محمدجواد ظریف در مورد حواشی ایجادشده پیرامون سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین گفت که «از بالا تا پایین کشور» تصور می‌کنند او توافق را «نخوانده» امضا می‌کند و این در حالی است که «متن این توافق را ما نوشتیم و متن آن را من پارسال به چینی‌ها دادم».
وزیر خارجه ایران در گفت‌وگو با شماره نوروزی مجله «عصر اندیشه» که متن آن روز یکشنبه ۱۵ فروردین منتشر شد، افزود که بر اساس تحلیل‌های شخصی او، تا «ده سال آینده» اتکای روابط خارجی جمهوری اسلامی به چین و روسیه است.
آقای ظریف تاکید کرد در حال حاضر، در دنیا «انتقال قدرت» در حال انجام است و مدعی شد که آمریکا می‌کوشد مانع عملیاتی شدن تنوع منابع قدرت در صحنه بین‌المللی شود.
وزیر خارجه ایران تصریح کرد حتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا، کاملا درک کرده بود که چین توانسته در حوزه‌های گوناگون رشد کند و رفته‌رفته به «حوزه امنیت» که مزیت قطعی آمریکاست نیز وارد شود.
او علاوه‌بر تحریم‌های آمریکا علیه حکومت ایران، «تاثیرپذیری افکار عمومی» ایرانیان علیه روسیه و چین را «بسیار بالا» دانست و افزود: «نظام بوروکراتیک کشور ما نسبت به چین و روسیه مثبت نیست».
وزیر خارجه ایران روز هفتم فروردین سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین را با حضور همتای چینی خود در تهران امضا کرد. تاکنون مفاد این سند مناقشه‌برانگیز منتشر نشده و مقامات حکومت ایران دلیل آن را «مخالفت دولت چین و ملاحظات ناشی از تحریم‌ها» عنوان کرده‌اند.
این توافق از سوی منتقدان داخل و خارج ایران به دلیل عدم شفافیت و آنچه که «فروختن کشور به چین» عنوان شده است، مورد انتقاد قرار گرفته. در همین حال، تجمعاتی در تهران و چند شهر دیگر ایران در اعتراض به این توافق برگزار شده است. شرکت‌کنندگان در این تجمعات اعتراضی شعار می‌دادند: «ایران فروشی نیست».
همچنین، بیش از ۲۳۰ نفر از فعالان سیاسی و مدنی داخل و خارج ایران روز نهم فروردین در نامه‌ای اعتراضی خطاب به شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، سند همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین را قراردادی «فاقد اعتبار» و «غیرانسانی» خواندند.
به‌رغم انتقادهای فراوان کارشناسان و شهروندان ایران از این توافق، همه مقامات جمهوری اسلامی، حتی حسن روحانی و اعضای دولت او از آن دفاع کرده‌اند.
تابستان گذشته نسخه‌ای از متن اولیه سند همکاری ایران و چین به رسانه‌ها درز کرد که نشان می‌دهد یکی از محورهای این توافق سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی در بخش انرژی ایران است.
وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از مصاحبه خود در پاسخ به این انتقاد که حکومت ایران با چین و روسیه «برخورد ابزاری» دارد، گفت: «اگر برخوردهای بنده و همکارانم در وزارت خارجه را بررسی کنید حتی یک‌نمونه پیدا نخواهید کرد که ما برخورد ابزاری با چین و روسیه کرده باشیم؛ امکان ندارد، زیرا اعتقاد ما این است که روابط خارجی با چین و روسیه و همسایگان اصالت دارد، همان‌طور که رابطه با غرب اصالت دارد».
محمدجواد ظریف روز ۱۱ فروردین نیز با حضور در شبکه اجتماعی جدید «کلاب هاوس» از امضای سند همکاری ۲۵ ساله با چین بار دیگر دفاع کرد.
