مقتدی صدر، روحانی بانفوذ عراقی، با عقبنشینی از مواضع قبلی خود و تعيين مهلت ۴۰ روزه برای انتخاب رئيسجمهور عراق، این موضوع را به گروههای شیعه تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران واگذار کرد.
تصمیم مقتدی صدر در شرایطی اعلام شد که با وجود گذشت پنج ماه از انتخابات سراسری عراق، به دلیل بن بست در مذاکرات گروههای سیاسی رقیب و کارشکنی گروههای وابسته به ایران، احزاب عراقی نتوانستهاند در مورد دولت جدید به توافق برسند.
دو روز پیش، انتخاب رئیسجمهوری جدید عراق بهدلیل به حد نصاب نرسیدن تعداد نمایندگان حاضر در جلسه پارلمان برای بار سوم به تعویق افتاد. مقتدی صدر، حزب دموکرات کردستان و گروهی از سنیهای عراق کنترل ۱۷۰ کرسی پارلمان را در دست دارند. گروههای شیعه و سنی متمایل به ایران هم ۱۳۰ نماینده در پارلمان دارند.
در جلسه روز دهم فروردین از ۳۲۹ نماینده پارلمان تنها ۱۷۸ نفر در نشست روز چهارشنبه حضور داشتند. برای به حد نصاب رسیدن تعداد نمایندگان و آغاز رایگیری حضور دستکم ۲۲۰ نماینده در نشست پارلمان ضروری است.
دادگاه عالی عراق تا روز ۱۷ فروردین به پارلمان آن کشور فرصت داده است تا رئیسجمهوری جدید را انتخاب کند.
برهم صالح، رئیسجمهوری فعلی، و ریبار احمد، نامزد حزب دموکرات کردستان، رقبای اصلی در انتخابات ریاستجمهوری در پارلمان عراق هستند.
مقتدی صدر تصمیم غافلگیرکننده خود را از طریق اکانت خود در توئیتر اعلام کرد و از هواداران خود خواست «چه به شکل مثبت و به چه شکل منفی» در اقدامات گروههای رقیب برای تشکیل کابینه جدید عراق دخالت نکنند.
ائتلاف گروههای شیعه مورد حمایت ایران که تحت عنوان «چارچوب هماهنگی شیعیان» شناخته میشوند، تاکنون به تصمیم مقتدی صدر واکنش نشان نداده است. فرصت ۴۰ روزهای که مقتدی صدر اعلام کرده است، از اولین روز ماه رمضان آغاز می شود.
کارشناسان سیاست عراق می گویند تصمیم مقتدی صدر «چالشی پر مخاطره برای رقبا و آزمایش وفاداری» چهرههای عضو ائتلاف او محسوب میشود.
در سالهای اخیر و به خصوص پس از انتخابات پارلمانی امسال، گروههای شیعه متمایل به ایران با محوریت چهرههایی چون نوری المالکی، نخست وزیر سابق عراق، به رقیب اصلی مقتدی صدر بدل شده اند.