تازهترین ارزیابی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نشان میدهد ناترازی گاز ایران با افزایش سالانه، تا سال ۱۴۲۰ به ۵۱۲ میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید.
چنین حجم عظیمی از ناترازی گاز ایران، معادل بیش از سه برابر کل مصرف گاز ترکیه در سال ۲۰۲۲ میلادی است و معلوم نیست ایران چگونه خواهد توانست چنین حجمی از اختلاف تولید گاز و نیاز به مصرف آن را جبران کند.
در گزارش تازۀ مرکز پژوهشهای مجلس همچنین آمده است که در سال ۱۴۰۰ مصرف روزانه گاز کشور ۶۵۰ میلیون متر مکعب بود، اما تا سال ۱۴۲۰ این رقم به ۱.۴ میلیارد متر مکعب خواهد رسید.
تاکنون کسری گاز کشور عمدتاً در ماههای سرد سال اتفاق افتاده است؛ اما دادههای مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد ناترازی گاز کشور به زودی در تمام فصول سال اتفاق خواهد افتاد.
این گزارش با اشاره به کسری گاز کشور در طول فصل زمستان میگوید با شروع فصل سرد میزان مصرف در بخش خانگی و تجاری در سردترین ماه ۶.۷ برابر گرمترین ماه سال میشود که سهم بخش خانگی و تجاری را از ۱۰ به ۴۹ درصد میرساند و سهم نیروگاههای برقی از مصرف گاز کشور از ۵۰ درصد به ۱۰ درصد کاهش پیدا میکند.
اوجگیری کسری گاز کشور در حالی است که ایران طی سالهای گذشته سوختهای بسیار آلاینده مانند مازوت و گازوئیل را به خاطر کسری گاز در نیروگاههای برقی و صنایع جایگزین کرده است؛ موضوعی که به آلودگی شدید هوای شهرهای کشور منجر شده و تهران، اصفهان، خوزستان و برخی دیگر از شهرها تنها چند روز هوای پاک داشتهاند.
مرکز پژوهشهای مجلس بدون اشاره به آمار مصرف سوختهای آلاینده در سال گذشته افزوده است که در سال ۱۴۰۰ نیروگاههای برق کشور حدود ۱۰ میلیارد لیتر گازوئیل و نزدیک هفت میلیارد لیتر مازوت سوزاندند.
این در حالی است که ایران طی چند سال گذشته به رغم کسری شدید گاز، بر صادرات آن اصرار داشته و روزانه بهطور متوسط ۵۰ میلیون متر مکعب صادرات گاز به عراق و ترکیه کرده است.
در همین زمینه، جواد اوجی، وزیر نفت ایران ۲۳ اردیبهشت از توافق با عراق برای تمدید «پنج سالۀ» قرارداد صادرات گاز به این کشور خبر داد.
قرارداد ۲۵ سالۀ صادرات گاز ایران به ترکیه نیز تا سه سال آینده به پایان میرسد و مقامهای جمهوری اسلامی میگویند مذاکره برای «تمدید» این قرارداد نیز در جریان است.
ایران به خاطر کسری گاز و سوزاندن حجم عظیمی از مازوت و گازوئیل، هماکنون رتبه ششم جهان را از لحاظ انتشار گازهای گلخانهای دارد.
بر اساس برآورد «پروژه جهانی کربن» ایران در سال ۲۰۲۱ حدود ۷۵۰ میلیون تن دیاکسید کربن راهی اتمسفر کرده است.