مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۲۲ دی بر ضرورت احیای توافق هستهای ایران در هفتههای آینده تاکید کرد.
رافائل گروسی که هفته گذشته آغاز غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم توسط ایران را تایید کرده بود، امروز به خبرگزاری رویترز گفت: «واضح است که خیلی وقت نداریم».
به گفته آقای گروسی، ایران اورانیومی را که پیشتر در سطح ۴.۱ درصد غنی شده بود، به شش آبشار سانتریفوژ در مرکز غنیسازی سوخت فردو تزریق کرده است تا غنیسازی بیشتری تا سطح ۲۰ درصد انجام دهد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت حسن روحانی، پیشتر اقدام ایران را در راستای اجرای قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» عنوان کرده بود.
مجلس شورای اسلامی روز ۱۲ آذر این قانون را تصویب و دولت را ملزم کرد که سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ذخیره کند.
از سوی دیگر، احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رئیسه مجلس روز ۲۰ دی اعلام کرد: «اگر تا سوم اسفند، آمریکا تحریمهای مالی، بانکی و نفت را حذف نکند؛ قطعا بازرسان آژانس را از کشور اخراج و حتما اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهیم کرد».
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با اشاره به سخنان اخیر این عضو مجلس ایران گفت: «باید این موضوع را جدی بگیرم، چون قانون است».
آقای گروسی افزود جای تردیدی نیست که حکومت جمهوری اسلامی در صدد اجرای این مصوبه است.
همزمان با ابراز نگرانی از سوی مدیرکل آژانس، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرد که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران اخراج نخواهند شد.
آقای کمالوندی روز دوشنبه به وبسایت «خانه ملت»، وابسته به مجلس شورای اسلامی، گفت چنانچه تحریمها علیه جمهوری اسلامی لغو نشود، بر اساس مصوبه اخیر مجلس، «اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی» در موعد مقرر «متوقف میشود» اما «این به معنای اخراج بازرسان آژانس نیست».
به گفته کارشناسان، غنیسازی ۲۰ درصدی مسیر توان فنی برای رسیدن به مرحله ساخت بمب اتمی را هموارتر میکند، با وجود این، مقامهای ایرانی میگویند که هدفشان رسیدن به جنگافزار هستهای نیست.
مدیرکل آژانس همچنین بر لزوم دستیابی به «درکی روشن از چگونگی پایبندی دوباره به مفاد و شروط اولیه توافق برجام» تاکید کرد.
بر اساس برجام که تیرماه سال ۹۴ بین ایران و شش قدرت جهانی به امضاء رسید، تهران پذیرفت که بسیاری از فعالیتهای هستهایش را متوقف کند و اورانیوم را در سطحی که قابل بهرهبرداری برای تولید سلاح هستهای نباشد غنیسازی کند.
در مقابل، کشورهای عضو این توافق پذیرفتند که تحریمهای سازمان ملل و هستهای علیه ایران را لغو کنند.
اما با روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ که از منتقدان توافق هستهای با ایران است، ایالات متحده در اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و در همین راستا، تحریمهای سنگینی علیه تهران وضع کرد.
در حالیکه بیش از دو سال از خروج آمریکا از برجام میگذرد، جو بایدن که در انتخابات ریاستجمهوری سوم نوامبر امسال به پیروزی رسید، قرار است از بیستم ژانویه کار خود را آغاز کند.
او در هفتههای اخیر بارها اعلام کرده که قصد دارد به برجام بازگردد، مشروط به اینکه ایران به تعهداتش در چارچوب این توافق بازگردد.
آقای بایدن اما به صراحت گفته است که «راه بسیار دشواری» در ارتباط با برجام پیش رو قرار دارد و باید گفتوگو درباره آینده برنامه هستهای ایران و برنامه موشکی این کشور نیز در دستور کار قرار گیرد.