جان کری٬ وزیر پیشین خارجه آمریکا گفته است که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ چندین بار با محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه ایران٬ دیدار داشته و سعی کرده است بفهمد که چطور می‌توان مسائل را با ایران حل و فصل کرد. وی اما تاکید کرده که با رویکرد کنونی دولت ترامپ٬ مذاکره با ایران امکان‌پذیر نیست.
جان کری رو چهارشنبه٬ ۲۲ شهریور در مصاحبه رادیویی با هیو هیوویت٬ گوینده شبکه رادیویی «سِیلِم» گفت که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ سه یا چهار بار در کنفرانس‌ها و نشست‌های مختلف با محمدجواد ظریف دیدار داشته و سعی کرده است از خلال صحبت‌های وی بفهمد که ایران برای ایجاد تغییرات مثبت در خاورمیانه٬ از جمله یمن و سوریه٬ حاضر است چه کارهایی انجام بدهد.
وی توضیح داد: «من با آقای ظریف خیلی صریح بودم. به او گفتم٬ ببینید٬ شما باید متوجه باشید که دنیا از مسائل شما٬ از جمله موشک‌هایتان٬ حزب‌الله و وضعیت یمن راضی نیست. شما دارید از یک کشمکش مداوم در یمن حمایت می‌کنید.»
آقای کری خاطر نشان کرد که ایران حاضر است برای حل مسائل مذاکره کند٬ اما در ادامه افزود: «اولا الان به نظر می‌رسد که دولت [آمریکا] بدون ملاحظه تصمیم گرفته است که استراتژی تغییر حکومت در ایران را دنبال کند٬ اقتصاد [ایران] را در هم بشکند و ایران را هرچه بیشتر منزوی کند. ثانیا٬ این نگرش شرایط را برای مذاکره با هر رهبر ایرانی‌ای بسیار سخت و حتی غیر ممکن می‌کند٬ زیرا آنها حاضر نیستند با سرسپردگی وارد مذاکره شوند. این اتفاق نخواهد افتاد.»
این اظهارات در حالی مطرح شده است که دولت ایالات متحده تا کنون بارها تاکید کرده است که به دنبال تغییر حکومت در ایران نیست.
جان بولتون٬ مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ٬ اواخر اردیبهشت‌ماه گفت که تغییر حکومت در ایران در حال حاضر در «دستور کار» دولت دونالد ترامپ قرار ندارد و مایک پومپئو٬ وزیر خارجه آمریکا اوایل خرداد ماه تاکید کرد که فشار دولت ترامپ بر ایران برای تغییر رژیم نیست.
در همین خصوص جیم متیس٬ وزیر دفاع آمریکا نیز اوایل مردادماه گفت که واشینگتن هیچ سیاستی برای دنبال کردن تغییر رژیم در ایران ندارد و افزود که تمامی اقدامات در نظر گرفته شده علیه ایران٬ واکنشی به رفتارهای تهدید آمیز ایران در خاورمیانه است.
در این خصوص٬ جان کری نیز روز چهارشنبه به درگیری‌ها در سوریه اشاره کرد و ضمن حمایت از هشدار دولت ترامپ به استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه٬ بر یافتن راه حل سیاسی برای بحران سوریه تاکید کرد و گفت: «مردم باید بفهمند که بدون طرف شدن با ایران و روسیه٬ نمی‌توان به یک توافق سیاسی در سوریه رسید٬ زیرا آنها حضورشان در سوریه از لحاظ تعداد و نیرو از ما پررنگ‌تر است.»
وی در ادامه بشار اسد٬ رئیس جمهور سوریه٬ را یک «جنایتکار جنگی» خواند و گفت: «من فکر می‌کنم روس‌ها و ایرانیان با حمایتشان از اسد٬ از حد گذشته‌اند٬ زیرا از این مرد و فعالیت‌های جنایتکارانه جنگی‌اش حمایت کرده‌اند.»
