صدراعظم آلمان میگوید اتحادیه اروپا خواهان جلوگیری از تشدید تنش در رابطه با برجام است و همزمان وزیر خارجه ایران گفته که اتحادیه اروپا باید به وظایفش در چارچوب توافق هستهای عمل کند.
آنگلا مرکل روز پنجشنبه ۱۹ اردیبهشت اظهار داشت: ایران باید بپذیرد که منافع آن در پایبندی به تعهداتش در چارچوب برجام است.
ایران روز چهارشنبه اعلام کرد که انجام بخشی از تعهداتش را در چارچوب برجام متوقف میکند و ۶۰ روز به طرفهای باقی مانده در این توافق ضربالاجل میدهد که پای میز مذاکره آمده و منافع تهران را تامین کنند.
کاهش تعهدات ایران شامل «عدم التزام به فروش مازاد ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده و همچنین مازاد آب سنگین» است که در چارچوب توافق با شش قدرت جهانی در تیرماه سال ۱۳۹۴ ملزم به انجام آن است. آمریکا از این توافق خارج شده است.
اتحادیه اروپا در پاسخی رسمی به تهران ضمن تاکید بر تعهد خود به برجام اعلام کرد که هیچ ضربالاجلی را نمیپذیرد.
این اتحادیه از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواسته است که به «نقش کلیدیاش» در رصد کردن و راستیآزمایی پایبندی ایران به تعهدات هستهایش ادامه دهد. همچنین ایران را به رعایت سازوکارهای برجام از جمله برگزاری کمیسیون مشترک فراخوانده است.
در همین حال، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران روز پنجشنبه در توئیتی گفته که اتحادیه اروپا باید به وظایفش در چارچوب توافق هستهای عمل کرده و مناسبات اقتصادی خود را با تهران، به رغم تحریمهای آمریکا، عادی کند.
توئیت آقای ظریف واکنشی به بیانیه اتحادیه اروپا در رد ضربالاجل ایران بوده است.
وی نوشته است: «بیانیه اتحادیه اروپا موید آن است که چرا برنامه جامع اقدام مشترک [برجام] در چنین وضعی قرار دارد: ایالات متحده به مدت یکسال به اروپا- و بقیه جهان- زور گفته و اتحادیه اروپا فقط ابراز "تاسف" کرده است».
وزیر خارجه ایران افزوده است: «به جای تقاضا از ایران برای اینکه یکجانبه به توافقی چندجانبه پایبند باشد، اتحادیه اروپا باید وظایفش را انجام دهد- از جمله عادیسازی مناسبات اقتصادیاش».
تحولات مربوط به برنامه هسته ای ایران ظرف دو روز گذشته سرعت زیادی داشته است و پس از اینکه تهران از کاهش تعهدات برجامی خود خبر داد، ایالات متحده اعلام کرد که بخش فلزات و صنایع معدنی ایران را تحریم می کند.
واشینگتن همچنین اعلام کرد مادامی که تهران رفتار خود را به طور بنیادین تغییر ندهد و مانند یک کشور «عادی» رفتار نکند، تحریمهای بیشتری در راه خواهد بود.
ایران این تحریمها را محکوم کرده، و اتحادیه اروپا نیز از وضع این تحریمها ابراز تاسف کرده است.
روسیه به عنوان یکی از طرفهای برجام و متحد نزدیک ایران نیز تحریمهای جدید آمریکا را محکوم کرد و خواستار مذاکره برای حفظ برجام شد.
وزارت خارجه روسیه روز پنجشنبه در بیانیهای اعلام کرد: «ایالات متحده اخیرا بسته جدیدی از تحریمها ارائه کرده که صنایع معدنی ایران را هدف قرار میدهد. ما قویا این اقدام را محکوم میکنیم».
این بیانیه میگوید به خاطر «خطرناک بودن اتفاقات در حال رخ دادن»، ایران و قدرتهای جهانی باید با هم مذاکره کرده تا راههای عادیسازی وضعیت را بررسی کنند.
مسکو افزوده است: درک میکند چرا ایران که با تحریمهای آمریکا مواجه است، برخی از تعهداتش را ذیل برجام تعلیق کرده است.
با این حال، روسیه از تهران خواسته است تا «از برداشتن گامهای بیشتر که مانع انجام تعهداتش میشود اجتناب کند» و از همه طرفهای برجام خواسته که به انجام وعدههایشان پایبند باشند.
مسکو از جمله پیشنهاد کرده که اقداماتی برای انجام تراکنشهای مالی صورت گیرد و همکاری اقتصادی و تجاری با ایران ادامه یابد.
وزارت خارجه روسیه تصریح کرده است: «ما از همه میخواهیم تا مناسبات اقتصادی خود را قطع نکنند، از جمله خرید محصولات ایران و در اولویت اول، منابع انرژی».