شماری از سیاستمداران اسرائیلی خواهان حمایت صریح این کشور از اعلام همهپرسی استقلال در کردستان عراق شدهاند.
مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق چهارشنبه ۱۷ خرداد اعلام کرد که برگزاری همهپرسی استقلال کردستان عراق در روز سوم مهر ماه، مورد تأیید احزاب و تشکلهای کرد قرار گرفته و در این روز برگزار خواهد شد.
گیدئون ساعار، سیاستمدار مشهور و وزیر پیشین امور داخلی اسرائیل که در حزب حاکم لیکود امیدوار به رقابت بر سر رهبری حزب و نخستوزیری است، دولت بنیامین نتانیاهو را به پشتیبانی آشکار از همهپرسی در کردستان عراق فرا خواند.
گیدئون ساعار یکشنبه ۲۱ خرداد در توئیتر خود نوشت که همهپرسی کردستان عراق «یک لحظه مهم تاریخی است؛ من حامی آن هستم».
او افزود که «به کردهای عراق شادباش میگوید؛ درخواست آنها باید مورد حمایت اسرائیل باشد».
کِسِنیا سِوتلووا، نماینده مجلس اسرائیل از حزب اپوزیسیون «اردوگاه صیونی»، نیز در مصاحبه با جروزالم پست، در شماره جمعه ۱۹ خرداد توصیه کرد، اسرائیل از همهپرسی کردستان عراق حمایت کند.
این نماینده مجلس و کارشناس منطقه خاورمیانه کردها را «دوستان اسرائیل» نامیده است.
روزنامه «اسرائیل هیوم» نیز که به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نزدیک است، در روزهای گذشته نوشته بود تعیین اعلام همهپرسی در کردستان عراق «یک لحظه تاریخی» است.
آقای نتانیاهو خود در تیرماه ۹۳ گفته بود اسرائیل از کشور مستقل کردستان حمایت میکند.
در آن هنگام، همزمان با پیشروی داعش در بخشهایی از عراق، بنیامین نتانیاهو افزوده بود که وضعیت ایجاد شده نشان میدهد استقلال کردستان در بخشهایی که اکنون اقلیم کرد شمال عراق در آن حکومت میکند، «یک حق» است.
به گفته آقای نتانیاهو، «تلاش و آرزوی کردها برای استقلال یک حق است؛ آنها شایسته برخورداری از کشور مستقل خود هستند».
همزمان با این اظهارات، هاآرتص در تابستان ۹۳ نوشته بود که شیمون پرز رئیسجمهور و آویگدور لیبرمن وزیر خارجه وقت اسرائیل، نیز در «مذاکرات محرمانه» با همتایان آمریکایی خود، خواهان حمایت از استقلال کردستان عراق شده بودند اما سخنان آقای نتانیاهو در حمایت از استقلال کردستان عراق با صراحت کامل بیان شد.
به نوشته هاآرتص، شیمون پرز به باراک اوباما گفته بود که عراق کشور یکپارچه باقی نمیماند و دخالتهای نظامی عوامل متعدد در آن تشدید خواهد شد و کردها عملاً حکومت دموکراتیک خود را تشکیل دادهاند.
آویگدور لیبرمن نیز ژوئن ۲۰۱۴ گفته بود، «در برابر چشمان ما عراق متلاشی میشود و تشکیل کشور مستقل کرد، دیگر یک حقیقت است».
در آن زمان پروفسور اوفرا بانجو، کارشناس عراق در دانشگاههای اسرائیل، در مقالهای نوشته بود «کردهای عراق در سالهای گذشته در جستجوی راههایی برای نزدیک شدن به اسرائیل بودهاند».
وبسایت اسرائیلی «مدیا» نیز نوشته بود که «تنها عامل منطقهای مورد اعتماد کردهای عراق، اسرائیل است».
یکی از رهبران کردهای سوریه نیز تابستان ۲۰۱۶ در گفتوگوی تلفنی با وبسایت «اسرائیل دیفنس» گفته بود «اسرائیل بهترین دوست کردها در خاورمیانه است».
این گفتوگو در پی آن منتشر شد که کردهای سوریه هفدهم مارس ۲۰۱۶ حکومت خودمختار اعلام کردند.
با این حال روزنامه اسرائیلی هاآرتص در شماره یکشنبه ۲۱ خرداد خود نوشته است که اعلام همهپرسی در کردستان عراق، آتش جدال بر سر تسلط بر منطقه را تشدید میکند.
زوی بر-اِل کارشناس خاورمیانه در هاآرتص در تأیید این نظر خود برای مثال یادآور شده که نظر به بحران دو هفته اخیر در ارتباط با قطع مناسبات عربستان با قطر، و از آنجا که ترکیه از قطر حمایت کرده، در روزهای گذشته فضای مجازی کشورهایی مانند سعودی برای مخالفت با ترکیه، یکباره از استقلال کردستان عراق حمایت میکند.
ترکیه و ایران با اعلام همهپرسی در کردستان عراق به سختی مخالفت کردهاند.
ترکیه در واکنش گفته است کردستان عراق با اعلام همهپرسی «مرتکب یک خطای تاریخی» شده است.
وزارت امور خارجه ایران نیز شنبه ۲۰ خرداد در بیانیهای اعلام همهپرسی در کردستان عراق را «یکجانبه» و «خارج از موازین و چارچوب ملی و قانونی عراق» که «در نهایت منجر به مشکلات جدید خواهد شد»، توصیف کرده است.
ترکیه، ایران و سوریه نگران هستند که استقلال کردستان عراق، کردهای این کشورها را نیز به گام نهادن در مسیر مشابه تشویق کند.