واشینگتن در چند وقت اخیر بارها در خصوص حمله نیروهای حامی بشار اسد به ادلب و امکان استفاده از سلاح شیمیایی در این حمله هشدار داده است.
در آخرین مورد٬ نیکی هیلی٬ سفیر آمریکا در سازمان ملل روز سه شنبه٬ ۲۰ شهریور٬ ایران و روسیه را متهم کرد که در پی ویرانی ادلب هستند و هشدار داد که هر گونه حمله به این استان عواقب سهمگینی به دنبال خواهد داشد.
جان کری در این گفت‌و‌گوی رادیویی ضمن تاکید به یافتن پاسخی غیرنظامی برای سوریه خاطرنشان کرد که پیشتر ایران و روسیه با قطعنامه شورای امنیت در خصوص یافتن راه حلی دیپلماتیک برای مسئله سوریه موافقت کرده بودند.
اشاره وی به قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت است.این قطعنامه ۲۲۵۴ سال ۱۳۹۴تصویب شد و بر اساس آن قرار بود علاوه بر برقراری آتش بس، زمینه مذاکرات بین نمایندگان گروه‌های مخالف حکومت بشار اسد و مقام‌های دولت سوریه برای تشکیل دولت انتقالی فراهم شود.
جان کری: برجام شرایط را برای مذاکرات بعدی فراهم می‌کرد
آقای کری در ادامه صحبت‌هایش در حمایت از توافق هسته‌ای٬ برجام٬ گفت که این توافق خللی در دیگر تحریم‌های آمریکا علیه ایران وارد نکرد و در کنار این توافق٬ تحریم‌ها علیه فعالیت‌های موشکی٬ ارسال تسلیحات به یمن و وضعیت حقوق بشر ایران همچنان پابرجا ماند.
وی توضیح داد: «ما آن تحریم‌ها را حتی در جریان مذاکرات برجام مطرح کردیم. بنابراین هیچوقت در خصوص مسئول شناختن ایران در این حوزه کوتاه نیامدیم٬ ولی باور ما این بود که اگر با ایرانی طرف باشیم که سلاح اتمی ندارد یا در مسیر ساخت سلاح اتمی گام بر نمی‌دارد٬ شرایط برای مذاکره راجع به سایر مسائل مساعدتر است.»
وزیر پیشین خارجه آمریکا افزود: «من فکر می‌کنم بهتر بود که به آقای ترامپ توصیه می‌شد که برجام را نگه دارد. با وجود برجام٬ چین٬ روسیه٬ فرانسه٬ آلمان و بریتانیا با شما متحد می‌ماندند. بنابراین شما برجام را نگه می‌داشتید و بعد به ایرانی‌ها می‌گفتید٬ ما به شما گفته بودیم که مسائل دیگرتان را باید متوقف کنید. [در آن شرایط می‌گفتید] من به شما دو سال یا یک سال یا هر چند وقت دیگر فرصت می‌دهم. ما مایلیم بر سر این مسائل هم مذاکره کنیم٬ اما اگر شما در این فرجه این کار را نکنید٬ من از این توافق [برجام] خارج می‌شوم.»
دونالد ترامپ که بارها از توافق هسته‌ای به عنوان «بدترین» توافق آمریکا یاد کرده است٬ ۱۸ اردیبهشت‌ماه از برجام خارج شد و تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را بار دیگر اجرایی کرد.
دولت کنونی آمریکا معتقد است که این توافق اشکالاتی داشت که به گفته واشینگتن منجر به پیشبرد برنامه موشکی ایران و همچنین دوام اقدامات بی‌ثبات کننده جمهوری اسلامی در کشورهای منطقه شده بود.
آقای ترامپ از زمان خروج برجام چندین بار اعلام کرده است که حاضر است برای دست یافتن به یک «توافق واقعی»٬ با ایران مذاکره کند٬ پیشنهادی که تا کنون از سوی ایران رد شده است.
