وزارت خارجه ایران، به اقدام دولت عربستان سعودی در زمینه صادر نکردن روادید برای یک هیئت ایرانی اعتراض کرد. این هیئت قصد داشت در نشست سازمان همکاری اسلامی در جده شرکت کند و ایران میگوید اعتراض خود را به مراجع ذیربط منعکس میکند.
سازمان همکاری اسلامی متشکل از ۵۷ کشور مسلمان است که در سال ۱۹۶۹ تشکیل شد، و پس از نخستین اجلاس آن در جده عربستان، این شهر به عنوان مقر دائمی دبیرخانه آن برگزیده شد.
اجلاس مقامهای ارشد سازمان همکاری اسلامی روز یکشنبه و دوشنبه، هشتم و نهم اسفند، به ریاست ترکیه برگزار میشود و قرار است پیشنویس اسناد و قطعنامههای اجلاس آینده سران این سازمان در استانبول آماده شود.
در این زمینه حمید بعیدینژاد، مدیرکل سیاسی و بینالملل وزارت خارجه ایران، در گفتوگو با خبرگزاری ایرنا تأکید کرده که «هر تصمیمی که بدون مشارکت هیئت سیاسی جمهوری اسلامی ایران در جده اتخاذ شود، فاقد هرگونه رسمیت و اعتباری خواهد بود».
آقای بعیدینژاد ابراز امیدواری کرده که عربستان با اتخاد «سیاستی واقعبینانه»، این امکان را فراهم کند که سازمان همکاری اسلامی به جای پرداختن به موضوعات فرعی به مباحث دارای اولویت جهان اسلام؛ مانند «فلسطین، تروریسم، فرقهگرایی و مشکلات مشترک امت اسلامی» بپردازد.
عربستان از زمان حمله «گروههای خودسر» به اماکن دیپلماتیکش در تهران و مشهد، کلیه روابط خود را با ایران قطع کرد، و پس از آن چند کشور دیگر اسلامی هم به پیروی از این کشور، روابط خود با تهران را قطع یا محدود کردند.
این حمله که به دنبال اعدام شیخ نمر النمر، روحانی سرشناس شیعه، رخ داد واکنش سازمان همکاری اسلامی را نیز به دنبال داشت و وزیران خارجه کشورهای عضو این سازمان، در اجلاس اضطراری ماه گذشته خود در جده، ضمن محکوم کردن حمله به نمایندگیهای دیپلماتیک عربستان در ایران، خواستار احترام تهران به سیاست حسن همجواری با همسایگانش شد.
این اجلاس گرچه پس از قطع رابطه ریاض و تهران برگزار میشد، اما از ایران عباس عراقچی معاون بینالملل وزیر خارجه، و حمید بعیدینژاد در آن حاضر بودند.
بیانیه سازمان همکاری اسلامی در آن زمان با مخالفت ایران روبهرو شد و در میان کشورهای عضو هم لبنان با تأکید به موضع خود در دور ماندن از تنش میان ریاض و تهران، به بیانیه رأی مثبت نداد و عراق، الجزایر و اندونزی، نسبت به برخی از بندهای بیانیه پایانی، نظری مخالف یا ممتنع اعلام کردند.
ایران همچنین پس از این نشست، از زبان سخنگوی وزارت خارجه هدف از برگزاری نشست اخیر سازمان همکاری اسلامی را «تلاش برای حمایت از تروریسم دولتی عربستان» توصیف کرده است.
حسین جابری انصاری، در آن زمان به خبرنگاران گفت که بیانیه پایانی نشست جده «واقعیتهای موجود در رابطه با حادثه سفارت عربستان و اقدامات سریع دولت ایران را نادیده گرفته» و «با پرداختن به موضوعهای غیر مرتبط با دستور کار اجلاس، در عمل در خدمت اهداف یک کشور خاص قرار گرفته است».
ایران و عربستان، هر دو از سال ۱۹۶۹ عضو سازمان همکاری اسلامی هستند، و در این مدت ایران یک دوره، و عربستان دو دوره ریاست این سازمان را بر عهده داشته است.