریا به توافق رسیده‌اند.
بنا به گزارش روز چهارشنبه ۱۵ آذر خبرگزاری «تاس» روسیه، وی بعد از دیدار با وزیران خارجه کشورهای ساحلی خزر گفت که پیش‌نویس رژیم حقوقی دریای خزر «تقریبا آماده» است و قرار است با تکمیل آن، در اجلاس سال آینده رؤسای‌جمهوری کشورهای ساحلی خزر در قزاقستان امضا شود.
روسیه، قزاقستان، ترکمنستان، ایران و آذربایجان کشورهای ساحلی دریای خزر هستند که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ بارها درباره رژیم حقوقی دریای خزر مذاکره کرده‌اند، اما تاکنون تنها روسیه، قزاقستان و آذربایجان، میان خود به توافقات دوجانبه و سه جانبه رسیده و کف دریا را میان خود تقسیم کرده‌اند.
در این میان المار محمدیاراف وزیر خارجه آذربایجان نیز گفت که باید تمام تلاش‌ها متمرکز شود تا در اجلاس قزاقستان قرارداد رژیم حقوقی خزر امضا شود.
بنا به گزارش خبرگزاری رسمی آذربایجان، آذرتاج، محمدیاراف در ادامه گفت که هنوز مسائلی باقی مانده که باید تلاش شود توافق کامل به دست آید.
وی اشاره‌ای به مسائل باقی مانده نکرد، اما گفت که در اجلاس اخیر «گام‌های بزرگ» برداشته شد و «تصمیمات عمده‌ای» گرفته شد.
محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز بعد از بازگشت از مسکو از نتایج این اجلاس ابراز خرسندی کرد. به گزارش خبرگزاری ایرنا، وی گفت که «موضوعات اصلی دستور کار نشست را به طور اصولی تعیین کردیم. تا اجلاس سران خزر در قزاقستان فرصت داریم متن کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر را دقیق تنظیم کنیم».
هیچ کدام از وزیران خارجه کشورهای ساحلی خزر دقیقا اعلام نکردند که کدام مسائل در اجلاس روز سه‌شنبه حل شده است، اما قبلا روسیه، آذربایجان و قزاقستان مایل بودند که مرزهای دریایی کشورهای ساحلی خزر بر اساس خط منصف (شکل و طول سواحل) تعیین شود.
ترکمنستان نیز طی سال‌های گذشته به این فرمول متمایل بود، اما ایران مخالف این نحوه مرزبندی بود، چرا که سهم این کشور به حدود ۱۳ درصد از کل دریا می‌رسید، اما سهم ترکمنستان و قزاقستان هر کدام بیشتر از ۲۰ درصد و سهم روسیه و آذربایجان هر کدام حدود ۱۹ درصد می‌شد.
موضع مقامات ایران بعد از فروپاشی شوروی از ۵۰ درصد تا ۲۰ درصد دریای خزر تغییر کرد، اما اکنون معلوم نیست ایران چه موضعی درباره نحوه محاسبه مرزهای دریایی خود دارد.
در سال ۲۰۰۳ در نشست سران کشورهای ساحلی، کنوانسیون عمومی حفظ محیط زیست دریای خزر (فقط در محدوده ۱۵ مایلی از ساحل) به امضا رسید و در ۱۸ نوامبر سال ۲۰۱۰ در سومین نشست سران کشورهای ساحلی خزر کنوانسیون امنیتی دریای خزر منعقد شد.
روسیه و قزاقستان در سال ۱۹۹۸، آذربایجان و قزاقستان در سال ۲۰۰۱، و آذربایجان-روسیه-قزاقستان در سال ۲۰۰۳ قرارداد تعیین مرزهای آبی خود را امضا کرده‌اند.
ایران و ترکمنستان می‌گویند که قراردادهای دو و سه جانبه مورد قبول آن‌ها نیست و باید قرارداد پنج جانبه امضا شود.
