دهها تن از نمایندگان و اعضای هیئتهای سازمانهای غیردولتی حاضر در نشست روز نخست اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، با آغاز سخنرانی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، سالن را به نشانه اعتراض ترک کردند.
حسین امیرعبداللهیان روز دوشنبه هشتم اسفند در شرایطی نطق خود را آغاز کرد که بخش زیادی از تالار سخنرانی خالی شده بود.
مسیح علینژاد و شماری از کنشگران ایرانی در روزهای اخیر از دعوتشدگان به نشست شورای حقوق بشر خواسته بودند هنگام سخنرانی حسین امیرعبداللهیان، که «نماینده یک حکومت سرکوبگر است»، سالن را ترک کنند.
پیش از درخواست کنشگران ایرانی، مدیر دیدهبان حقوق بشر و لردهای مجلس اعیان بریتانیا تأکید کرده بودند خروج از جلسهای که نماینده یک رژیم سرکوبگر در آن به توجیه سیاستهای حکومت خود بپردازد، اقدامی در راستای دفاع از حقوق بشر است.
تا پیش از این، خروج دستهجمعی بخش بزرگی از حاضران در یک نشست با حضور مقامات ارشد حکومت اسلامی، در زمان ریاستجمهوری محمود احمدینژاد و به هنگام سخنرانیهای او در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک رخ داده بود.
ترک سالن برای شرمسار کردن یک حکومت، یک رویه غیرمعمول در نشستهای مهم بینالمللی است. اما اعتبار جمهوری اسلامی ایران نزد جامعه جهانی در دوره اخیر بهدلیل برخورد خشونتبار با معترضین داخل کشور، متزلزلتر از پیش شده است.
ادعاهای وزیر خارجه ایران
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در سخنرانیاش با طرح یک رشته ادعا، ضمن دفاع از عملکرد حکومت، در صدد شانه خالی کردن کلیت نظام از بار هر نوع مسئولیت در کشتارهای اعتراضات اخیر برآمد.
حسین امیرعبداللهیان از جمله مدعی شد: «تجمعات مسالمتآمیز در پی فوت مهسا امینی، بهواسطه دخالت عناصر تروریستی به خشونت کشیده شد، تعدادی از شبکههای فارسیزبان به آموزش و ترویج خشونت و ترور پرداختند و پلیس ایران اجازه استفاده از سلاح جنگی را نداشت».
او در حالی که اعتراضات مردم ایران را کماکان «اغتشاشات» مینامید، همچنین مدعی شد که یک «کمیته ملی برای تحقیق و رسیدگی به جنبههای مختلف اغتشاشات در جمهوری اسلامی ایران ایجاد شده و موظف است تا ضمن شناسایی علل وقوع ناآرامیها، به راستیآزمایی اتهامات ادعایی وارده علیه نیروهای نظم و امنیت بپردازد».
ظاهرا این نخستین بار است که یک مقام جمهوری اسلامی ایران در برابر نهادهای جهانی مدعی تشکیل «کمیته ملی» تحقیق در ارتباط با اعتراضات درون کشور میشود. معلوم نیست این کمیته از سوی چه نهادی برپا شده یا اختیارات آن چیست.
اما حسین امیرعبداللهیان ادعا کرد که «کمیته ملی در حال انجام تحقیقات جامع درباره اغتشاشات است». او پیش از ورود به نشست نیز در پاسخ به خبرنگاران ادعا کرد که جمهوری اسلامی ایران اصلا کسی را در اعتراضات اخیر نکشته است.
این ادعاها در حالی است که سازمانهای حقوق بشری شمار کشتهها را دستکم ۶۰۰ تن برآورد کردهاند. بسیاری از آنها کودکان زیر ۱۸ سال هستند. تعداد واقعی یا تخمینی از زخمیها، به دلیل نگرانی از مراجعه آنان به مراکز درمانی اعلام نشده است. دهها جوان، بهویژه دختران، چشمان خود را در اصابت مستقیم گلوله از دست دادهاند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در حالی به نشست افتتاحیه پنجاهودومین اجلاس دورهای شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو دعوت شده که این شورا روز ۲۹ آذر به تشکیل کمیته حقیقتیاب در خصوص برخورد خشونتبار حکومت ایران با معترضین و کشتن صدها تن از آنها رأی داد.
بعد از تشکیل کمیته حقیقتیاب شورای حقوق بشر نیز شمار ایرانیانی که در اعتراضات کشورشان کشته شدند، افزایش یافت.
قرار است کمیته حقیقتیاب بهزودی نخستین گزارش مقدماتی خود را به شورای حقوق بشر ارائه کند.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران اما گفت شورای حقوق بشر «بهدور از رسالت اصلی خود، به ابزاری سیاسی نزد قدرتهای غربی تبدیل شده است».
جیمز کلورلی، وزیر خارجه بریتانیا، نیز در سخنانی در نشست روز دوشنبه گفت کشتن مهسا امینی، بیتفاوتی هولناک جمهوری اسلامی نسبت به جان شهروندان این کشور را نشان داد.
آقای کلورلی یادآور شد که دولت بریتانیا در ماههای اخیر چند بسته تحریمی علیه جمهوری اسلامی ایران را در ارتباط با نقض حقوق بشر برقرار کرد.
او افزود که صدای ایرانیان معترض باید بیوقفه شنیده شود.
شماری از لردهای مجلس اعیان بریتانیا جمعه گذشته در نشستی درباره تهدیدهای تروریستی حکومت ایران برای بریتانیا، از آقای کلورلی خواستند هنگام سخنرانی حسین امیرعبداللهیان در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل، جلسه را به نشانه اعتراض ترک کند.
با این حال، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با حسین امیرعبداللهیان دیدار کرد.
صدها تن از ایرانیان مخالف جمهوری اسلامی و حامیان جنبش «زن، زندگی، آزادی» خود را به ژنو رساندهاند تا علیه حضور هیئت جمهوری اسلامی ایران در این نشست تظاهرات کنند.
علیرضا آخوندی، نماینده ایرانیتبار در پارلمان سوئد، شمار دیگری از کنشگران مخالف جمهوری اسلامی ایران و سازمانهای حقوق بشری ایرانی، در طول پنج هفته نشست شورای حقوق بشر با هیئتهای جهانی در نشست ژنو دیدار میکنند تا حقایق ایران را هرچه بیشتر به آگاهی آنان برسانند.
محکومیت سخنان امیرعبداللهیان
در همین حال، وزیران خارجه فرانسه، نروژ، آلمان و بلژیک که همگی زن هستند، سخنان وزیر خارجه ایران را محکوم کردند.
آنیکن هویتفلد، وزیر خارجه نروژ، گفت: این شورای حقوق بشر است که مورد سوءاستفاده رژیم ایران قرار گرفته است.
آنالنا بائربوک، وزیر خارجه آلمان، گفت به مردم ایران رو کرده و میگوییم که هرگز شما را فراموش نکرده و در کنارتان میایستیم.