بر اساس فیلمهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی مانند چند سال اخیر جادههای اصلی منتهی به آرامگاه کورش، پادشاه هخامنشی، را در پاسارگاد بسته است.
در همین حال برخی از فعالان مدنی و سیاسی خبر دادهاند که پلیس امنیت آنها را احضار کرده است تا تعهد کتبی بدهند که در مراسم روز کورش شرکت نمیکنند.
گلنبشته بابلی موسوم به سالنامه «نبونعید»، هفتم آبان (۲۹ اکتبر) را روز ورود کورش بزرگ به بابل ثبت کرده است؛ روزی که بنابر دادههای تاریخی، به آزادی بردگان و نگارش استوانه بابلی این پادشاه هخامنشی انجامید که از آن به نام نخستین منشور حقوق بشر یاد میشود.
از سال ۹۵ به بعد و به دنبال تجمع هزاران تن برای شرکت در مراسم گرامیداشت روز کورش در پاسارگاد، نیروی انتظامی هر ساله جادههای منتهی به آرامگاه وی را مسدود میکند.
در این سال گروهی از تجمعکنندگان، شعارهایی از جمله «ایران وطن ماست، کورش پدر ماست» «شاهزاده، تولدت مبارک» و همچنین شعارهایی علیه حکومت جمهوری اسلامی سر دادند.
پس از این اتفاق، دادستان شیراز از دستگیری برگزارکنندگان تجمع خبر داد و گفت «برای این افراد پرونده قضایی تشکیل شده است».
همان زمان، آیتالله حسین نوری همدانی از مراجع تقلید شیعه در قم، از حضور هزاران تن در کنار آرامگاه کورش انتقاد کرد و گفت آیتالله روحالله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی، افرادی را که «به یاد کورش بودند» «ضدانقلاب» خوانده است.
این واکنشها سبب شد که در سالهای ۹۶ و ۹۷، حکومت ایران به بهانههای متعددی از جمله تعمیرات جاده اقدام به بستن مسیرهای منتهی به پاسارگاد کند.
ارسال پیامک به شهروندان مبنی بر غیرقانونی بودن تجمع در پاسارگاد یکی از روشهایی بوده که در سالهای گذشته توسط نیروهای امنیتی به کار گرفته شده است.
امسال در رویکردی تازه، پلیس امنیت تهران اقدام به احضار برخی از فعالان سیاسی و مدنی کرده است.
بهمن احمدی امویی، روزنامهنگار، روز یکشنبه در صفحه توئیتر خود نوشت که پلیس امنیت تهران از او خواسته است به «کلانتری جنتآباد» مراجعه کند. پلیس علت احضار او را این چنین اعلام کرده است: «گزارش شده که شما در باره کورش حرفی، مطلبی و یا پیامی دادهای».
آقای احمدیامویی از رفتن به کلانتری خودداری کرده و نوشته است: «این روزها، ایرانیها دستکم در پنج نهاد وزارت اطلاعات، اطلاعات سپاه، پلیس امنیت، بسیج و قوه قضائیه» رصد و ردیابی میشوند.
این روزنامهنگار، وضعیت فعلی در ایران را با رفتار اداره اطلاعات آلمان شرقی مقایسه کرده و نوشته است: «در اشتازی، اداره اطلاعات آلمان شرقی، آن قدر پرونده و سند و مدرک علیه شهروندان تهیه شده بود که دولت بعد از فروپاشی شوروی، ترجیح داد همه را نادیده بگیرد».
ژیلا بنییعقوب، روزنامهنگار و همسر بهمن احمدیامویی، هم نوشته که آقای امویی «تا به حال درباره کورش هیچ مطلبی ننوشته» ولی از سوی پلیس امنیت برای توضیح درباره مطالبش احضار شده است.
هانیه دائمی کاربر دیگری است که خبر داده برای توضیحات درباره روز کورش توسط پلیس امنیت احضار شده است: «از پلیس امنیت تماس گرفتند و گفتند برای پارهای از توضیحات امروز آنجا باشم، از عضویت در کانال "آمدنیوز" شروع شد و به هفت آبان و روز کورش رسید...»
محمدحسین آقاسی، وکیل فعال در حوزه حقوقبشر، نیز از دیگر افرادی است که روز پنجم آبان توسط پلیس امنیت احضار شده است.
او در صفحه توئیتر خود نوشته است که وقتی به پلیس امنیت مراجعه کرده، افراد دیگری را هم دیده که احضار شده بودند تا کتبا متعهد شوند از حضور در مراسم روز کورش در پاسارگاد خودداری کنند.
تشدید اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از برگزاری هرگونه مراسم در روز کورش در حالی صورت میگیرد که پیش از این درخواستهایی برای برگزاری رسمی این روز مطرح شده بود.
بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس، مهرماه سال ۹۶ در نامهای خطاب به وزیر ارشاد خواستار برگزاری مراسمی رسمی در روز کورش شد.
مقامهای دولت به این نامه واکنش نشان ندادند ولی آقای پارسایی مهرماه سال ۹۷ گفت حسن روحانی، رئيسجمهوری ایران، درخواست او را «امنیتی» کرده و به شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده است.
وی با اشاره به اینکه حسن روحانی در سفرهایش به سازمان ملل و اروپا از «تاریخ و فرهنگ غنی» ایران یاد میکند و میگوید ایران «ناجی یهودیان در تاریخ» بوده است اظهار داشت: آنجا که برایتان «مصرف خارجی» دارد «برای تأیید خود» از این موضوع حرف میزنید اما «در برخوردی دوگانه، انکار داخلی شما را شاهدیم».
حسن روحانی تیرماه ۹۷ در جریان سفر به اتریش و در نشست خبری مشترک با صدر اعظم آن کشور گفته بود: «ملت یهود به ما بدهکار است. ما ایرانیان منجی یهود در بابل بودیم».
نماینده شیراز در مجلس با اشاره به این اظهارات رئیسجمهوری ایران در خارج از کشور در مقابل برخورد با تجمعکنندگان هفتم آبان در پاسارگاد، حسن روحانی را به «نوعی سودجویی از فرهنگ و تاریخ ... و بیاحترامی به شعور تاریخی و فرهنگی جامعه» متهم کرد.